YARIŞMANIN AMACI
Türkiye Prefabrik Birliği ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin birlikte düzenlediği öğrenci proje yarışması ile prefabrike konut tasarımı konusunda yaratıcı fikirlerin elde edilmesi amaçlanmaktadır.
Yarışma ile üniversite sanayi iş birliğini sağlamak, yapı sektörü ve tasarım ilişkisinin geliştirilmesi için yenilikçi ve yaratıcı genç fikirleri teşvik etmek, mimarlık ve mühendislik öğrencileri arasında prefabrikasyon konusunda farkındalık sağlayarak eğitimlerine katkıda bulunmak hedeflenmektedir.
YARIŞMANIN TÜRÜ ve ŞEKLİ
Yarışma; Türkiye Prefabrik Birliği (TPB) ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ) Mimarlık Bölümü ortaklığında serbest ve tek aşamalı olarak düzenlenen, ulusal düzeyde öğrenci mimari fikir projesi yarışmasıdır. Türkiye’deki ve KKTC’deki Yüksek Öğrenim Kurumları bünyesinde yer alan tüm mimarlık ve inşaat mühendisliği bölümlerinin lisans öğrencilerine açıktır. Yarışmaya kayıt ve katılım ücretsizdir.
YARIŞMANIN KONUSU
Günümüzde mülk ya da kiralık olarak uygun fiyatlı ve nitelikli konuta erişim sorunu artarak devam etmektedir. Geleceğe yönelik paylaşılan küresel ve ulusal istatistiki veriler, ekonomik ve politik gelişmeler göz önüne alındığında sözü edilen alanda yaşanan sorunun derin bir barınma krizine dönüşeceğini ifade etmek mümkündür.
Bu bağlamda ekonomik, nitelikli ve seri konut üretimi üzerine geleceğe yönelik ikna edici, uygulanabilir yeni bakış açıları ve modeller geliştirilmesi önem taşımaktadır. Konut mekânında ve konut çevrelerinde kaliteden ödün vermeden konut üretim maliyetlerinin nasıl düşürülebileceği, üzerinde düşünmeye değer bir soru olarak karşımıza çıkmaktadır.
Söz konusu alanda konut üretiminde prefabrikasyon üzerine uluslararası ortamda çok sayıda güncel çalışma ve uygulama karşımıza çıkmaktadır. Mimarlık ve mühendislik dünyası, tarihi 19. yüzyıla uzanan modern prefabrikasyona dayalı üretimlere yabancı değildir. Beton prefabrikasyon teknikleri ve bu yöntemin konut üretiminde kullanımı ise 20. yüzyıl başına uzanmaktadır. Pek çok coğrafyada konut üretiminde yoğun şekilde kullanılmıştır. Türkiye’de ise bir dönem toplu konut üretiminde kısmen yer bulmuş beton prefabrikasyona dayalı üretim yönteminin günümüzde tamamıyla devre dışı kalmış olması dikkat çekicidir.
Prefabrike beton bileşenler; taşıyıcı sistem, yapı, cephe, peyzaj ve altyapı elemanı olarak konut yapılarının zaman, maliyet, kalite, çeşitlilik açısından verimli bir şekilde üretilmesine önemli ölçüde katkı sunmaktadır. Üretimin endüstriyel olarak gerçekleştiriliyor olması, stokta bulundurulabilmesi ve geleneksel inşaat yöntemlerine göre mevsim şartlarından daha bağımsız olarak yüksek kalitede üretilebilmesi önemli avantajları arasında sayılabilir.
Bu bakış açısıyla yarışma kapsamında geliştirilecek önerilerde beton prefabrikasyona dayalı çözümlerin geliştirilmesi, bir veya birden çok alanda kullanımının irdelenmesi hedeflenmektedir.
Taşıyıcı sistem elemanlarının ve kullanılacaksa cephe sistemlerinin beton prekast elemanlardan oluşturulduğu çözümlerin geliştirilmesi beklenmektedir. Ayrıca tasarımlarda, prefabrike beton bileşenlerin farklı sistemler veya farklı prefabrikasyon önerileriyle bir arada kullanılarak melez çözümler şeklinde geliştirilmesi de mümkündür.
Yarışmacılar, yarışmanın konusu bağlamında tasarımlarını kendi belirleyecekleri mevcut veya tanımlayacakları kurgusal bir alanda geliştirebilirler. Her iki yer tercihinde de çalışma alanının ve özelliklerinin proje paftalarında açık şekilde ifade edilmesi beklenmektedir.
Yarışmada konut yoğunluğunun yatayda örgütlendiği, tek ailenin kullanımına yönelik tanımlanan az katlı bahçeli konut tipolojileri (tekil, ikiz, sıra, vb.) bağlamında önerilerin geliştirilmesi beklenmektedir.
Çözüm önerileri, tek ya da iki katlı olarak ve farklı örüntü biçimleriyle (ayrık veya bitişik düzende) bir araya gelecek şekilde geliştirilebilir.
Yerleşim planı önerilerinde, konut birimi ile açık alan arasında güçlü ilişkilerin kurulması ve sistemin doku/örüntü oluşturma becerisi dikkate alınmalıdır.
Geliştirilecek tasarım önerilerinde, sistematik bir altyapı ile çeşitlenen ve/veya benzer en az 10 bağımsız birimin çözümlenmesi gerekmektedir.
Konut birimleri, tek ailenin daimi veya kısa süreli kullanımına (hafta sonu evi, tatil konutu vb.) hizmet verecek şekilde planlanabilirler.
Barınma mekânlarının düşeyde örgütlendiği çok aileli ve çok katlı konut tipolojileri (açık ve kapalı koridorlu, ayrık ve bitişik düzenli merkezi merdivenli konut blokları, nokta bloklar, vb.) yarışmanın kapsamı dışındadır.
Şüphesiz konut üretimi ve sunum modellerinin politik, ekonomik, sosyal ve ekolojik anlamda farklı alanlarda farklı aktörler tarafından değerlendirilmesi gerekliliği aşikârdır. Bununla birlikte bu yarışma ile konunun mimarlık ve mühendislik alanları bağlamında;
• yere ve ortak yaşam ortamına duyarlı yerleşim biçimleri,
• yerleşim tasarımı, konut örüntüsü ve konut birimi planlama ölçeklerinde alan etkin ve esnek rasyonel planlama anlayışı,
• alternatif strüktürel çözümler (üreyebilirlik, bütünsel taşınabilirlik, sökülüp yeniden kurulabilirlik, vb. ilkeleri de dikkate alan çerçeve, panel veya hücre sistemler),
• dikkatli malzeme seçimleri,
• özenli detay ilkeleri (yapı fiziği konularını dikkate alan çözümler) gibi katmanlarda irdelenmesi beklenmektedir.
Sözü edilen tüm bu katmanlarda eşzamanlı olarak sosyal ve çevresel açıdan duyarlı, estetik açıdan güçlü çözümlerin geliştirilmesi de önemli bir değerlendirme ölçütüdür.
YARIŞMAYA KATILIM KOŞULLARI
• Yarışma, Türkiye ve KKTC’deki Yüksek Öğrenim Kurumlarında öğrenim gören lisans öğrencilerinin katılımına açıktır. Mezunlar ve/veya lisansüstü öğrencileri yarışmaya katılamazlar.
• Öğrenciler yarışmaya bireysel olarak katılabilecekleri gibi ekip halinde de katılabilirler. Yarışma sürecinde birlikte çalışmanın disiplinler arası ilişkiyi güçlendirecek bir deneyim yaratacağı öngörüsüyle, yarışmaya ekip olarak girilmesi tavsiye edilmektedir.
• Ekip temsilcisinin Mimarlık Bölümü lisans öğrencisi olması zorunludur. Diğer ekip üyeleri, lisans öğrencisi olmak koşulu ile mimarlık ve inşaat mühendisliği bölümlerinden olabilir.
• Katılımcıların lisans öğrenimlerini sürdürdüklerine dair öğrenci belgesi sunması zorunludur.
• Yarışma jürisi asli, yedek, danışman üyelerinin, raportörlerinin ve yarışmayı açan kurum yöneticilerinin birinci dereceden yakınları yarışmaya katılamaz.
• Yarışma raportörlüğünün e-posta adresi tpb.yarisma@msgsu.edu.tr’dir. Sorular ve proje teslim dosyası yarışma e-posta adresine, yarışma takviminde belirtilen tarihlere uygun olarak ekip temsilcisi tarafından iletilir.
• Yarışmaya katılacak ekipler, yarışma takviminde ‘Ön Kayıtlar İçin Son Tarih’ bölümde belirtilen tarihe kadar yarışma kaydını yapmış olmalıdır. Ekipte yer alan her katılımcıya ait dijital kimlik dosyası (yarışmacılara ait kimlik bilgileri ile lisans öğrenci belgesi) Bölüm 1.11’de belirtildiği şekilde raportörlüğe iletilmelidir.
• Proje Teslim Dosyasında proje paftaları yer almalıdır. Teslim dosyasında yer alan her bir belgenin içeriği, formatı ve yüklenme şekli Bölüm 1.13’te detaylı olarak anlatılmıştır.
• Yarışmaya katılım ücretsizdir.
JÜRİ ÜYELERİ
Danışman Jüri Üyeleri: İlkay KOMAN (MSGSÜ Mimarlık Bölüm Başkanı), Mustafa ATEŞ (TPB Yönetim Kurulu Başkanı), Günkut BARKA (TPB Yönetim Kurulu Üyesi)
Asli Jüri Üyeleri: Kaya SÖNMEZLER (Jüri Başkanı, Mimar, Emekli Öğretim Üyesi), Ercan YÜKSEL (İnş. Mühendisi, İTÜ Öğretim Üyesi), Özgür BİNGÖL (Mimar, MSGSÜ Öğretim Üyesi), Bülent TOKMAN (Y. Mimar), Cem SORGUÇ (Mimar), Hakan ATAKÖY (İnş. Yük. Mühendisi, TPB Teknik Komite Başkanı), Savaş EKİNCİ (Mimar, MSGSÜ Öğretim Üyesi)
Yedek Jüri Üyeleri: Mehmet Selim ÖKTEN (İnş. Mühendisi, MSGSÜ Öğretim Üyesi), Ali Derya DOSTOĞLU (Y.Mimar)
Raportörler: Elif Esra BOYLU (Y. Mimar), Betül KAVAKLI (Y. Mimar)
YARIŞMA TAKVİMİ
Yarışmanın İlanı ve Ön Kayıtların Başlaması: 19 Nisan 2023 Çarşamba
Yarışmaya İlişkin Soruların Sorulması İçin Son Tarih: 17 Mayıs 2023 Çarşamba (saat 23.59’a kadar)
Soruların Cevaplanması ve Yayınlanması: 22 Mayıs 2023 Pazartesi
Ön Kayıtlar İçin Son Tarih: 16 Haziran 2023 Cuma (saat 23.59’a kadar)
Teslim İçin Son Tarih: 18 Temmuz 2023 Salı (saat 23.59’a kadar)
Sonuçların Açıklanması: 7 Ağustos 2023
Projelerin Sergilenmesi, Kolokyum ve Ödül Töreni: Koşullara bağlı olarak şekli ve tarihi sonuçlar ile birlikte ilân edilecektir.
ÖDÜLLER
Birinci: 25.000 TL
İkinci: 20.000 TL
Üçüncü: 15.000 TL
Eşdeğer Mansiyon (2 Adet): 10.000 TL
Teşvik Ödülü: (Eşdeğer, 2 Adet): 5.000 TL
Şartname için tıklayınız