Özelleştirme sürecinin henüz tamamlanmamış olması Erdemir'de yönetim boşluğu yarattı. Geciken siparişler çelik boru üreticilerini fiyat açısından daha avantajlı olan ithalata yöneltti. Çelik boru üreticileri, Türkiye'nin tek yassı çelik üreticisi Erdemir'in siparişleri geciktirmesinden şikayetçi. Talebin yoğun olduğu dönemlerde Erdemir'in siparişleri geciktirmesi nedeniyle çelik boru üreticileri, fiyat açısından da avantajlı olan yassı çelik ithalatına yöneldi. Sektör temsilcileri yurtiçi piyasasında yassı çelik kapasitesinin artmasını, fiyatlarının ise düşmesini talep ediyor. Erdemir'in özelleştirme aşamasının henüz tamamlanamaması nedeniyle oluşan yönetim boşluğunun da bu tür aksaklıklara neden olduğu yorumu yapılıyor.
Çelik Boru İmalatçıları Derneği (ÇEBİD) Genel Sekreteri Eren Paykal, çelik boru üretim sektörünün ihtiyacı olan yassı çelik konusunda sıkıntılarının olduğunu dile getirerek, Erdemir'in siparişleri zamanında teslim etmesi gerektiğini belirtti. Paykal, Erdemir'in şu anda sektörün yüzde 40-50 oranındaki ihtiyacını karşıladığını belirterek, bunun yanı sıra Ukrayna ve Romanya'dan ithalat yapıldığını bildirdi. Paykal, İskenderun Demir Çelik Fabrikası'nın (İsdemir) yassı demir üretimine başlamasıyla üretimin artacağını, ancak bu noktada ithalat yerine Erdemir'den yassı çelik temini için fiyatların düşürülmesini istediklerini bildirdi.
Üretim yeterli olursa Erdemir'i tercih ederiz
Paykal, çelik boru üreticilerinin üretiminin yeterli olması durumunda yassı çeliği Erdemir'den temin etmeyi tercih edeceklerini belirterek, fiyat avantajı nedeniyle de Ukrayna ve Romanya'dan ithalat yapıldığını vurguladı. Paykal, Erdemir'in ürettiği çeliğin daha kaliteli ancak daha pahalı olduğuna dikkat çekti. Türkiye'deki çelik boru üretiminin çoğunluğunun ABD ve Avrupa Birliği (AB) pazarına ihraç edildiğini bildiren Paykal, Türkiye'nin ürettiği çelik borunun hem daha kaliteli hem de fiyatının düşük olması nedeniyle Avrupa pazarında rekabet şansının yüksek olduğunu kaydetti. Paykal, AB ile uyum çalışmalarının devam ettiğini belirterek, AB'ye üyelik ile dış pazarlara yapılan ticaretteki vergilerin otomatik olarak kalkacağını ifade etti. Paykal, bazı ülkelerdeki anti-damping uygulamaları çerçevesinde davalar açıldığını ancak bu konuların karşılıklı olarak görüşüldüğünü ifade etti.
Yapı inşaat sektörüne ağırlık veriliyor
Paykal, şu anda yabancıların Türkiye'de çelik boru üretim pazarına girme eğilimlerinin olmadığını ifade ederek, Türkiye'deki üretici firma sayısının ise yaklaşık 35 olduğunu belirtti. Paykal, bu 35 şirketten 18'inin ÇEBİD üyesi olduğunu ancak en büyük üreticilerin derneğe üye olması nedeniyle ÇEBİD'in yıllık çelik boru ihtiyacının yüzde 88-90'ını yani çoğunluğunu temsil ettiğini vurguladı. Paykal, Türkiye'nin bir enerji koridoru olması ve altyapı yatırımlarının artması ile sektörün de gelişeceğini ancak bunların orta ve uzun vadede gerçekleşeceğini vurguladı. Sektörün şu anda tam kapasite çalışmadığına dikkat çeken Paykal, Türkiye'de altyapı yatırımlarının artması ile doğru orantılı olarak kapasitenin de artacağını bildirdi. Paykal, Türkiye'nin deprem kuşağında olması nedeniyle çelik boru aksamlı bir yapılanmaya gidildiğini belirterek, çelik boru üretim sektörünün yapı inşaat sektörüne ağırlık vermeye çalıştığını kaydetti.
Erdemir: "Talebin yoğun olduğu dönemlerde sipariş gecikmeleri oluyor"
OYAK'ın özelleştirme ihalesini kazandığı Erdemir, mevcut sorunların çözümü için harekete geçti. Erdemir yetkilileri, İsdemir yatırımları ile birlikte Türkiye boru sanayinin hammadde sıkıntısının giderileceğini kaydederek, "İhtiyacı karşılamak için ihracatı kısıp kapasitemizi imalat sanayine yöneltiyoruz. Zaman zaman talebin çok yoğun olduğu dönemlerde siparişlerin geciktiği malesef oluyor. Şirketin en önem verdiği konulardan birisi de bu" diye konuştular. Erdemir yetkilileri, bunların önüne geçilebilmesi için bazı çalışmalar yapıldığını vurguladılar.
Bu yatırım kararlarının özelleştirmeden önce alındığını ifade eden Erdemir yetkilileri, hazırlanan yatırım programı çerçevesinde ilerleneceğini bildirdiler. Erdemir yetkilileri, bu yılın 11 ayındaki yurtiçi satışların yüzde 27'sinin ise çelik boru üreticilerinin de içinde olduğu boru ve profil imalata yapıldığını vurguladılar. Öte yandan, şu anda çelik boru üreticilerinin ucuz olması nedeniyle daha çok Rusya ve Ukrayna'dan hammadde ithal ettiği belirtilerek, Erdemir'e talebin yoğun olmaması nedeniyle şu anda sipariş gecikmesi yaşanmadığı bildirildi.
İsdemir: "Biz kalite ile rekabet edeceğiz"
İsdemir yetkilileri, 2007 yılının Eylül ayında yassı çelik üretimine ilk etapta yılda 3.5 milyon ton sıcak haddeleme kapasitesi ile başlanacağını ifade ederek, bunun 2009-2010 döneminde 4.5 milyon tona yükseleceğini kaydettiler. 2 milyar dolarlık yatırım çerçevesinde, yeni başlayacak üretimin yanı sıra tesislerin modernizasyonu ve dönüşüm yatırımlarının da yapılacağını ifade ettiler. Çelik boru üreticilerinin fiyat indirimi talepleri ile ilgili olarak İsdemir yetkilileri, "Fiyatlar piyasada belli olacak. İthal çelik kalitesi ise Erdemir ile bir değil. Bu nedenle bizim rekabetimiz kalite yönünden olacak" diye konuştular.
Erbosan Boru Sanayi A.Ş Genel Müdür Yardımcısı Şaban Altunbağ: "Kendimizi güvence altına almak için ithalata yöneliyoruz"
"Erdemir, son zamanlarda dünya piyasa şartlarını yani fiyatları çok yakın takip etmedi. Şu anda düşen fiyattayız ancak Erdemir buna özelleştirme çalışmalarının da etkisiyle çok geç tepki verdi. Geçmişte biz de sipariş gecikmeleri yaşadık. Hammadde gecikmesi bizim satışlarımıza da yansıyor ve ihracatta gecikmeler oluyor. Kendimizi güvence altına almak için ithalata yöneliyoruz. Hem fiyat hem de teslim yönünden ithalat daha iyi oluyor. Şu anda Türkiye'de çelik boru sektörü en çok Rusya'dan yassı çelik ithal ediyor. İthal yassı çelik fiyatı Erdemir'in fiyatına göre yüzde 30-35 daha ucuz oluyor. İsdemir'in yassı çelik üretimine girmesi Türkiye'de yassı mamül kapasitesini artıracak bu da sektör için olumlu olacak".