İstanbul'un su ihtiyacını 2050 yılına kadar karşılayacak olan Melen projesinin en önemli adımı olan Boğaz Geçiş Tüneli'nde sona gelindi. Günlük 2 milyon metreküp suyun tüketildiği ve geçen yıllarda susuzluk tehlikesi ile karşı karşıya kalan İstanbul'a günde 3 milyon metreküp su sağlayacak olan Melen Projesi'nin en önemli ayağı olan Boğaz Geçiş Tüneli, 11 Kasım 2010 tarihinde tamamlanıyor. Üzerinde bulunan dev su bloğunun yarattığı 13.5 atmosferlik basınca dayanan, boğaz tabanının altında kalan kısmı 5 bin 551 metre olan ve dünyada ilk kez iki kıtayı birleştiren tünel, hesaplanandan 35 milyon TL daha az bir maliyetle tamamlanacak.
Maliyet nasıl düştü
Tünel için JICA'dan (Japan International Cooperation Agency) Yen kuru ile 270 milyon TL tutarında kredi alındı. Rus Mosmetrostroy ile Türk firmaları Alke İnşaat ve STFA'nın taahhüdü ve Devlet Su İşleri'nin (DSİ) yönetiminde yürütülen proje 235 milyon TL'ye mal oldu. Bu başarıda, ekibin iyi çalışması, iyi hazırlanmış şartnameler ve Almanya'da Herrenknect firmasına 10 ayda yaptırılan tünel delme makinesi etkili oldu. DSİ yetkililerinin verdiği bilgiye göre ekibin yerinde ve zamanında almış olduğu teknik çözümler sayesinde, çok sayıdaki fay volkanik sokulum ve ortam değişiklikleri başarılı önlemlerle geçildi. Bu da beklenmeyen durumlar için hesaplanan maliyet artışlarının en az seviyede kalmasını, aynı zamanda tünel kazısının zamanında ve emniyetli bir şekilde tamamlanmasını sağladı. Ayrıca zeminin beklenenden iyi olması da işleri kolaylaştırdı. Şimdi, 35 milyon liralık fark Hazine kasasına aktarılacak.
Çelik kaplama işi kaldı
Referans'a maliyetin azalışı hakkında bilgi veren DSİ Bölge Müdürü Cüneyt Gerek, projenin maliyetinin ihale fiyatları ve KDV dahil 172 milyon TL (Japonya'dan alınan kredinin TL karşılığı) bugünün fiyatları ile KDV dahil 270 milyon lira olduğunu söyledi. Yüzde 81 oranında iş ilerlemesine karşılık bugünün fiyatlarıyla yapılan ödemenin KDV dahil 180 milyon lira olduğunu açıklayan Gerek, ödeme oranının ise keşif bedelinin yüzde 67'si olduğunu kaydetti. Maliyetin ihale fiyatları ile 150 milyon TL olduğunu ifade eden Gerek, projenin bugünün fiyatları ile KDV dahil 235 milyon TL'ye mal olacağını ifade etti. Tünelin kazı işleminin tamamlandığını belirten Gerek, Kasım 2010'da tamamlanacak projede 3 bin metre çelik kaplama işi ve 90 metre konduvi inşaatı kaldığını aktardı. Boğaziçi Tüneli güzergahının çatlaklı bir zeminden geçtiğini söyleyen Gerek, çalışmayla ilgili şu bilgileri verdi: "Projenin ilk güzergahı üzerinde, İstanbul Boğazı'nda 175 metre derinliğinde bir batimetrik çukur tespit edildi. İnşaat öncesi yapılan araştırmalar sonunda proje güzergahı daha kuzeye çekilerek tünel hattının daha emniyetli bir bölgeden geçmesi sağlandı. Projenin keşif bedeli hesaplanırken tünel açımı sırasında olabilecek en kötü senaryolar dikkate alınarak maliyetlendirildi. Daha önce deniz altından tünel açmış firmalar (Fransa ile İngiltere arasındaki Manş tüneli) bile tüneli açmanın riskli ve zemin iyileştirme maliyetinin çok daha yüksek olacağı endişesiyle ihaleye teklif vermeyeceklerini açıkladı."
Hiçbir masraftan kaçınılmadı
Boğaz Geçiş Tüneli'nin dünyada iki kıtayı birleştiren tek tünel olduğunu hatırlatan projenin ortaklarından Alke İnşaat Finans Müdürü Ayhan Kemaloğlu da proje için hiçbir masraftan kaçınmadıklarını, bunun sonucunda işlerin sorunsuz olarak yürüdüğünü söyledi. Sadece tünel delme makinesi için yaklaşık 15 milyon dolar harcadıkları bilgisini veren Kemaloğlu, "Alke İnşaat olarak Melen Projesi'nin bir etabında daha varız. Dolayısıyla bu projenin hesabını çok iyi yaptık. Bu bizim işimize yaradı. Yaptığımız hesaplar doğru hesaplardı ve işin en zor kısmını dört dörtlük şekilde bitirdik. Aldığımız tünel delme makinesi dünyanın en pahalı makinesiydi. Hiçbir masraftan kaçınmadık. Yaptığımız bütün masrafların karşılığı bize sonunda işin teknik olarak sorunsuz gidişi olarak geri döndü" dedi.