Van’da büyük depremin ardından bölgede kalanların yerleştiği Bayram Otel’in ikinci depremde yıkılmasıyla ilgili davanın gerekçeli kararından skandallar çıktı. Aralarında gazeteciler Cem Emir ve Sabahattin Yılmaz’ın da bulunduğu 24 kişinin can verdiği otelin yıkılmasına ilişkin gerekçeli kararda, ilk depremden sonra kamu görevlilerinin otelde hiçbir denetim yapmadığı, denetim için AFAD’a (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) başvurduğunu söyleyen otel sahibinin başvurusunun bulunmadığı belirtildi.
35 yıldır uygun değil
Milliyet'in haberine göre kararda, otelin altındaki Al Baraka Türk banka şubesinin ise banka yönetiminin görevlendirdiği uzman tarafından denetlendiği, uzmanın binada mutlaka teknik inceleme yapılması gerektiği yönünde görüş bildirdiği vurgulandı. Binanın 1978’den bu yana çıkan deprem yönetmeliklerinin hiçbirine uygun olmadığının vurgulandığı kararda, otelde kalanların basit bir denetimle bile hayatta kalabileceği, buna karşılık uzman incelemesi olmadan binanın kullanıma açıldığı vurgulandı. Kararda, 11 yıl 3 ay 10 gün hapse mahkum edilen Tevfik Bayram’a, ölümlerin bu koşullarda öngörülebilir olduğu gerekçesiyle bilinçli taksir düzenlemesinin uygulandığı kaydedildi.
Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Bayram Otel hakkındaki kararın gerekçesi skandalları ortaya koydu. Gerekçeli kararda sıralanan skandallar şöyle:
* 1964 yapımı binanın bodrum katı hariç diğer tüm katları yıkılmıştır. Dosyasında binaya ait statik hesap ve projeler bulunamamıştır. Dosyada projeler olmadığından bazı kontroller yapılamamıştır. Binanın yapımı sırasındaki zemin raporunun da dosyada olmadığı anlaşılmıştır.
* Parça beton numunelerde 4x6 cm boşyutunda agrea parçalarının olduğu, bu agrealar standart dışı agrealar olarak değerlendirildiği görülmüştür.
‘Hasar tespiti yapılmadı’
* 23 Ekim 2011’deki ilk depremden sonra binada hasar tespiti yapılmamıştır.
* Bina taşıyıcı sistemi, ilk deprem ve artçılardan etkilenmiştir.
* Binanın taşıyıcı elemanlarının donatı detaylandırması yetersizdir.
* Binada, projelendirme, yapım ve iş bitimi aşamalarında Afet Bölgelerinde Uygulanacak Yapılar Hakkında Yönetmelik ve İmar Kanunu esaslarına yeterince uyulmadığı belirlenmiş olup, yapı sahibi tüm aşamalardan sorumludur.
‘Tespit talebi gelmedi’
* Deprem sonrasında Van ve Erciş’te hasar tespit çalışmaları yapılmış ancak Bayram Otel ile ilgili tespit çalışması bulunamamıştır. TMMOB’da otelde hasar tespit çalışması yapılmadığını bildirmiştir. Van AFAD, Bayram Otel’den kendilerine tespit talebi gelmediğini bildirmiştir.
* Tevfik Bayram ise savunmasında, hasar tespiti için AFAD’a başvuru yaptığını, ancak geri dönüş olmadığını, valilikçe binalara girilebileceğinin söylenmesi üzerine oteli açtığını, kendisinin de otelde kaldığını söylemiştir.
‘Geri dönüş olmamıştır’
* AFAD çalışanları, kendilerinin ya da AFAD’ın kimseye işletmeleri açık ya da kapalı tutmaları beyanında bulunmadıklarını aktarmıştır.
* Bayram Otel’in altındaki Al Baraka Türk şubesinde, banka, kendi imkanlarıyla ilk depremden sonra hasar tespiti yapmıştır. İnceleme raporunda, binanın kolon kiriş kesitlerinin deprem yönetmeliği minimum kesitlerini karşılamadığı, etriyelerin yapı yönetmeliği şartlarını karşılamadığı, tuğla ve alçıpanların çatladığı, seramiklerin döküldüğü, komşu binalar ile arasında titreşim açısından gereken uzaklık bırakılmadığı, bodrum kattaki kirişlerden birinde boyuna doğrultuda tüm kiriş boyunca çatlak tespit edildiği, binanın taşıyıcı sistem değerlendirmesinde uygun bulunmadığı, statik yönden tahribatlı muayeneleri yapılıp, hesapları çıkartılarak güçlendirme yönünden projelendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Uzman bilirkişi, teknik yönden inceleme yapılması gerektiğini otel yönetimine de söylemiş ancak geri dönüş olmamıştır.
10 günde 114 deprem
* 23 Ekim 2011 ile 9 Kasım 2011 arasında resmi verilere göre 114 deprem meydana gelmiş olup şiddeti 5.0’dan büyük olan deprem sayısı ise 7’dir. Bu koşullar altında otel binasının hizmet vermeye devam etmesi, büyük bir sorumluluğu da beraberinde getirmektedir.
* Otelin açılması için oteli işletmeye açmak için ekiplerin binayı kohtrol etmesi, yazılı rapor vermesi ve binanın sağlam olması gerekmektedir ancak bunlar yapılmamıştır.
* İlgili banka basiretli bir işadamı gibi davranarak şubesini kontrol ettirmiştir.
‘Bina güçlendirilmemişti’
* Tevfik Bayram’ın dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı şekilde bilinçli taksir ile hareket etmek suretiyle 24 kişinin ölümüne neden olmak suretiyle yüklenen suçu işlediği anlaşılmıştır. Bilinçli taksir, suçun öngörülebilir olması nedeniyle uygulanmıştır.
* Otel binasının 1978, 1998 ve 2007 deprem yönetmeliklerine göre güçlendirilmemiş olduğu anlaşılmıştır.