Asansörlerin Denetimi

Genel kontroller

Tipik modern bir asansörde bulunanlar:

- Ayakta durma boşluğu, tutunma yeri, oturma iskemlesi (lüks asansörlerde)
- Konfor için klima tesisatı
- Kat seçmek için tuşlama sistemi. Bunlardan bazıları anahtarlı olabilir. Bazı asansörlerde ise belirli kişilerin giriş izni bulunan katlara girişleri sağlamak için emniyet kartları bulunur. Amerika’da ve diğer bazı ülkelerde gözü görmeyen kişilere yönelik özel tesisatlar bulunmaktadır.
- Beklenmedik kişilerin asansörlere girişini engellemek üzere her kattaki asansöre giriş kapıları kilitli tutulur. Kapılar en üst tarafta yerleştirilmiş olan bir makine tarafından açılır. Kapıların hızlı bir şekilde açılıp kapanmasını sağlayan kapı denetimi mevcuttur. Hareket halindeki kapılar üzerindeki bazı nesneler de çeşitli sensorlar tarafından kontrol edilir. Aksi takdirde kapılar belirli bir süre sonrasında kendiliğinden kapanır.
- Asansörlerin yük indirme ve bindirme esnasında hareketsiz kalmaları ve hareket halinde iken durmayı sağlaması için “stop” tuşu. Kapıların çok uzun süre açık kalması alarmı çalıştırabilir.
- Yolcuların asansörde mahsur kalmaları durumunda kullanabilecekleri alarm butonu bulunmaktadır.

Bazı asansörlerde aşağıdaki kalemlerden en az bir tane veya fazlası bulunmaktadır:

- Yolcunun mahsur kalması halinde kullanabileceği bir telefon
- Geciktirme butonu: bu butonla kapıların kapanma süresi uzatılabilir
- İptal Butonu: Çift tıklanarak varılmak istenen kat değiştirilir.
- Anahtarlı Giriş Yasağı, RFID okuyucu, kod giriş sistemi, otel odası kartı, vs.
- Farklı kapı açılım olanakları; ön kapı düz bir yola açılırken arka kapı diğer bir yola açılabilir.
- Emniyet Kamerası
- Daha geniş alan görünümü kazandıran düz veya aynalı duvarlar
- Bina iç kısmını veya bina çevresini görünür kılan camekân duvarlar

Genel olarak halkın kullanımına açık olmayan çeşitli denetimler (çünkü anahtar tuşu gerekmektedir):

- İtfaiye Servisi, 2. evre anahtar düğmesi
- Asansörü işlem dışı bırakabilen düğme
- Asansörü denetim moduna ayarlayan denetim düğmesi.
- Asansör teknisyenlerine özel düğmeler
- Görevli Hizmet Modu

Dışarıdan Kontrol

Asansörler dış alanlarda bulunan butonlar ile çalıştırılır. Belirli bir katta butona basıldığında asansör yolcuları almak için o katta durur. Eğer o esnada asansör başka bir katta hareket halinde ise başka çağrı olmadığı takdirde sadece bulunduğu istikametteki çağrılara cevap verecektir.

İki veya daha fazla asansörlü gruplarda çağrı butonları çağrının her birini uyarması için merkezi bir hareket sistemine bağlı olabilir. Bunun sebebi ise çağrı durumunda sadece bir vagonun ilgili kata ulaşmasını sağlamaktır.
Lobili sistemlerde istenilen varış katı tuşlanır ve hangi asansörün gelmekte olduğu bildirilir.

Asansörün algoritması

Asansör algoritması oldukça basittir; aynı istikamette birden fazla çağrı varken o istikamette hareket etmeye devam eder. Gittiği istikamette başka çağrı yoksa durma moduna girer veya ters istikametten gelen çağrılar için yön değiştirir. Modern asansörlerde taleplere göre karar vermek üzere daha kapsamlı ve bulgusal algoritmalar yolu kullanılır.

Bilgisayar Destekli Yönlendirme

İş merkezlerinde kurulu olan çoklu asansörlerde farklı katlara gitmek isteyen çok sayıda yolcu söz konusu olduğunda, binaların lobisinde “merkezi hareket panelleri” mevcuttur. Yolcular panelde hangi kata varmak istediklerini işaretlerler. Hareket paneli de yolculara hangi asansörü kullanmaları gerektiğini bildirir. Asansörün içinde bir çağrı butonu yoktur (veya butonlar vardır ancak basılmak için değildir, sadece katı gösteren bir şema vardır). Bu sistemin üreticileri, bu mekanizmayla hareket süresinin yüzde 30 oranında kısaldığını bildirmektedir. Yine de sistemde bazı problemler görünmektedir. Bazı zamanlar tek bir kişi bir grup yolcunun varacağı yeri girer, sonradan gelen kişiler asansörü dolu bulurlar. Bazen de bir kişi butona birkaç kez basar. İnsanlar asansörün bu şekilde daha hızlı bir şekilde geleceğini düşünürler, ancak bu durumda bilgisayar birçok kişinin beklediğini varsayarak bütün asansörleri tek bir noktaya, yani tekrar tekrar basılan noktaya gönderir.