Tarihî eserlere sahip çıkma konusunda iyi sınav veremeyen Türkiye'de inanılması güç bir ihmal örneği daha ortaya çıktı. Uşak'ın Banaz ilçesine bağlı Ahat köyündeki kazılarda ortaya çıkarılan paha biçilmez mozaikler önce, sergilenmek üzere bırakıldığı kazı alanından çalındı. Mozaiğin çalınmayan kısımları ise kar, yağmur ve çamura karşı naylon altında korumaya alındı. Ancak bu defa da uzun süre naylon altında havasız kalan mozaiklerin yüzeylerinde bozulma ve kararmalar oldu.
Dünyada ilk darphanenin kurulduğu ve ilk voleybolun oynandığı antik Akmonia kentindeki mozaikler, 7 yıldır naylon altında tutulduğu için mıcıra dönüştü. Uşak Kültür ve Turizm İl Müdürü Şerif Arıtürk, mozaiklerin naylona temas eden kısımlarında kararmalar, bozulmalar olduğunu doğruladı. Tarihî eserlerin naylonla korunmasının mümkün olmadığını belirten uzmanlar ise toprakla örtülmesinin daha doğru olduğunu belirtti. Anadolu'daki en önemli Yahudi merkezlerinden biri olan Akmonia'da, yağmayı önlemek için jandarma destekli nöbetçi güvenlik görevlisi bulunduruluyor.
Akmonia Antik Kenti'ni gün yüzüne çıkarmayı amaçlayan kazılar, 2000 yılında başladı. Kazılarda, her yıl bereket ve güç tanrıçası Tykhe adına olimpiyat oyunları düzenlenen bölüm bulundu. Daha sonra Tykhe tasvirinin olduğu taban mozaiği ortaya çıkarıldı. Ancak mozaiğin büyük bir kısmı, sergilenmek üzere bırakıldığı kazı alanından 31 Temmuz 2000'de çalındı. Dönemin Kültür Bakanı İstemihan Talay, tarihî eserlerin, ortaya çıkarılıp perişan olacağına toprak altında kalmasının daha uygun olduğunu açıkladı. Bunun üzerine Tykhe mozaiğinin çalınmayan bölümleri naylonla kapatıldı. Ancak mozaiklerin uzun süre naylon altında kalması deforme olmasını önleyemedi. Arkeologların incelemeleri sırasında naylonlar açıldı, bu sırada mozaiklerin dağılarak mıcır haline geldiği, bazı tarihî eserlerin bulunduğu bölümde çeşitli bitki türlerinin yeşerdiği ortaya çıktı. Mozaiğin çalınan kısımları ise 2003 yılında İstanbul Maltepe'deki bir işyerinde polis operasyonu ile ele geçirildi. Davası devam eden çalıntı mozaik, halen İstanbul'da bulunuyor.
Ahat köyü muhtarı İbrahim Aybey 2005 yılında Uşak'a gelen Kültür Bakanı Atilla Koç'a Akmonia Kenti ile ilgili iki sayfalık yazı verdiklerini belirtti. Aybey, "Bakan Koç 'Buraya çok para ayırttım. Kazı olacak muhtarım' dedi." diye konuştu. Ege Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nde Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ersin Doğer, mozaiklerin naylonla değil toprakla örtülmesinin uygun olacağını söyledi. Prof. Dr. Doğer, "Hava almayan mozaiklerin tahrip olması daha kolay. Mozaikler, Uşak Müzesi'ne götürülerek daha iyi korunabilir. Bunun için çok büyük bir masraf da gerekmez." ifadelerini kullandı. Uşak Kültür ve Turizm İl Müdürü Şerif Arıtürk ise mozaiklerin naylona temas eden kısımlarında kararmalar, deformeler olduğunu doğruladı. Arıtürk, mozaikleri yağmur, kar ve çamurdan korumak için üzerine çelik çatı yapılacağını bildirdi.
Toprağa Gömülse Bu Hale Gelmezdi
Uşak'taki kazılarda ortaya çıkarılan paha biçilmez mozaikler naylon altında saklanmaya çalışılınca mıcır haline geldi. Bu tür mozaikleri naylona sarma yönteminin büyük bir bilinçsizlik örneği olduğunu vurgulayan uzmanlar, eserlerin toprakla örtülmesi halinde bile bozulmanın önleneceğini kaydediyor.