Ayamama Faciası 'Geliyorum' Demiş



İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural'ın ocak ayında, eski Meclis Üyesi Hüseyin Sağ'ın 'yağmurlar sonunda oluşan taşkınların önlenmesine yönelik yapılan çalışmalarla' ilgili soru önergesine verdiği cevaplar sel felaketinin 'geliyorum' dediğini gösteriyor. Vural 8 ay önce Sağ'a "Ayamama Deresi'nin ıslah çalışmalarının idaremizce tamamlanabilmesi için, dere güzergahı boyunca bulunan yapıların ivedilikle yıkılarak kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir" diye yanıt vermiş.

İstanbul'un içme suyunun yüzde 99'unu karşılayan havzalar, kaçak yapılaşma tehdidinden kurtulamıyor. Şehre su sağlayan 10 barajın kaynağı durumundaki havzalar ise çevresine inşa edilen 120 bin kaçak yapı sebebiyle, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Su havzaları ve dere kenarlarına yapılan kaçak yapılaşmalara müsaade edilmesi nedeniyle bugüne kadar İstanbul'da birçok ilçe ve belde belediyesiyle mahkemelik oldu.

Tarihi itiraflar

Eski İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclis Üyesi Hüseyin Sağ, 2008 yılının sonunda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne "yağmurlar sonunda oluşan taşkınların önlenmesine yönelik çalışmaları" sordu. Önerge doğrultusunda çalışmalar yapan İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSKİ) ise "taşkınları önleyeceğiz, ancak elimiz kolumuz bağlı" içerikli bir rapor hazırladı. İşte, İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural'ın imzasıyla Ocak 2009'da Büyükşehir'e sunulan, oradan da Sağ'a yanıt olarak verilen Ayamama itirafları:

Ayamama Deresi'nin ıslah çalışmalarının idaremizce tamamlanabilmesi için, dere güzergahı boyunca bulunan yapıların ivedilikle yıkılarak kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Havzalarda 2005 yılından bugüne kadar 5 bin 315 yapı tespit edildi. Söz konusu yapıların büyük kısmı, İSKİ mevzuatına göre kaçak olmasına rağmen ilgili belediyece ruhsat verilmiştir. Dolayısıyla 'Yapı ruhsatı' bulunan bir yapının yıkımı söz konusu olamamaktadır. Yıkım için yapı ruhsatının iptali gerekmektedir. Açılan davaların neticelenmesine kadar söz konusu inşaatlar bitirilmekte ve iskan edilir duruma gelmektedir.

Davalarla 12 plan iptal

Avrupa bölgesinde açılan davalar sonucu 12 plan iptal edilmiş, 7 planın yürütmesi durdurulmuş, 8'inin ise davası devam etmektedir. Asya bölgesinde ise 18 plan iptal edilmiş, 4 planın yürütmesi durdurulmuş, 16'sının davası devam ediyor. İdaremiz özellikle 'taşkın riski taşıyan dereler' ile ilgili 'dere taşkın sınırları' belirleninceye kadar, Ayamama Deresi için imar plan çalışmalarında dere güzergahı boyunca dere duvarından itibaren derenin sağında ve solunda 25'er metre olmak üzere toplam 50 metre genişliğinde bir bantın dere ıslahı, servis yolları ve yeşil alan olarak ayrılmasını, afete maruz bu bant içerisinde yapılaşmaya izin verilmemesini, derenin doğal akışını engelleyecek ve arazi topografyasını değiştirecek herhangi bir çalışma yapılmamasını, ayrıca taşkın kontrolü amacıyla inşa edilen tesislerin derelerin üzerlerini kapatmaması talep edilmiştir.

'İvedi yıkım yapılmalı'

Önergeye konu olan taşkın problemi Ayamama Deresi'nin Güneşli Kavşağı ile Sefaköy Kavşağı arasındaki ıslahı olmayan kısmında (Değirmenbahçe Köprüsü kuzeyi) meydana gelmiştir. Söz konusu güzergahta dere duvarlarını güçlendirmek amacı ile yapılan ilave duvarlar ve kaçak dökümler yetersiz olan dere kesitini daha da daraltmaktadır. Dere güzergahında kesikin kurplar ve kesitte daralmalar meydana getirerek dere kotununda bulunan parsellerde taşkın riski oluşturmaktadır. Ayamama Deresi'nin ıslah çalışmalarının idaremizce tamamlanabilmesi için, dere güzergahı boyunca mevcut yapıların ivedilikle yıkılarak kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir.

Dereler taşınca facia oldu

Ayamama Deresi 1995'te de taşmış birçok işyeri ve ev sular altında kalmıştı. Aradan geçen 14 yılda gerekli önlem alınmadığı ve yapılaşma sürdüğü için dere yeniden gazaba geldi ve onlarca cana mal oldu.