Foto: İlkin Eskipehlivan (AA)
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, ''Irak'ta kötü iş yapacak, işini zamanında yapmayacak hiçbir müteahhide izin vermeyeceğiz. Türk mühendislik ve müşavirlik sektörlerine sonuna kadar güvenebilirsiniz'' dedi. Çağlayan, Irak Konut ve İmar Bakanı Muhammed Darraji ile görüşmesinde yaptığı konuşmada, Irak'ta yeni kurulmuş olan hükümete desteklerinin tam olduğunu belirterek, hükümetin kurulmasını, ''iç barışın ve huzurun sağlanması noktasında son derece önemli bir gelişme'' olarak niteledi.
Çağlayan, özellikle son 8 yıldır Irak'a karşı çok açık ve samimi bir dış politika izlediklerini ifade etti. Irak ile Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin devam ettiğini, böylece iki ülke arasındaki stratejik ilişkilerin bir ortaklık temeline oturtulduğunu belirten Çağlayan, bunun ilk toplantısının da iki ülke başbakanlarının katılımıyla 15 Ekim 2009'da yapıldığını anımsattı. Çağlayan, yeni toplantıyı da mart veya nisan ayında Bağdat veya Ankara'da gerçekleştirmeyi ümit ettiklerini, bu toplantıların işbirliğini daha da artıracağı ve geliştireceğini kaydetti. Bu Stratejik İşbirliği Konseyi çerçevesinde varılan çok önemli mutabakatlar olduğunu ifade eden Çağlayan, iki ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşması ve serbest bölgeler arasında işbirliği yapılması gibi önemli hususların imza altına alındığını söyledi.
Çağlayan, daha önce Dubai ve Kahire'de yapılan Irak Yatırım Konferansının üçüncüsünün Türkiye'de yapılmasını istediklerini belirten Çağlayan, ''Konferans Türkiye'de yapılacaktı ama Irak'ta hükümetin kurulmasının gecikmesinden dolayı bir gecikme oldu. Bunu bu yıl Türkiye'de yapmak ve bu konuda çalışmalara başlamak istediğimizi ifade etmek istiyorum'' dedi. Gaziantep'te Türkiye, Irak ve komşu ülkelerle birlikte fuarlar yapılmaya devam edileceğini belirten Çağlayan, Irak'ta ortak bir lojistik merkez kurulmasının daha önce mutabakat zaptına işlendiğini, müteahhitlik alanında ve gümrüklerde işbirliği yapılmasının ise imza altına alındığını hazırlattı.
Türk müteahhitlik, mühendislik ve müşavirlik sektörlerinin Irak'ta önemli alt ve üst yapı ihalelerini gerçekleştirmesi için müşterek iş yapma noktasında iki ülke arasında ortak bir yatırım konseyi kurulması mutabakatı imzalandığını anımsatan Çağlayan, ''Bu anlaşmayı Türkiye tarafından ben, Irak tarafından da Irak Yatırım Konseyi Başkanı imzalamıştı ve bakan olmadığı için Irak Parlamentosu'ndan geçmemişti. Ümit ediyorum ilk Stratejik İşbirliği Toplantısında başbakanların huzurunda buna imza atacağız'' diye konuştu.
''New Sadr City'' ihalesi
Çağlayan, Türk müteahhitlerinden oluşan güçlü bir konsorsiyumun Irak'ta ''New Sadr City'' ihalesine teklif verdiklerini, şu anda ihalede fiyat yönünden birinci sırada olduklarını belirterek, konuya ilişkin şunları söyledi:
''Bu ortak Türk girişimine hükümet olarak çok önem veriyor ve destekliyoruz. Konu Türkiye ve Irak başbakanlarının bilgileri dahilindedir. Ben ilgililerle gerekli görüşmeyi yaptım. Firmalarımızın şu anda ihalede birinci sıradaki konumlarını korumaları ve bunların bu işi yapmasını Türkiye olarak çok önemsediğimizi ifade etmek istiyorum. Türkiye tarafı incelendiğinde görülecektir çok büyük firmalarımızın yer aldığı çok kuvvetli bir heyettir. Değil 75 bin konutu, 275 bin konutu bile yapabilecek güç, bilgi ve teknolojiye sahiptir.''
Çağlayan, Irak ile toplam dış ticaretin geçen yıl 7,4 milyar dolar olduğunu, bu yıl sonu itibariyle bu rakamı 12 milyar dolar seviyesine çıkarmak istediklerini bildirdi. Irak'ta 260'ın üzerinde Türk müteahhit firmasının 587 proje üstlendiğine ve yaklaşık 11 milyar dolarlık işleri ve taahhütleri başarıyla gerçekleştirdiğine dikkati çeken Çağlayan, Türk müteahhitlik firmalarının yurt dışında en fazla iş üstlendiği ülkeler arasında proje bedeli bakımından Irak'ın, Ortadoğu'da birinci, dünya genelinde beşinci ülke olduğunu söyledi.
''İnşaat İş Konseyi kurulması teklifini destekliyorum''
Bakan Çağlayan, Irak'ta kötü iş yapacak, işini zamanında yapmayacak hiçbir müteahhide izin vermeyeceklerine dikkati çekerek, ''Bunu biz Türkmenistan ve Libya ile oluşturmuş durumdayız. Türk mühendislik ve müşavirlik sektörlerine sonuna kadar güvenebilirsiniz. Sizin tarafınızdan Türk müşavir ve mühendislerine verilecek olan proje ve kontrollük hizmetlerinde para ödemeyeceksiniz, onların parasını bizzat ben ödeyip, finanse edeceğim'' dedi. Çağlayan, Türkiye-Irak İnşaat İş Konseyi kurulması teklifini de desteklediklerini kaydetti.
Bakan Darraji: Irak'ta 4 yıl içinde 2 milyon konuta ihtiyaç var
Irak Konut ve İmar Bakanı Muhammed Darraji ise konuşmasında, Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin selamını iletti ve bu çerçevede Maliki'nin Türk hükümetine bir mesaj yönelttiğini, mesajında, stratejik işbirliği çerçevesinde varılan anlaşmaların özellikle konut inşaatıyla ilgili olan bölümüne vurgu yaptığını söyledi. Irak'ın güvenlik ve politika açısından istikrara kavuştuğunu, Irak'taki yeni demokratik sürecin gerçekleştirilmesinde Türkiye'nin ve Türk hükümetinin olumlu ve etkin bir rolü olduğunu belirten Darraji, ''Biz Türkiye'deki demokratik tecrübe ve yetkililerle halk arasındaki olumlu ilişkileri demokrasimiz için göz önünde bulundurmaktayız'' dedi.
''Türkiye Irak'ın en büyük ortağıdır, partneridir ve bu her iki taraf için kıvanç kaynağı sayılmaktadır'' diyen Darraji, Irak'ta inşaat sektörünün geliştirilmesi yönünde Türk inşaat sektörüne ihtiyaçları olduğunu kaydetti. Darraji, Basra'da 1.300 konutluk 200 milyon dolarlık bir ihalenin Dorçe adlı Türk firmasına verildiğini belirterek, bu şirketlerin başarılı olmasının yeni ufuklar açacağını söyledi. Darraji, ancak daha önce bazı Türk firmalarının bazı işlerinde olumsuz deneyimlerle karşılaştıklarını ifade ederek, bu çerçevede Türk Ticaret Müşavirliği ile iletişime geçtiklerini ve Irak'ta iş üstlenecek firmaların gücünü ve diğer bilgilerini edinme çabaları içinde olduklarını bildirdi. Darraji, ikinci bir gümrük giriş yapısının gerçekleştirilmesi için çaba harcadıklarını belirtti.
Irak'ta 4 yıl içinde 2 milyon konuta ihtiyaç bulunduğunun tespit edildiğini, şu anda bütçe imkanları çerçevesinde 15 bin konutun karşılanabildiğini, bu nedenle hükümetin yatırıma yöneldiğini söyledi ve ''Konutlarla ilgili gerçekleştirilecek olan bu yatırımlar Irak devleti tarafından garanti edilecek. Çünkü bunların bir kısmı devlet memurları için inşa edilecek'' dedi.
Darraji, yatırımların gerçekleştirilmesine yönelik ödeme hakkında da bilgi vererek, inşaat başladığında yüzde 25, konutların tesliminde yüzde 25 ve geriye kalan yüzde 50'nin de taksitlendirileceğini söyledi. Kore ile şu anda 100 bin konutun inşaatına başlanması için anlaşmak üzere olduklarını ifade eden Darraji, ''Türk devletinden ve bakanlığınızdan temennimiz özel sektördeki Türk şirketlerini teşvik edin, gelip bizim bakanlığımıza bağlı, kamuya bağlı müteahhitlik şirketleriyle ortaklıklar kursunlar. Her iki tarafında yararınadır bu. Böyle şirketler oluşursa bu şirketlere Irak hükümeti tarafından verilecek ihalelerde bir özellik tanınacaktır'' dedi. Darraji, Türk inşaat sektörünün gücüne, yeteneğine inandığını, her zaman işbirliği çerçevesi içinde öncelik verdiğini ifade ederek, Türkiye-Irak İnşaat İşadamları Konseyi oluşturulmasını istedi.