Athena Tapınağı'nın Blokları Binlerce Yıl Sonra Ayağa Kalktı

Çanakkale'nin Ayvacık ilçesi sınırları içinden yer alan Assos Antik Kenti'ndeki kazı çalışmalarında ilk kez andezit taş kullanılarak, Athena Tapınağı'nın blokları binlerce yıl sonra ayağa kaldırıldı. Kazı Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Tarih Kurumu, Efes Pilsen ve Amerikan Arkeoloji Enstitüsü tarafından desteklenen kazı çalışmalarında, Türk, Alman, Fransız ve Rusya'dan 40'ı aşkın araştırmacının görev aldığını söyledi.

Bu yılki kazı döneminde, kentin en önemli yapılarından biri olan Athena Tapınağı'nın eksik olan sütun tamburları ile antik bloklarının andezit taşından hazırlanıp yerlerine başarılı bir şekilde konulduğunu belirten Prof. Dr. Arslan, ''Tapınağın geçmiş yıllarda betondan yapılan bazı bölümlerine, yerel taş olan andezitten oluşturulacak sütunların montaj edilmesine karar vermiştik. Kararı bu yıl uyguladık. Assos'taki antik yapıların restorasyonunda, yöreye özgü andezit taşı ilk kez kullanılmıştır'' dedi.

Gelecek yıllarda da kalıntıların restorasyonu için yörenin hemen her yerinde var olan volkanik taş türü andezidin kullanılmasına karar verildiğini bildiren Prof. Dr. Arslan, bu yılki kazılarda yapılan çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi:

''Kentin merkezindeki kazılarda, Agora'ya uzanan 6.5 metre genişliğindeki zemini taş plaka döşeli ve her iki kenarında su kanalları yer alan cadde ortaya çıkartıldı. Kentteki mermer parçaların yok olmasının ana nedeni olarak gösterilen kireç ocaklarından biri, bu sezon kazıldı. Agora'nın kuzeyinde yer alan 2 katlı Stoa'daki kazılarla daha erken bir dönemde Agora'nın kullanımı konusunda yeni bulgular elde edildi. Bizans dönemine ait Ayazma Kilisesi'ndeki kazılarda ise kilisenin doğusundaki şapellerde sadece küçük çocukların gömüldüğü çok sayıda mezar tespit edildi.''
    
Assos ve Athena Tapınağı
    
Antik çağların önemli liman kentlerinden olan Assos, Aristoteles'in ilk felsefe okulunu kurduğu bir yerleşim birimi olarak dünya tarihine geçti. Sur duvarlarıyla korunan, yuvarlak ve kare kulelerle desteklenen antik kentte kazı çalışmaları 1980'de Prof. Dr. Ümit Serdaroğlu tarafından başlatıldı. Tiyatro, agora, meclis binası, liman, nekropol ve gymnasiondan oluşan antik kentte kazılar, Prof. Dr. Serdaroğlu'nun vefatının ardından, ÇOMÜ Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan ve ekibi tarafından yürütülüyor.

Assos'un en yüksek yeri olan akropolde yer alan Athena Tapınağı, Yunanistan'da yaygın kullanılan ''dor'' stilinde inşa edilmiş. Ancak tapınak, Batı Anadolu'da gelişen ''ion'' stiline özgü friz süslemesine de sahip. Milattan önce 540-525 yıllarında inşa edilen tapınağın çatısı hariç, yapının tamamında, yörede sıkça bulunan andezit taşı kullanılmış. Girişi doğuda olan ''cella''nın etrafı bir sıra sütunla çevrili.
    
Tanrıçanın evi olarak kabul edilen ''cella'', tek bir odadan oluşuyor ve sadece tapınak görevlileri bu odaya girebilirdi. Cella'da tanrıçanın heykeli ve ona sunulan hediyeler saklanmaktaydı. Tören alanı olarak tapınağın giriş kapısının bulunduğu doğu yönü seçilmekteydi. Burada yer alan bir sunak üzerinde yanan ateş içine, tanrıçaya getirilen her türlü yiyecek, kaplarıyla birlikte atılmaktaydı.