Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir Planlama Bölümü Öğretim Elemanı Tahir Çalgüner, Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) ile Kuğulu Park arasına “monoray” yapılmasını önerdi. Çalgüner, “Böylelikle, Kızılay merkezine gelen araç trafiği düşecek ve bir miktar insanın toplu taşım ile Kızılay’a erişimine imkân verilecek” dedi.
Çalgüner, Kızılay’ın araç yoğunluğu ve buna ilişkin çözüm önerisini Cumhuriyet Ankara ile paylaştı. Yoğun araç trafiği ve otopark sorunu yüzünden Kızılay’ın her açıdan kilitlendiğine işaret eden Çalgüner, “Kızılay’a bir şekilde herkesin yolu düşmekte, ancak arabalarının veya otobüsün camından Kızılay’ı seyretmektedirler. Kızılay’a ulaşıyoruz ancak erişemiyoruz. Batı ülkelerinin kentlerinde de merkezi iş alanlarının (MİA) canlandırılması öncelikli bir konudur. Kızılay MİA’sını çöküntü bölgesi olmaktan çıkarıp, kentin ve kentlinin algısal yaşam alanına katmak gerekir. Kentlilik bilinci ve kente aidiyet, öncelikle kent merkezine sahip çıkmaktan geçer” diye konuştu. Büyük alışveriş merkezleri ve yüksek kalitede “getto” türü yaşam alanları ile kentsel kopuş ve parçalanma sürecine girildiğini söyleyen Çalgüner, sosyo-ekonomik bir yenilemeyle MİA’nın canlandırılması, Kızılay’ın çehresine bir renk gelmesi açısından bir “ambians ve stil” yaratacağını kaydetti. “Böylelikle kültürel ve ticari köhneleşmenin önüne geçilebileceğini” dile getiren Çalgüner, şunları kaydetti:
“Eski merkez ile Kızılay arasında erişebilirliliği etkinleştirecek bir ulaşım sisteminin seçimi, bütüncül yenilenme sürecine katkı yapar. Atatürk Kültür Merkezi (AKM) ve AOÇ’ye kadar uzanan bir ulaşım sisteminin, araç yolları, yayalaştırma, toplu taşınım, metro hattı ile ilişkisinin kurularak, ulaşım türleri arasındaki uyumu sağlanmalıdır. Monoray uygulaması, ‘yolcu taşıma kapasitesi’ ve maliyetler itibarıyla da tramvaya göre daha fizibil bir seçenektir.”
‘Raylıda güney aksı
ihmal ediliyor’Anakent Belediyesi’nin raylı sistem projelerinde, Ankara’nın güney aksına yer verilmediğine dikkat çeken Çalgüner, Ankara’nın güney koridorundaki konut alanlarının en çok yolculuk üreten ve araç sahipliliği yüksek bölgeler olduğunu kaydetti. Çalgüner, buna karşılık şu öneriyi getirdi:
“Çözüm olarak AOÇ, AKM, Ulus, Sıhhiye, Gençlik Parkı, Kızılay, Meclis, Tunalı-Kuğulu arasında işleyecek ve duraklandırılacak bir monoray hat sistemi yapılmalıdır. Öneri monoray sistemi ile MİA’nın güney koridorundaki yolculuk üretim merkezleri olan Aşağı Ayrancı, Yukarı Ayrancı, Kavaklıdere ve kısmen Çankaya konut alanlarındaki yolcu üretim noktalarının, Kızılay kent merkezine dağıtımı da yapılabilecek ve de aynı zamanda Kızılay koridorundaki ‘Güney ulaşım koridoru’ güçlendirilecektir. Böylelikle, Kızılay merkezine gelen araç trafiği düşecek ve bir miktar insanın, toplu taşım ile Kızılay’a erişimine imkân verilecektir.”
Buna karşın Atatürk Bulvarı’nı kullanarak, havadan gidecek monorayın güzergâh seçiminde ve yapımında, bu bölgede daha önce “pervasız ve plansız bir şekilde” projelendirilen mevcut üst-altgeçitlerin sorun yaratabileceğini belirten Çalgüner, güney ulaşım koridorunu kullanacak monoray bandının, kavşaklardaki mevcut projelerle uyumlu olması gerektiğini de vurguladı. Çalgüner, “Öneri monoray hattına entegre olacak şekilde; Meclis’ten Güvenpark’a kadar olan yolun bir kısmı tamamen yayalaştırılabilir, gereğinde trafik için saat uygulamalı bir düzenleme yapılır. Bulvarın diğer yarısı ise Meşrutiyet Caddesi ile bağlantısı çözülerek; geliş-gidişli olmak üzere toplu taşıma ve ‘paylaşımlı özel araç’ trafiğine açılabilir. Örneğin 1 otoda 4 kişi geçiş kuralı...” diye konuştu. Çalgüner, “Kızılay’ın bilişsel algılamasını yükselterek, güvenli ve nitelikli kamusal yaşam mekânları yaratmaya yönelik böylesine toplumcu bir belediyecilik yaklaşımı; güney aksının monoray ulaşımına açılması ile beraber, kentlilik-kentlileşme bilincinin sosyal etkileşim sürecinin ve kente aidiyet duygusunun kültürel çeşitlilik açısından güçlenmesine de vesile olacaktır. Daha öncesinden de demokrasiyi, ‘tramvaya’ benzeten bir zihniyetin ulaşım seçiminin; tramvaydan yana olmasına şaşmamak lazım” görüşünü dile getirdi.