İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural'ın ocak ayında, eski Meclis
Üyesi Hüseyin Sağ'ın 'yağmurlar sonunda oluşan
taşkınların önlenmesine yönelik yapılan çalışmalarla' ilgili soru
önergesine verdiği cevaplar sel felaketinin 'geliyorum'
dediğini gösteriyor. Vural 8 ay önce Sağ'a "Ayamama Deresi'nin ıslah
çalışmalarının idaremizce tamamlanabilmesi için, dere güzergahı boyunca bulunan
yapıların ivedilikle yıkılarak kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması
gerekmektedir" diye yanıt vermiş.
İstanbul'un içme suyunun yüzde 99'unu karşılayan havzalar, kaçak yapılaşma
tehdidinden kurtulamıyor. Şehre su sağlayan 10 barajın kaynağı durumundaki
havzalar ise çevresine inşa edilen 120 bin kaçak yapı sebebiyle, yok olma
tehlikesiyle karşı karşıya. Su havzaları ve dere kenarlarına yapılan kaçak
yapılaşmalara müsaade edilmesi nedeniyle bugüne kadar İstanbul'da birçok ilçe ve
belde belediyesiyle mahkemelik oldu.
Tarihi itiraflar
Eski İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclis Üyesi Hüseyin
Sağ, 2008 yılının sonunda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne "yağmurlar
sonunda oluşan taşkınların önlenmesine yönelik çalışmaları" sordu. Önerge
doğrultusunda çalışmalar yapan İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel
Müdürlüğü (İSKİ) ise "taşkınları önleyeceğiz, ancak elimiz kolumuz
bağlı" içerikli bir rapor hazırladı. İşte, İSKİ Genel Müdürü Mevlüt
Vural'ın imzasıyla Ocak 2009'da Büyükşehir'e sunulan, oradan da Sağ'a
yanıt olarak verilen Ayamama itirafları:
Ayamama Deresi'nin ıslah çalışmalarının idaremizce tamamlanabilmesi için,
dere güzergahı boyunca bulunan yapıların ivedilikle yıkılarak kamulaştırma
işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Havzalarda 2005 yılından bugüne kadar 5
bin 315 yapı tespit edildi. Söz konusu yapıların büyük kısmı, İSKİ mevzuatına
göre kaçak olmasına rağmen ilgili belediyece ruhsat verilmiştir. Dolayısıyla
'Yapı ruhsatı' bulunan bir yapının yıkımı söz konusu olamamaktadır. Yıkım için
yapı ruhsatının iptali gerekmektedir. Açılan davaların neticelenmesine kadar söz
konusu inşaatlar bitirilmekte ve iskan edilir duruma gelmektedir.
Davalarla 12 plan iptal
Avrupa bölgesinde açılan davalar sonucu 12 plan iptal edilmiş, 7 planın
yürütmesi durdurulmuş, 8'inin ise davası devam etmektedir. Asya bölgesinde ise
18 plan iptal edilmiş, 4 planın yürütmesi durdurulmuş, 16'sının davası devam
ediyor. İdaremiz özellikle 'taşkın riski taşıyan dereler' ile ilgili 'dere
taşkın sınırları' belirleninceye kadar, Ayamama Deresi için imar plan
çalışmalarında dere güzergahı boyunca dere duvarından itibaren derenin sağında
ve solunda 25'er metre olmak üzere toplam 50 metre genişliğinde bir bantın dere
ıslahı, servis yolları ve yeşil alan olarak ayrılmasını, afete maruz bu bant
içerisinde yapılaşmaya izin verilmemesini, derenin doğal akışını engelleyecek ve
arazi topografyasını değiştirecek herhangi bir çalışma yapılmamasını, ayrıca
taşkın kontrolü amacıyla inşa edilen tesislerin derelerin üzerlerini kapatmaması
talep edilmiştir.
'İvedi yıkım yapılmalı'
Önergeye konu olan taşkın problemi Ayamama Deresi'nin Güneşli Kavşağı ile
Sefaköy Kavşağı arasındaki ıslahı olmayan kısmında (Değirmenbahçe Köprüsü
kuzeyi) meydana gelmiştir. Söz konusu güzergahta dere duvarlarını güçlendirmek
amacı ile yapılan ilave duvarlar ve kaçak dökümler yetersiz olan dere kesitini
daha da daraltmaktadır. Dere güzergahında kesikin kurplar ve kesitte daralmalar
meydana getirerek dere kotununda bulunan parsellerde taşkın riski
oluşturmaktadır. Ayamama Deresi'nin ıslah çalışmalarının idaremizce
tamamlanabilmesi için, dere güzergahı boyunca mevcut yapıların ivedilikle
yıkılarak kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir.
Dereler taşınca facia oldu
Ayamama Deresi 1995'te de taşmış birçok işyeri ve ev sular altında kalmıştı.
Aradan geçen 14 yılda gerekli önlem alınmadığı ve yapılaşma sürdüğü için dere
yeniden gazaba geldi ve onlarca cana mal oldu.