Büyük dedelerimizin tercihi dünyanın da gözdesi haline geldi. Orta Asya steplerinden yola çıkan "yurtlar" başta Hawaii olmak üzere dünyanın gözde turizm mekanlarında kendine yer edindi.
Yaklaşık 2 bin 500 yıl önce Orta Asya'da doğduğu tahmin edilen "yurt"lar aynı geçmişte olduğu gibi günümüzde de insanlara yaşam alanı sunmaya devam ediyor. Ancak bu gelenek yalnızca Türk veya Orta Asya kültürünün bulunduğu bölgelerde değil Avrupa'ya, ABD'ye hatta Kanada'ya kadar uzanmış durumda.
Yurtlar, Avrupa ve Amerika'da 1950'li yıllarda yaygın hale gelen izci geleneğinin de bir parçası olarak ortaya çıktı. Çabuk kurulabilme özelliği ve zorlu hava şartlarına olan dayanıklılığı yurtların kullanım alanlarının kısa sürede genişlemesine neden oldu. Özellikle ABD ve Kanada'da turizm sektörünün büyük ilgi duyduğu yurtlar hem genel görünüş hem de isim olarak herhangi bir değişime uğramadı.
Turizmcinin gözdesi
ABD ve Kanada'nın çeşitli bölgelerinde yüzlerce turizm şirketi yalnızca yurtlardan oluşan tatil köylerinde dinlenme imkanı sunuyor. Hawaii'nin de aralarında bulunduğu bölgelerde tatilcilere sunulan yurtların tasarımları ise villalara parmak ısırtacak düzeyde. Jakuzili banyolar, ankastre mutfak ve lambirili salonlar ABD tarzı yurtların özelliklerinden yalnızca birkaçı. Geceliği 100- 130 dolar arasında değişen konaklama ücretleriyle sunulan yurtlar yılın her döneminde kullanıma hazır bekliyor. Yurtlar tasarım ve orijinal mekan anlayışıyla Avrupa'da da kendine farklı kullanım alanları buldu. Bunların başında ise hiç şüphesiz 2004 yılında Almanya'da yapılan ve içerisinde nikah kıyılan Yurt Kilise geliyor.
Çok pratikYurtların tarih boyunca göçebe halkların en çok tercih edilen yerleşim birimi haline gelmesinin nedeni olarak çok hızlı monte edilip yine kısa sürede sökülebilmeleri gösteriliyor. 5-10 kişinin içerisinde yaşayabileceği bir yurt bile ortalama bir saatte takılıp bir saatte sökülebiliyor ve sökülmüş hali de oldukça az yer kaplıyor. Geçmişte bir-iki at veya devenin sırtına yüklenebilen yurt günümüzde orta sınıf bir aracın arkasına dahi sığabiliyor.
Yurtların yapım prensibi çok kolay ama yine de biraz marifet gerektiriyor. Öncelikle ahşap bir iskelet çember şeklinde örülüyor. Yukarı doğru daralan tavan örgüsü ise taç adı verilen küçük bir çemberde birleşiyor. Tavan ve duvarlar sağlam ahşap desteklerle güçlendiriliyor. Tamamlanmış iskeletin üzerine ise keçe ve hayvan derileri örtülüyor. Geleneksel olarak çatı yağmursuyu geçirmemesi için keten, keçe ve hayvan derilerinden oluşturuluyor.
Tasarım harikasıTavanda bırakılan küçük delikten yurt içerisinde yakılan ateşin dumanı tahliye ediliyor. Yurdun girişi de güneye, rüzgarın aksi yönüne bakacak şekilde yerleştiriliyor. Yapının Orta Asya steplerinin sert hava şartlarına göğüs germesi ise yine dahiyane tasarımında gizli. Yurtların gövdesinin dairesel yapısı özellikle arkadan gelen sert rüzgarların yüzey üzerinde basınç uygulayamadan yapının duvarlarını yalayarak süzülüp geçmesini sağlıyor. Tavanın alçak olması ise soğuk hava şartlarında yurtların ısınmasını kolaylaştırıyor.
ABD tarzı "yurtlar", villalara parmak ısırtacak nitelikte
Hawaii'de bulunan turistik yurtlarda jakuzili banyo, ankastre mutfak ve lambirili salon gibi ekstralar var.