Afyonkarahisar'ın Dinar ilçesindeki Apameia Antik Kenti'nde, 5 yıl sürecek yüzey araştırmaları ile Apameia Tiyatrosu’nda yürütülen kurtarma kazıları sonucu önemli bilgilere ulaşılması amaçlanıyor.
Demir Çağı'nda "Kelainai", milattan önce 3. yüzyılın başından itibaren "Apameia" olarak bilinen antik kent, Dinar merkezli geniş bir coğrafyada bulunuyor.
Efes'ten sonra ikinci büyük ticaret şehri
Günümüzde Evciler, Başmakçı, Dazkırı ve Kızılören ilçelerini de kapsayan Apameia, antik dönemde Efes Antik Kenti'nden sonra ikinci büyük ticaret şehri olarak biliniyor.
Frig, Pers, Seleukos ve Roma uygarlıklarından izler taşıyan kentin tiyatrosunda, Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Arkeoloji Bölümü'nün desteğiyle, Afyonkarahisar Müze Müdürlüğü başkanlığında, Dinar Kaymakamlığı ve ilçe belediyesinin desteğiyle 2017'den beri kurtarma kazısı yapılıyor.
İpek Yolu ile Kral Yolu üzerindeki antik kentte, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle, AKÜ Arkeoloji Bölümü tarafından 5 yıl sürecek "Kelainai-Apameia Antik Kenti ve Çevresi Yüzey Araştırması" başlıklı yüzey araştırması başlatıldı.
Bölgede ilki 2019 yılında gerçekleştirilen iki haftalık çalışmalara 6 üniversiteden 19 bilim insanı katıldı.
AKÜ Arkeoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Bilgin, yaptığı açıklamada, Apameia'nın büyük bölümünün günümüzde Dinar ilçesinin altında kaldığını söyledi.
"Yüzey araştırmalarını uzun vadede yapmayı planlıyoruz"
Apameia'nın egemenlik sahasının çok geniş olduğunu dile getiren Bilgin, şöyle devam etti: "Geniş bir coğrafyaya sahip antik kentteki yüzey araştırmalarını uzun vadede yapmayı planlıyoruz. 2019 çalışmalarımızda, ilçe merkezindeki 'akropolis' olarak tanımladığımız Üçlerce Tepe'deki stadyum, tiyatro ile antik yapılara ait mimari blokları kayıt altına aldık. Bu noktalardaki yapıların öncelikli olarak çizimleri yapılarak fotoğraflanmış ve katalogları çıkarılmıştır. Ayrıca, antik kentin 'nekropolis' alanlarından biri olan Tavşan Tepe'deki kaya mezarları da araştırmalarımızda kayıt altına alınmıştır."
Akropolis kısmında yaptıkları seramik araştırmalarında antik kentin tarihsel süreci, ticari ilişkileri ve sanatsal faaliyetleri ile ilgili ilk bilgilere ulaştıkları bilgisini veren Bilgin, "Amacımız 5 yıllık yüzey araştırmaları sürecinin sonunda Apameia'nın antik dönemden günümüze gelen arkeolojik verilerini kayıt altına alarak yorumlamak, uzun vadede ilerleyen yıllarda bakanlığın izniyle yapılabilecek kazılar için altyapı hazırlamaktır." diye konuştu.
"Kısa vadede teşhire dönük 'Arkeopark' yapılabilir"
Bilgin, Apameia'daki çalışmaların ilçe turizmine büyük katkı sağlayacağını belirterek, "Kısa vadede kentin farklı noktalarından çıkan mimari blokların teşhirine dönük çalışmalar yapılabilir. Bu bağlamda Suçıkan mevkisinde, belediye atölyesinde yer alan blokların düzenlemeleri yapılarak 'Arkeopark' yapılabilir. Burası, Dinar'ın turizm potansiyelini artıracaktır." ifadelerini kullandı.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır da ildeki 20 antik kentten en büyüğünün Apameia olduğuna dikkati çekerek, "Bakanlığımız uygun görürse, ilerleyen süreçte burayı sürekli kazı alanı haline getirmeyi planlıyoruz. Yüzey araştırmaları ve kazı çalışmaları sonrasında bölgede oluşturulacak ören yerleri ziyaretçilerini almaya başladığında Afyonkarahisar'ın önemli bir turizm merkezi haline geleceğine inanıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.