Krize rağmen alışveriş merkezlerine giden kişi sayısı artarken merkezlerin cirosu geçen yıla göre yüzde 15 azaldı. Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) tarafından bu yıl ilki düzenlenen "1. AVM Yatırımları Konferansı"nda konuşan AYD Başkanı Hakan Kodal, 39 merkezde yaptıkları araştırmaya göre ocak ayında AVM'leri ziyaret eden kişi sayısının 60 milyona yükseldiğini söyledi. Ancak merkezlerin ciro ve kâr marjlarında ise düşüş olduğunu vurgulayan Kodal, "Türk halkı alışveriş merkezlerine alıştı. Ancak kriz nedeniyle alım yapan kişi sayısı, ziyaretçi sayısı kadar parlak değil" dedi.
Perakende sektörünün en önemli sorununun finans sıkıntısı olduğuna dikkat çeken Kodal, şu anda tedarikçinin finansmanı sağlayamaması nedeniyle yurtdışından akredite alım yapamadığını anlattı. Tüketici kredi kartlarında eskiden yüzde 8-10 komisyonla çalışan bankaların, krizden sonra bu oranı yüzde 10-15'lere çıkardığını ifade eden Kodal, "Bu nedenle kiralarda yaptığımız yüzde 20-30'luk indirimin önemli bir kısmı, kredi kartları komisyonuna gidiyor. Perakende sektörü çok hızlı büyüdü. Mağazaların sermayeye ihtiyacı var. O nedenle ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Biz birbirimize destek olarak atlatmaya çalışıyoruz. Çünkü bankaların toleransı yok. Ortak girişimlerle bu süreci en az hasarla atlatmaya çalışacağız" diye konuştu.
Alışveriş merkezleri bakımından bin kişiye düşen kiralanabilir alanın
Türkiye'de 65 metrekare, Avrupa'da ise 200 metrekare olduğunu ifade eden Kodal,
Türkiye'nin 2008 sonu itibariyle 4.5 milyon metrekare kiralanabilir alana sahip
olduğunu, 2009 sonu itibariyle bunun 5.5 milyon metrekareye ulaşmasını
öngördüklerini söyledi.
Büyümenin dinamiği iç
talep
Merrill Lynch EMEA Ekonomisti Türker Hamzaoğlu da krizden
çıkışın ABD'den geleceği beklentisinin çok gerçekçi görünmediğini, Asya ülkeleri
ve Çin'in küresel ekonominin dinamiği olabileceğini söyledi. Hamzaoğlu, "Bu
karamsar tablo içerisinde Türkiye ekonomisini nasıl koruyabileceğimize
baktığımızda içimiz biraz daha rahat. Geçmişteki gibi büyük tahribatlar
yaratmadan bu dönemi atlatabileceğimizi düşünüyorum. Türkiye'de büyümenin
dinamiği iç talep. Çıkışın buradan gelmesi gerekiyor"
dedi.
Yatırımlar yavaşlayacak
Konferansın 1. oturumunda konuşan ECE Türkiye'den Andreas Hohlmann, "Biz 8 yıldır buradayız ve burada olmaya devam edeceğiz. Ancak eski hızla yatırım yapmayacağız" dedi.
Multi Grup'tan Glenn Aaranson ise AVM'lerdeki en önemli konunun yönetim haline geldiğini vurgulayarak "Türkiye'de alışveriş merkezleri 1. jenerasyondan direkt 3. jenerasyona geçti" dedi.
Cushman & Wakefield Başkanı Yvonne Court ise Türkiye'nin Rusya, Romanya ve Ukrayna ile beraber AVM sektöründe rekor büyüme kaydettiğini açıkladı.
Cenor Group'tan Anthony Khoi de "Perakendecilerin bazı
şikâyetleri oluyor. Bu konuda haklılar. Bankacılara sesleniyorum. Finansman
kaynaklarını kesmeyin. Birlikte hareket ederek ayakta kalabiliriz" diye
konuştu.
Taksit sayısı azalıyor
Satın almalarda giderek taksit sayısının azaldığını belirten Yapı ve Kredi Bankası Perakende Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nazan Somer, özellikle yüksek taksit sayısının gerekli olduğu dayanıklı tüketim ürünlerinde yeni bir modele ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Somer, "Artık tüketicinin fonlama maliyetini bir miktar üstlendiği bir sistem olmalı. Aksi takdirde 12-24 aylık vadeleri göremeyeceğiz. Bu amaçla mart ayı sonunda yeni bir düzenlemeye gidilecek" dedi.