Colliers International, küresel gayrimenkul yatırımcılarının nabzını tutarak, risk iştahlarını, iyimserliklerini, temel endişelerini ve pazar dalgalanmaları ile ilgili düşüncelerini ölçen 2011 Global Yatırımcı Görüşleri Anketi'ni yayınladı. Avrupa’da, ankete katılan yatırımcıların yüzde 64’ü gayrimenkul varlıklarını arttırma eğiliminde olduklarını belirttiler. Ancak, yatırımcıların yüzde 49’unun şişen 'satılık' mülk arzının genişlemenin önünde engel olarak durduğunu dile getirmesi ve yüzde 54’ünün de yüzde 5 ile yüzde 10 arası getiri oranı (IRR) hedefiyle çekirdek gayrimenkule odaklandıklarını belirtmeleri nedeniyle stok hala endişe konusu olarak görünmekte. Yatırımcıların yüzde 57’sinin yılın başından bu yana risk iştahlarının artmadığını bildirmesiyle, genişleme niyetinde olanların güvenli sulara odaklanması hiç de şaşırtıcı değil.
Küresel çapta anket katılımcılarının yaklaşık yüzde 71’i genişlemek istediklerini belirttiler. Ancak bununla birlikte Avrupa’da olduğu gibi global yatırımcılar da en büyük endişelerinin genişleme planlarını gerçekleştirmelerine yetecek kadar 'satılık' mülk arzının olup olmaması olduğunu vurguluyorlar.
Anket sonuçlarını değerlendiren Colliers International İngiltere Uluslararası Yatırım Direktörü Ewen Hill, “Risk konusunda süregelen hoşnutsuzluğa ve Avrupa’daki en son yatırım eğilimlerine bakıldığında, yatırımcıların hala öncelikli olarak Londra ve Paris’te ofis edinme konusunda istekli olduklarını; bunları genel olarak Almanya’daki perakende mülklerinin ve Hamburg’daki ofislerin takip ettiğini görüyoruz” dedi.
Gayrimenkul yatırımları için finansman maliyetlerinde hiçbir iyileşme belirtisi olmamakla birlikte Avrupalı yatırımcıların yüzde 41’i finansman maliyetlerinin arttığını belirttiler. Avrupalı yatırımcıların yüzde 44’ü ise hiçbir değişiklik görmediklerini söylediler. Öte yandan, Kanada’da ankete katılan yatırımcıların yüzde 68'i ise borç maliyetinin düştüğünü bildirmekteler.
Mesleki döngü bakımından, Avrupa’daki katılımcıların büyük bölümü (yüzde 40) talebin arttığını ve listebaşı kiraların yükselmeye başladığını bildirdi. Ancak yatırımcılar arasında birincil mülkün oldukça revaçta olması nedeniyle sonuçların biraz pazarın bu ucu yönüne eğilimli olması ve buna bağlı olarak da ikincil pazarın büyük bölümünde süregelen bulanık görünümü tam olarak yansıtmıyor olma olasılığını da göz önünde bulundurmak gerekiyor.
İleriye dönük olarak, Avrupa’daki katılımcıların yaklaşık üçte ikisi piyasadaki dalgalanmanın 12 ay içinde iyileşmiş olmasını beklediklerini bildirdi. Bununla beraber, yatırımcılar kiraların artması konusunda fazla umutlu değil; üçte ikisi kiraların önümüzdeki beş yıl boyunca enflasyonun önüne geçemeyeceği görüşündeler.
Gayrimenkulun bir yatırım aracı olarak sahip olduğu çekiciliği on yıl önceki pozisyonu ile kıyaslıklarında, Avrupalı yatırımcıların büyük bölümü (yüzde 62) bu çekiciliğin azaldığı görüşünü paylaşmaktalar. Ofis piyasasındaki çalışma modellerinin değişmesi ve internet üzerinden perakendeciliğin gelişmesi, ikincil pazarlardaki düşük kaliteli gayrimenkulu olumsuz etkileyerek, tatmin edici karlar getiremez hale getirmiş durumda.
Bazı katılımcılar, gayrimenkul gelir beyanında artan şeffaflık sonucunda, getirilerin diğer varlıktürevleriyle daha güvenilir bir biçimde karşılaştırılabildiğini ve bu durumun da gayrimenkulü özellikle de kurumlar için daha çekici bir yatırım aracı kıldığını belirttiler.
Türkiye piyasası
Türkiye piyasasında ise yabancı yatırımcıların iştahı ağırlıklı olarak sabit gelir getiren gayrimenkul yatırımlarına kaymış durumda. Prestijli kiracıları olan ofis binaları ile orta boyuttaki alışveriş merkezleri ve perakende binaları bu yatırımcıların hedefinde bulunuyor. Geliştirme projeleri yabancı yatırımcıların ilgisini çekmiyor. Colliers International Türkiye Yönetici Ortağı Kerim Cin’e göre, Türkiye’de şu dönemde Avrupalı yatırımcılar daha çok satıcı konumunda yer alıyorlar. 2005 ve sonrasında gerek geliştirme gerekse sabit getirili projelere yatırım yapmış Avrupalı yatırımcılar ağırlıklı olarak bu yatırımlarından çıkmayı hedefliyorlar. Talep ise ağırlıklı olarak Orta Doğu, Körfez, ve Asya yatırımcılarından geliyor.
40+ sayfalık kapsamlı rapora www.colliers.com/globalinvestment adresinden ulaşılabilir.