Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, son dönemde İstanbul'da proje arayışında olan Arap yatırımcı sayısının hızla arttığını, halen 100 civarında kişinin satın alma için projeleri dolaştığını söylüyor. Peki mütekabiliyet beklentisiyle Türkiye'ye ilgisi artan Arap yatırımcılar ne tarz projelerle ilgileniyor, hangi şehirleri tercih ediyor, satın almayı nasıl yapıyorlar.
Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, Akşam Gazetesi'nden Şenay Köşdere'ye anlattı...
- Arapların Türkiye'ye ilgisinin artığı doğru mu?
Evet, bu aralar Körfez ülkeleri yatırım için çok geziyor. Biz geçen yıl toplam 3 kişiyle görüştüysek, bu yıl sene 3 ayda 15 kişiyle görüştük diyebilirim. Sadece son 15 günde 3 grupla konuştum. Geliyor, projeyi incelettiriyor buna bağlı olarak yatırım kararı veriyor ya da vermiyorlar. Çevreden de benzer şeyler duyuyorum. Sanırım şu anda 100 civarında grubun temsilcisi Türkiye'de yatırım arayışındadır.
- Bireysel yatırımcı yok mu?
Hayır tek tek yatırımcılar görmüyoruz. Onlar yasa çıktıktan sonra gelecektir. Şimdi alım yapanlar ya büyük projelerde rezerve yapıyorlar, parasını ödeyip tapuyu devralmıyor, mütekabiliyeti bekliyorlar ya da şirket üzerinden alım yapıyorlar.
Yüzde 25 indirim
- Ne tarz projeleri tercih ediyorlar?
Sadece konut projeleriyle ve sadece İstanbul'la ilgileniyorlar. Şehir merkezindeki, büyük montanlı projelere bakıyorlar. Ve indirimli alabilecekleri konut projeleri ile ilgililer. Sizin 10 liraya aldığınızı Araplar, 7.5 liraya alıyor. Çünkü 1-2 tane değil, 100 tane birden alıyor.
- Bu toplu alımlara örnek verebilir misiniz?
En son geçen hafta bir Arap grubun 150 milyon dolarlık toplu alım yaptığını duydum. Tek bir şirketin ürettiği değişik projelerden 500 civarında daire aldılar. Parayı ödediler ama tapuyu devralamadılar. Mütekabiliyetten sonra alacaklar.
- Alım yapmadan ülkelerine dönenlerin, 'almama' nedeni ne peki?
Onların ülkelerinde vergi yok. O yüzden yüzde 20 vergiyi bir türlü anlayamıyorlar. Bir de istedikleri boyutta bulamayabiliyorlar. Çünkü sadece çok büyük projelere bakıyorlar, 100-200 konutluk projelerle ilgilenmiyorlar.
AVM'den sonra yeni moda otel yatırımı
- AVM'lerle ilgili ilginç bir araştırmanız var. AVM'ler hastane, okul olacak tezini doğruluyor mu bu araştırma?
Araştırma sonucuna göre Türkiye'de kapanan, işlev değiştiren 23-24 AVM var. Bunlardan 15-16 tanesi İstanbul'da. Ankara'da bir AVM semt pazarına dönüşmüş durumda. Sivas'ta bir AVM de hastaneye dönüşecek. Dershane olarak kullanılanlar var. Önümüzdeki dönemlerde de kapanan AVM'lerde böyle fonksiyon değişiklikleri olacak. Bir 5 seneye kadar bazı otellerin başına da aynı şey gelecek. Çünkü AVM'den sonra şimdi yeni moda otel yatırımı.
4+4+4 yeni pazar yaratacak
- Okul yatırımı önermenizde yeni 4+4+4 sisteminin etkisi var mı?
Evet. 4+4+4'le yeni bir pazar doğuyor diyebiliriz. Çünkü ciddi anlamda bir derslik ihtiyacı oluşacak. Okular daha erken öğrence almaya başlayacaklar. Lisesi olan okullar, ortaokullarını kapamışlardı. Şimdi yeniden açacaklar. Bunun için de yeni derslikleri yeni binalara ihtiyaç olacak. Devletin çok acil yeni okul alanları üretmesi lazım.
Fransa'ya kızgınlar, bize geliyorlar
- Sizin görüştüğünüz Arap yatırımcıların beklentileri ne yönde?
Geçenlerde görüştüğüm bir Arap yatırımcı, Fransa'nın Müslümanlara olan tutumundan sonra bölgede Fransa'ya karşı çok ciddi bir tepki oluştuğunu anlattı. Paris'i çok seven ve Fransa'da çok ciddi paralar harcayan kesim için İstanbul'un artık ilk tercih olabileceğini söyledi.