Ankara’da Anakent Belediyesi ile bazı ilçe belediyeleri arasında yolların paylaşımı konusunda yetki tartışması yaşanıyor. Anakent Belediye Başkanı Melih Gökçek, yalnızca 12 metre ve altındaki yolları ilçe belediyelerinin sorumluluğuna veriyor. Gökçek, “Önce kendi işlerini yapsınlar” derken, CHP’li ve MHP’li ilçe belediyeleri daha fazla yetki istiyor. AKP’li belediyeler ise “halimizden memnunuz” diyor.
Anakent Belediyesi ile muhalif ilçe belediyeleri arasındaki yetki tartışması sürüyor. Başkentteki 12 metre ve üzeri yollar, kaldırımlar, yol yapımından temizliğe, tabelalardan trafikteki yön uygulamalarına kadar Anakent Belediyesi’nin sorumluluğunda bulunuyor. CHP’li ve MHP’li belediyeler Anakent Belediyesi’nin sorumluluğu altında olan yollarda hizmet üretebilmek için daha fazla yetki isterken, AKP’li belediyeler “verilen yetki yeterli” diyor. Cumhuriyet Ankara’nın 16 Büyükşehir Belediyesi’nde yaptığı araştırmaya göre; Ankara Anakent Belediyesi, ilçe belediyelerine en az yetki veren belediyeler arasında yer alıyor. Anakent Belediyesi, 12 metre ve üstünde genişliğe sahip yolları kendi sorumluluğu altına alırken, diğer büyükşehir belediyelerindeki uygulamalar ise şöyle:
İstanbul’da ana arterler ve caddeler (3030 sayılı Belediye Yasası esas alınmıyor. 5126 sayılı yasa geçerli.), Diyarbakır’da 25 metrenin üzerindeki yollar (cadde, bulvar) İzmir’de 14 metre ve üzeri yollar ve genişliğe bakılmaksızın otobüs ve minibüs giren yollar, Sakarya’da, 12 metrenin üstündeki yollar, Gaziantep’te 20 metre ve üzeri yollar ve 20 metre altındaki otobüs ve minibüs giren yollar, Eskişehir’de 20 metre ve üzeri yollar, Bursa’da 15 metre üzeri ve cadde olan yollar, Mersin’de 15 metre ve üzeri yollar, Kayseri’de 30 metre ve üzeri yollar, Kocaeli’nde 14.5 metre üzerindeki yollar (cadde ve bulvar), Konya’da 10 metre ve üzeri yollar, Samsun’da 15 metre ve üzerindeki yollar (cadde ve bulvar), Adana’da 20 metre ve üzeri yollar, Antalya’da 30 metre ve üzeri yollar anakent belediyelerinin sorumluluğunda bulunuyor. Erzurum’da ise bölünmüş yollara Anakent Belediyesi hizmet veriyor ve metre sınırlaması bulunmuyor.
‘Ana arter olmayan yollar ilçe belediyelerine bırakılsın’
Anakent Belediye Başkanı Gökçek, CHP’li Çankaya Belediye Başkanı Bülent Tanık’ın cadde kriterinin 15 metreye çıkarılması yönündeki talebi üzerine “Önce yetkisinde olan 12 metreleri düzeltsin. Onun üstesinden gelmiş de 15 metrelere mi bakacak ? Gidin bakın, ağlıyor bütün sokaklar. Daha kendi sokaklarını düzeltememiş 15 metreye talip oluyor. Etin ne, budun ne, gücün ne?” açıklamasını yapmıştı. Bülent Tanık ise ana arter niteliği taşımayan, lokal ihtiyaçlara yanıt veren nitelikteki yerlerin genişliğine bakılmaksızın ilçe belediyelerine bırakılması gerektiğini söyledi. Tanık, “Şu anda yürürlükte olan Pergel Yasası olarak bilinen Büyükşehir Kanunu’nda caddeler ve bulvarlar dışında kalan yerlerin ilçe belediyelerine ait olduğu vurgulanıyor. Çankaya’da yaşayan yurttaşlar kaldırımlardan ve sokaklardan şikâyetçi. İnsanların net olarak ilçe belediyesinin sorumluluk alanı olarak düşündüğü bölgeleri bize bırakmaları gerekir. Temel tercihimiz budur” dedi.
‘Gökçek tek otorite
olmaya çalışıyor’Trafik Komisyonu’nda alınan kararlarla, sokak niteliğinde olan yerlerde gidiş-dönüş yönlerinin ilçe belediyesinin talebi doğrultusunda yapılması gerektiğini anımsatan Tanık, şöyle devam etti:
“Bir sokağın günün belli saatlerinde trafiğe kapanıp kapanmaması yetkisi ilçe belediyelerinde olmalıdır. Tersine bir durumda biz düzenleme yapamayız. Cadde ve sokaklarımız niteliğini kaybediyor ve çukurdan geçilmez hale geliyor. Bu yeni bir durum değildir, aksine kanunun gereğidir. Büyükşehir, yetkiyi tek elde toplama eğiliminde. ‘İlçe belediyeleri olmasa da olur’ görüşünü savunuyor. Duruma, ‘İlçe belediyeleri gereksizdir’ diye bakıyor. Gökçek, partizan tavır içerisindedir. Bu partizan tavrı kendi partisinden olanlara da yapabiliyor. Çankaya Belediyesi’ni rakip parti ve rakip belediye olarak görüyor. Davranışları da bu yönde şekilleniyor. Tek otorite olmaya çalışıyor. Başka inisiyatif geliştiren bir yapıya tahammülü yok.”
‘Adaletli hizmet
dağılımı yok’CHP’li Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar da, Anakent Belediyesi’nin sorumluğu altında olan yerleri düzenlemesi durumunda hiçbir sorunun kalmayacağını belirterek, “Büyükşehir, sokaklardaki tabela vergisine kadar topluyorsa, sorumluluğu altındaki yerleri düzgün bir şekilde yapmalıdır. Vatandaş yolda yürürken sokağın Yenimahalle Belediyesi’nin mi Büyükşehir Belediyesi’nin mi sorumluluğu altında olduğunu bilmiyor. Siz sokakları yapsanız bile anacadde bozuksa bunun faturası bize çıkarılır” dedi. Anakent Belediyesi’nin sorumluluğu altındaki yerleri yapmaması durumunda, ilçe belediyelerinin yetkisinin genişletilmesi gerektiğinin altını çizen Yaşar, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Melih Gökçek, ilçe belediye başkanlarıyla ayda bir toplantı yapmalıdır. Çünkü nüfusun neredeyse yarısı muhalif. Önemli olan vatandaşın daha sağlıklı bir kentte yaşamasıdır. Kolektif bir şekilde çalışırsak halk bundan mutluluk duyar. Başka büyükşehir belediyelerinde, belediye başkanları görüşüyorlar. Büyükşehir’in ne yazık ki partizan bir tavrı var. Biz meydan yapmak istemiştik ama Gökçek, ‘Arkadaş daha yeni belediyeci. Orası bizim sorumluluk alanımızda’ demişti. Şimdi, Keçiören Belediyesi ‘Meydanlar yapmamız lazım’ diyor. Aynı Gökçek bu kez, ‘Mustafa Ak bizim partilimiz, biz anlaşırız’ açıklamasını yapıyor. Böyle bir zihniyet demokratik olabilir mi? Benim hakkımı gasp etmemesi lazım. Bana başka türlü bakıp Keçiören’e başka türlü bakmaması lazım. Yetkisizsek hepimiz yetkisiziz. Maalesef Ankara’da Büyükşehir’in adaletli bir hizmet dağılımı yok.”
‘Büyükşehir’i
beklersek, daha çok bekleriz’CHP’li Ayaş Belediye Başkanı Ali Başkaraağaç da, daha fazla yetki istediklerini bildirerek, yıllardır hizmet alamadıklarından yakındı. Başkaraağaç, şunları kaydetti: “Bizi bize bıraksınlar. Herkes kendi bütçelerini ayarlasın ve kendi hizmetlerini organize etsin. Büyükşehir’in yakın çevresindeki ilçeler için bu geçerli olamayabilir ama bizim gibi 50 kilometre dışarıda olan ilçelerde bu uygulamanın yaşama geçirilmesini istiyorum. Büyükşehir’in yapmadığı hizmetleri de yapmak zorunda kalıyorum. 12 metrenin üstündeki yolları da düzenliyoruz. Sonuçta halkımıza karşı sorumluluklarımız var. Yurttaşlarımıza hizmet etmek için buradayız. Büyükşehir’i beklersek daha çok bekleriz.”
‘Eski yetkilerimizi
arar olduk’MHP’li Etimesgut Belediye Başkanı Enver Demirel, 1999-2004 döneminde de belediye başkanı olduğunu ve 3030 sayılı Belediye Yasası’nın uygulandığını anımsatarak, “O dönemdeki ilçe belediyelerinin yetkilerini bu dönemle karşılaştırdığımızda eski dönemdeki yetkilerimizi arar olduk” dedi. Yurttaşla iç içe olan ve yurttaşların istek ve talepleriyle yüz yüze kalan belediyelerin ilçe belediyeleri olduğuna işaret eden Demirel, şunları kaydetti:
“Şehrin sorununu bire bir yaşayan bizleriz. Bunun için ilçe belediyelerinin hem ekonomik yapısının güçlendirilmesi hem de yetkilerinin arttırılması gerekiyor. Aynı zamanda, denetimin de sağlanması gereklidir. Denetimin sağlanması halka daha iyi hizmet verilmesinin önünü açacaktır. Büyükşehir Belediyesi, şu anki yasayla ilçe belediyelerine oldukça cimri davranmış. Elbette sıkıntılarımız ve sorunlarımız çok. Sorunlarımı ancak bize verilen yetkiler çerçevesinde aşmaya çalışıyoruz.”
‘Görev alanımız
geniş’AKP li Mamak Belediye Başkanı Mesut Akgül ise, Anakent Belediyesi’nin vermiş olduğu yetkinin yeterli olduğunu belirterek, “Görev alanımız genişlemiştir. Büyükşehir’le uyum içinde çalışıyoruz. 12 metre ve üstünün Büyükşehir’de, diğer alanların bizde olması doğrudur. Bu konuyla ilgili sıkıntımız yok şu anda. Sistemden memnunuz” dedi.
‘Yetki istemek doğru
değil’Sincan ’ın AKP’li Belediye Başkanı Mustafa Tuna da, yekti istemeyi doğru bulmadığını söyleyerek, “Herkes elinden gelen gayreti göstermeli. Biz de ilçe belediyesi olarak elimizden geleni yapıyoruz. Bütün ilçe belediyeleri hizmet için var. ‘Benim görev saham senin görev sahan’ anlayışı doğru değildir. Bizim, Büyükşehir’den yetki talebimiz olmadı. Büyükşehir de elinden gelen her şeyi yapıyor” diye konuştu.