Belediyelerin kentsel dönüşüm yetkilerini artıran yasa tasarısı TBMM’de tartışmalara neden oldu
Belediyelerin kentsel dönüşüm projeleri uygulayacağı alanların kapsamını ve bu konuda belediyelerin yetkilerini genişleten kanun teklifi geçtiğimiz hafta TBMM İçişleri Komisyonu’nda “tartışmalı” geçen görüşmeler sonucu kabul edildi. Belediyelerin, konut, sanayi ve ticaret alanları ile üzerinde yapı olan veya olmayan, imarlı veya imarsız alanlarda kentsel dönüşüm uygulayabilmelerine imkan tanıyan teklif ile, kentsel dönüşüm alanı ilan edilen alanlarda yer alan “eğitim ve sağlık” alanları hariç kamuya ait gayrımenkuller, tapuya kayıtlı bedelleri üzerinden, belediyeler tarafından satın alınabilecek. Eğitim ve sağlık istisnası da yasa teklifine son anda kondu. Şayet bu istisna olmasa Melih Gökçek’in çok istediği ODTÜ’ye ait arazileri de kentsel dönüşüm kapsamına girecekti.
Yasa teklifi TBMM Komisyonu’nda sert tartışmaları ve eleştirileri de beraberinde getirdi. Teklifin komisyon görüşmelerinde MHP’li Hasan Özdemir, öngörülen düzenlemelerle büyükşehir belediyelerinin çekişme içinde olduğu ilçe belediyelerinin binasına bile el koyup kentsel dönüşüm alanı ilan edebileceğini öne sürdü. BDP’li Nuri Yaman da, teklifle Ankara’nın soluk aldığı yeşil alanların kentsel dönüşüm alanı içine sokularak, “yağma edilebileceğini” iddia etti. CHP’li Rıza Yalçınkaya da, teklifin Anayasa’ya aykırılıklar içerdiğini, Anayasa Komisyonu’nda da görüşülmesini istedi.
Önerge verildi
Komisyon görüşmeleri sırasında da düzenlemeye tepki gösteren CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya yasa teklifi ile ilgili endişelerini şöyle değerlendirdi: “Teklif ile kentsel dönüşüm ilan edilen yerlerdeki eğitim ve sağlık kurumları hariç kamuya ait gayrımenkullerin harca esas değeri üzerinden belediyelere devrine imkan tanınıyor. Biz önerge verdik. AK Partili arkadaşlar bu istisnalara TSK’ya ait arazi ve gayrımenkulleri de ekleyebilirlerdi. Ama kabul etmediler. Burada gizli ve açık belli hedefler var. Yapılan değişiklik ile tarım alanları planlı plansız boş her alanda kentsel dönüşüm ilan edilebilecek. Buna göre örneğin Atatürk Orman Çiftliği arazisi üzerinde kentsel dönüşüm ilan edilirse, AOÇ da sonuçta kamu malı. O arazinin tapudaki kaydı üzerinden belediye kendi üzerine devir yaptırabilecek.”
Komisyon toplantısına katılan Milli Savunma Bakanlığı temsilcisi Hakim Yarbay Fikret Eres, askeri alanların, ülkenin güvenliği ve savunması ile ilgili olan cephanelikler, askeri eğitim alanları ve havaalanlarını kapsadığını belirtti. Bu yerlerin ayrı bir önemi olduğunu anlatan Eres, bu yerler veya yakınlarında kentsel dönüşüm alanları yapılmak istenmesi halinde, MSB ile görüşülmesinin zorunluluk olduğunu bildirdi.
Bunun üzerine CHP’li komisyon üyeleri “Türk Silahlı Kuvvetleri’nce (TSK), Milli Savunma Bakanlığı’na (MSB) tahsisli ve tahsissiz kullanılan yerlerin MSB’nin muvafakatı alınmadan kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilan edilmemesini” yönünde önerge verdi. BDP’li Nuri Yaman da, TSK’nın Ankara içinde birçok yerinin olduğunu belirterek, teklifin bu haliyle geçmesiyle, bu yerlerin kentsel dönüşüm kapsamına alınma tehlikesi olduğunu ifade etti. Ancak muhalefetin ısrarlı talebi ve asker temsilcilerin uyarısına rağmen önerge kabul edilmedi.
Yasa teklifinin sahibi AK Partili Nusret Bayraktar, çarpık yapılaşmanın önüne geçilmesi, günün şartlarına uygun biçimde belediye kanununda görülen eksikliklerin giderilmesi amacıyla bu düzenleyi önerdiklerini söylerken, “Planlamada ihtiyaç duyulması halinde bu yerler ilgili kurumlarla mutabık kalınarak uygulama kapsamına alınacak” şeklinde konuştu.