Geçtiğimiz hafta İtalya’da Aziz Mutlu adlı bir Erasmus öğrencisinin, İmparatorluk Forumları’ndaki (Fori Imperiali) sütunlardan birine bozuk parayla adını yazdığı ve adliyeye çıkarılarak 200 Euro para cezası verildiği ayrıca Roma Belediyesi’ne 2000 Euro tazminat ödemeye mahkum edildiği haberlere konu edilmişti.
‘’Kültür varlığı zararlısı’’
Ülkemizde tarihi eserlere yazı yazmak ise adeta bir gelenek. Ulaşılmaz noktalara akıl almaz yöntemlerle isimlerini kazıyanların sayısı oldukça fazla. Ani harabelerinden, Sümela manastırına kadar pek çok kültürel mirasın üzerinde isim yazma alışkanlığında bulunan kültür varlığı zararlısı bulmak mümkün.
Sivas Divriği cami de aynı
Aktüel Arkeoloji Dergisi bu ayki sayısında isim yazma alışkanlığını konu edinerek Sivas Divriği Cami’ndeki vandallığı yazmış. Türkiye'nin Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan tarihi cami resmen kazıma tahtasına dönmüş. Derginin haberine göre 1985 Yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak kabul edilen Sivas Divriği Ulu Camii hatıra defteri gibi ziyaretçiler tarafından isim kazınıyor. Önlem alınmaz ise yakında ziyaretçi isimleri caminin her köşesine yayılacak. Başta kapılar ve sütunlar olmak üzere, külliyenin bir çok yerinde bulunan, Ahlatlı ve Tiflisli ustaların ellerinden çıkan, taş işçiliğinin en nadide ve en ince örneklerini yansıtan harikulade motifler tüm dünyanın ilgi ve dikkatini çekiyor.
Kaideye yeni kaideler ekleniyor
Radikal'den Ömer Erbil'in haberine göre, İstanbul’da Markinos Sütunu diğer adıyla Kıztaşı’da kültür varlığı zararlılarının saldırısı altında. Bizans devri İstanbul’unda 455 yılında dikilen Markianos Sütunu Fatih’te küçük bir meydanın ortasında sergileniyor. Kızıl-gri Mısır granitinden iki parça olarak yapılmıştır. Kaidesi dört yüzlüdür ve beyaz mermerden yapılmıştır. Kaidesinin batı yüzünde bir de kitabe bulunmaktadır. Kitabede Latince olarak şu metin yazılıdır: “PRINCIPIS HANC STATVAM MARCIANI CERNE TOVUQVE PRAEFECTVS VOVIT QVOD TATIANVS OPVS ” Metnin çevirisi şöyledir: "İşte bu imparator Marcianus'un anıtıdır / Ki Tatianus bu eseri adamıştır".
Bu kitabenin etrafına günümüz de yeni kitabeler ekleniyor. Kültür varlığı zararlıları kendi isimlerini kazımaktan çekinmiyor. Her bir yönüne isimlerini ya da sevgililerinin isimlerini kazıyorlar. İşin daha da vahimi onların kazıdığı isimlerin üzeri Fatih Belediye görevlilerince boyanıyor. Onlar kazıyor belediye boyuyor. Belediyenin koruma anlayışı ile kazıyanlar arasında bir fark yok. Her ikisi de kültür varlığına zarar veriyor.