Arsa Üretimi Azaldı Gayrimenkul Fiyatları daha Aşağıları Görmez
Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararını değerlendiren Trio Yatırım
Değerleme Genel Müdürü Taşkın Haşemoğlu, Merkez Bankası’nın
yaptığı düzenlemelerde gayrimenkulü etkileyen pek çok faktör olduğunu belirtti.
Merkez Bankası’nın düzenlemesinde, “Paranızı uzun vadede bankalarda tutmayın”
denildiğini belirten Haşemoğlu, “Bu hem tavsiye ediliyor, hem de zorunlu hale
getiriliyor. Çünkü uzun vadeli kredi faiz oranı çok düşük. Bir yıllık faiz
oranıyla, bir aylık getiri arasında fark var. Bir aylık getiri çok daha
avantajlı. Bu, ‘İhtiyacınız varsa, paranızı bankada çok kısa süreli tutun,
paranızı değerlendirin’ demek” diye konuştu. Gayrimenkulün, 224 tane ayrı
sektörü direkt olarak etkilediğini ifade eden Haşemoğlu, şunları söyledi:
“Bu noktada ön plana çıkan, parayı gayrimenkulde değerlendirmek. Bu,
yatırımcılar için bir avantaj.
Fiyatlar gerilemeyecek
Gayrimenkul fiyatlarının daha aşağı inme ihtimali yok. Arsa üretimi azaldığı
için, mevcut gayrimenkul rakamları artmaya başlayacak. Arsa üretemediğimiz için,
mevcut arsalardaki rakamlar yükseliyor. Eski şartlarda kat karşılığı bir yer
aldığınız zaman, yüz tane daire çıkıyorsa, bunun 40 tanesini arsa sahibi, 60
tanesini müteahhit alabiliyordu. Bu oranlar, arsa sahibinin lehine değişti.
Artık 60 daireyi arsa sahibi, 40 daireyi müteahhit firma alıyor. Arsa
maliyetleri nedeniyle maliyetler arttı. Bu da fiyatlara yansıyor. Bundan sonra
fiyatların gerilemeyeceği, aksine artacağı çok net bir şekilde ortada. 2010,
gayrimenkul açısından 2009’dan yüzde 40 daha iyi bir yıldı. 2010’da
müteahhitlerimiz üretim konusunda ustalaştı. Talebe göre üretim yapan
müteahhitler arttı.
Seçim yılı canlı başlar
Taleplerdeki değişiklik, müteahhitleri de değişikliğe itti. Çeşitlilik arttı.
2011 çok iyi başlayacak. Bunun en önemli nedenlerinden biri de, seçim yılı
olması. Her zaman seçim öncesi ve seçim sonrası hükümetler, piyasayı rahatlatmak
için gerekli müdahalelerde bulunurlar. Çeşitli zamlar öngörürler. O paralar da
harcanma oranlarını biraz yükseltir. 2011 çok canlı bir yıl olacak.
Krizi az hasarla atlatmamızın en büyük nedeni, bankalarımızın her önüne
gelene kredi vermemesi. Dünyadaki krizin asıl sıkıntısı buydu. Herkes kredi
kullandı. İnsanlar kredilerini ödeyemeyince bankaların üzerine ciddi yükler
bindi. Bu yükler de ekonomiyi olumsuz etkiledi. Türkiye’de durum böyle olmadı.
Bankalar ince eleyerek kredi verdi. Yeni sistemle de bankalar, belirlenen
ekspertiz değerinin yüzde 75’i kadar kredi verecek.”
Uzmanından yatırım için öneriler
Konut yatırımı yapacaklara bitmiş daireleri almalarını tavsiye ediyoruz.
Piyasada ciddi anlamda yığılı bitmiş daire var. Bu dönemde iyi kampanyalardan
yararlanabilirler. Biraz daha bekleyebilecek yatırımcılar, arsa alabilir. İmarı
geçmiş, arsa vasfını almış, inşaat ruhsatı alınıp başlanabilecek arsalar tercih
edilmeli. Bu tarz yerlerin 2-3 sene gelişmesini bekleyebilirler. Kendileri
inşaat yapabilecekleri gibi, kat karşılığı müteahhite de verebilirler.
Çok daha uzun süreli yatırımcılarımız var. Arsa vasfını almamış, tarla
dediğimiz imarsız arazileri alabilirler. Bu arazilerin bekleme süresi yedi sene
civarındadır. İmarın geçmesini bekleyebilir, prosedürü takip edebilirler. Daha
sonra direkt arsa olarak satabilir veya kat karşılığı verebilirler. Bu, uzun
vadeli bir yatırımdır ama daire veya arsa getirisinden üç dört kat fazla bir
getirisi olabilir. Bir gayrimenkulün kira getirisinin toplamı 13 yılda satış
rakamını yakaladığı zaman, bu mülklere alınabilir mülkler diyoruz. İnsanlar buna
yönelik yatırım yapabilir.
254 sestörü etkiliyor
Trio Yatırım Değerleme Genel Müdürü Taşkın Haşemoğlu, gayrimenkulün, 224 tane
ayrı sektörü direkt olarak etkilediğini ifade etti.