Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Tuzla'nın Orhanlı beldesinde toprağa gömülü bulunan kimyasal atık dolu varillerin sahibinin Unifar Kimya Sanayi Ticaret Anonim Şirketi olduğunu açıkladı. Şirket hakkında Gebze Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunulduğunu belirten Pepe, bakanlık olarak firmayı kapatma yetkileri olmadığını söyledi. Pepe, çok daha ağır para cezaları yanı sıra üç yıla kadar hapis cezası da içeren yeni Çevre Kanunu yasalaşınca, yanlış yapanın burnundan fitil fitil geleceğini söyledi.
Bakan Pepe dün kimyasal atık dolu varillerle ilgili basın toplantısı düzenledi. Pepe, "Bugün (dün) inşallah Çevre Kanunu Meclis'te yasalaşma imkânı bulacaktır" dedi. Ancak yasanın Meclis'te görüşülmesi salı gününe kaldı. Tuzla'daki varillerle ilgili Tuzla Cumhuriyet Savcılığı'nın soruşturmasının sürdüğünü belirten Pepe, "Konunun ana hatları ortaya çıktı. Dün akşam saatleri itibarıyla Kocaeli Çevre ve Orman Müdürlüğü, Gebze Cumhuriyet Savcılığı'na Unifar Kimya San. Tic. A.Ş. hakkında suç duyurusunda bulundu" dedi.
Kamyoncular itiraf etmiş
Pepe'nin verdiği bilgiye göre Unifar, Kocaeli Çevre Müdürlüğü yetkililerine, atıkları İZAYDAŞ'a gönderdiklerini beyan etti. Buna karşın kamyoncular, operatörler ve şoförler, atıkların Orhanlı yakınlarındaki derenin yanına gömdükleri bilgisini verdi. Pepe suç duyurusunda, Çevre Kanunu'nun 12. ve 26. maddelerine istinaden atıkların arıtımı konusunda gerçeğe aykırı belge düzenleyenler hakkında bir yıldan üç yıla, yetkililere bu konuda yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler hakkında da altı aydan iki yıla kadar hapis isteminde bulunulduğunu söyledi.
Unifar'ın Pak Holding bünyesinde olduğunu anlatan Pepe, Unifar'ın Kocaeli Sanayi Odası'ndaki kaydının 2003 yılında Pak Holding'e satıldığı için silindiğini, ancak Unifar isminin marka olduğu için korunduğunu anlattı.
Bakanlığının daha önce iki kez Unifar'a ceza uyguladığını ifade eden Pepe, bunlardan ilkinin çevreye verdiği kötü kokudan, sonrakinin atıklarla ilgili olduğunu söyledi, "Bakanlık olarak yasalar gereği kapatma yetkimiz yok, ancak şirkete en son uygulanan cezada 7 bin 800 YTL para kesildi" dedi. Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı Canan Pak'ın yaptığı şirket Pakmaya, Pakgıda, Asgıda, Pakbiyoteknoloji, Mustafa Nevzat İlaç şirketlerinin de bulunduğu Pak Holding'e bağlı.
Pepe, benzeri bir olay, yeni Çevre Yasası çıktıktan sonra gündeme gelirse nasıl bir uygulama olacağı sorulunca şu yanıtı verdi: "O zaman arkadaşlarımız Unifar'a gider, dizlerinin bağı söner, hoşafının yağı kesilir, gözlerinin feri söner. İki kere ceza yese 3 trilyon, 3 trilyon 6 trilyon eder ki, bunun altından da kolay kalkamaz. Yasa bize, süresiz kapatma yetkisi de veriyor. Yani yeni yasayla yanlış yapanın burnundan fitil fitil gelecek."
'Ertelemeyi ben istemedim'
Pepe, Türk Ceza Kanunu'nun 'çevreye kasten zarar verme' fiilini düzenleyen 181 ve 182. maddelerinin yerel yönetimlere atık arıtma tesisleri kurmaları için süre tanımak amacıyla 1 Ocak 2007'ye kadar ertelenmesinde bir dahli bulunmadığını söyledi. "Bu konuda kimseye bir başvurum ya da telkinim olmadı" diyen Pepe, erteleme kararının alındığı Meclis'teki görüşmelere katılamadığını, ertelemeden sonradan haberdar olduğunu anlattı. Pepe, ertelemenin gerekçesini sorduğunda ise bürokratları ve arkadaşlarından, '3 bin 225 belediye zora gireceği' için ertelendiği yanıtını aldığını açıkladı.
Unifar: Bu yargısız infaz
Gebze Cumhuriyet Savcılığı'nın talimatıyla dün Gebze Jandarma Bölük Komutanı başkanlığında bir ekip, Şekerpınar beldesindeki Unifar Kimya'da arama yaptı. Jandarmanın atıkların bertarafıyla ilgili dört personelin ifadesine başvurduğu öğrenildi.
Unifar firmasıysa dün yazılı açıklama yaparak şöyle dedi:
"Türkiye'de bir yargısız infaz süreci yaşanmaktadır. Unifar, Türkiye'nin antibiyotik hammaddesi ihtiyacının önemli bir kısmını, hem de Türk teknolojisiyle üreten modern bir kimya tesisidir. Teknolojisi ve tüm üretim süreçleri uluslararası kuruluşlarca da tescil edilmiştir. Üretim sürecimiz bölgede, hatta Türkiye'de çok az sanayi tesisinin sahip olduğu kapasitemizin tamamına yanıt verebilen atık arıtma tesisimizde sonlanmaktadır. Firmamızın en önemli atığı, 'evsel nitelikli endüstriyel arıtma çamuru'dur. Bu çamur, 'tehlikeli atık' kategorisinde değildir. Başta İZAYDAŞ olmak üzere çevre lisansı olan bertaraf firmalarıyla çalışıyoruz. Neden fenol ve türevleri gibi kanserojen maddeleri hiçbir şekilde kullanmayan Unifar firmasının yegâne hedef gösterildiği sorusunu kamuoyunun dikkatine sunuyoruz."
15 bin YTL 'kâr' için...
İZAYDAŞ Genel Müdürü Recep Bilal Şengün, Tuzla'nın Orhanlı beldesinde, beş ayrı noktada dedektörlerle yaptıkları taramalarda 500 varil saptadıklarını açıkladı. Şengün, "Bunlar bize getirilseydi 15 bin YTL'ye imha edilebilirdi. Oysa bu şekilde toprağa gömülmüş varillerin çıkarılıp zararsız hale getirilmesi için 1 milyon YTL masraf gerekiyor. Zehirli atığın temizlenmesi için harcanan paranın elbette atığı atan firmadan tahsil edilmesi gerekiyor. Ama bu mahkeme kararıyla olur" diye konuştu.
Delil tespiti için İZAYDAŞ'a bir miktar kirlenmiş toprak getirildiğini belirten Şengün, "Bunu büyük sanayinin yapacağını tahmin etmiyorum. Merdivenaltı dediğimiz sanayi sektöründen gelir bu atıklar" dedi.