Bianet'ten Nilay Vardar'ın haberine göre, Beyoğlu esnafı, yeni Borçlar Kanunu'nu nedeniyle tahliye edilme tehdidi altında.
2012 yılında yürürlüğe giren 1 Temmuz 2014'te uygulamaya sokulan yeni Borçlar Kanunu'na göre, 10 yılını dolduran kiracılar gerekçesiz olarak çıkartılabilecek.
Mal sahibi kontrat bitiminden üç ay önce ihtarname çekerek tahliye talep edecek. Kiracı buna uymazsa mal sahibi tahliye için dava açacak.
Kelebek Korse davası yarın
Tarihi Kelebek Korse'nin tahliyesinin istenmesiyle gündeme gelen kanun şu anda Beyoğlu esnafını kıskaç altına almış durumda.
Birçok dükkana ihtarnameler çekildi, dükkanını boşaltmayanlar için ise davalar açılmaya başladı. Mal sahipleri söz konusu yasayı kullanarak kiraları aşırı şekilde yükseltmenin pazarlığını yapıyor.
Beyoğlu'ndaki kimi esnaf buna boyun eğerek mal sahibi ile anlaşmaya varmak zorunda kaldı. Kirasını 15 binden 40 bine çıkaranlar var. Bunu ödeyemeyecek düzeydeki esnaf için ise tek çare mahkemeler kaldı.
Karar alınmış bir dava yok
Yasa yeni uygulanmaya başladığı için şu ana kadar mahkemelerde karara bağlanmış bir dava yok. Kelebek Korse'nin davası yarın görülecek.
Avukatlar görülen herhangi bir davada hakimin mutlaka kanunun Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne göndermesi gerektiğinde hemfikir. Hakimlerin nasıl bir tavır alacağı ise merak konusu. CHP milletvekili Mahmut Tanal'ın kanununun değiştirilmesi için verdiği kanun teklifi Adalet Komisyonu'nda bekliyor.
Lebon Pastanesi de mağdur
Beyoğlu'nda yasanın mağdurlarından biri de Lebon Pastanesi, Armada restoran ve birçok ofisin bulunduğu Hıdivyal Palas. Karagözyan Ermeni Yetimhanesi Vakfı, işhanındaki 40 daireden yarısından fazlasına ihtarname göndererek dükkanı boşaltmalarını istedi. Boşaltmayanlara da dava açtı.
Otel mi olacak?
Binadaki 30 yıllık Lebon pastanesine 31 Aralık'a kadar dükkanı boşaltmaları için ihtarname çekilmiş. Dükkan sahibi Abdurrahman Cengiz, zaten 2012 yılında mal sahibinin kira tespit davası açtığını, bilirkişi incelemesi yapıldığını şu anda 18 bin lira kira ödediğini söyledi.
"Yasal çerçevede, tefe tüfe oranında yine kirayı arttıracağız tabii ki, ancak mal sahibi bizimle görüşmüyor bile. Sadece ihtarname çekip dükkanı boşaltmamızı istiyor. Daha önce de buranın otel yapılması konuşulmuştu. Bilemiyoruz, ne yapmak istiyorlar.
Beyoğlu'nda kaç tane pastane kaldı?
"Burada 20 kişi çalışıyor, sadece tazminatları 300-500 bin. Peki buranın marka değeri ne olacak? Tarihi 19. yüzyıla dayanan bir pastanenin ismini alıp o geleneği devam ettiriyorum. Beyoğlu'nda zincir olmayan kaç tane pastane kaldı ki? Sütlaçları 15 gün dayanıyor. Halbuki sütlaç dediğin kimyasal koymazsan iki günde bozulur."
Mal sahibi kanunu koz olarak kullanıyor
Binada yaşayan avukat Kazım Güler, bu kanunun mal sahibince kirayı arttırmak için koz olarak kullanıldığını söylüyor.
"Bu konu büyük olasılıkla Anayasa'ya aykırı olduğu için Anayasa Mahkemesi'ne gider. Mutlaka bir hakim gönderir. Çünkü zaten yasal mevzuat mal sahibine kira zammı ve tahliye hakkı veriyor. Bu kanun bazı kesimlerin çıkarlarını korumak için yapıldı. Kiracıların haklarına ters düşen bir durum var."
CHP vekili Tanal: Anayasa'ya açıkça aykırı
CHP milletvekili Mahmut Tanal, Borçlar Kanunu'nun 347. maddesinde değşiklik öngören yasa teklifini Eylül 2014'te verdi. Tanal, o dönem görüştüğü iktidar partisi vekillerinin bir bölümünün de bu yasanın değişmesi gerektiği görüşünde olduğunu aktardı.
"Benim izlenimim, iktidar da yasanın değişmesine sıcak bakıyor. Bu yasa hukuka da, Anayasa'ya da, uluslararası sözleşmelere de aykırı. Tartışma gerektiren bir konu değil. Mutlaka bir hakim bunu Anayasa Mahkemesi'ne götürecek.
"Anayasa'nın amacı güçsüz olanı korumaktır. Güçlü lehine kanun yapılamaz. Bu kanun Anayasası’nın Esnaf ve Sanatkarların Korunması başlıklı 173’üncü maddesinde düzenlenen 'Devlet, esnaf ve sanatkârı koruyucu ve destekleyici tedbirleri alır' hükmüne açıkça aykırılık teşkil ediyor. Ancak maalesef iktidara yakın kesimlerde de gayrimenkul zenginleri var. Onların ağırlığı nedeniyle çıktı bu yasa, yoksa dünyada böyle bir yasa bulamazsınız."
Beyoğlu'nda birçok bina tehdit altında
Beyoğlu Kent Savunması'ndan avukat Eren Can da Beyoğlu'nda birçok binada hem bu yasa hem de 6306 afet yasası nedeniyle birçok binanın boşaltılmak istendiğine dikkat çekti.
"Normalde ev sahibi kiracı ilişkisinde kiracının kirayı ödememesi, tadilat yapılması, binanın yıkılması gibi nedenler tahliye gündeme gelebilir. Ancak bu yasa hiçbir gerekçe sunmuyor. Eğer az ödenen bir kira varsa kira artırım davası açılır, bilirkişi gelir tespit eder. Bu haliyle Anayasa'ya tamamen aykırı bir durum var. Hakimlerin bunu mutlaka Anayasa Mahkemesi'ne göndermesi şart."