Döviz fiyatlarındaki artış, Antalya'da inşaat sektörünü vurdu. Demirciler fiyatlardaki oynaklıktan ötürü mal satmamaya başlayınca, 2 bin 500 müteahhit de inşaatları durdurma kararı aldı.
Antalya, inşaat sektörünün en yoğun olduğu illerden biri. Konutlar merkeze sıkışıp kaldı. Ancak yeni yerleşim yerleri de keşfedilmiyor değil. Kepez üstü buna bir örnek. Yeşilbayır aldı başını gitti. Villa kentler kuruluyor. Çalkaya, Lara-Kundu arası, Konyaaltı’nın Uncalı bölgelerinde yüksek katlı inşaatlar yükseliyor.
Kent nüfusu her yıl 50 bin civarında arttığına göre bu normal. 50 bin az bir rakam değil. Türkiye’de nüfusu 50 bin olmayan kentler bile var. Düşler kenti Antalya’da ev sahibi olmak isteyenler sadece Türk vatandaşları değil. Yabancılar da buraya akın edince, sektör birdenbire büyüdü. Bankaların cazip konut krediler verdiği dönemde ise zirve noktaya ulaştı.
Her yerde şantiyeler kuruldu; seralar, ağaçlar, ekili araziler söküldü ve yerlerine pıtırak gibi binalar yükseldi.
Peki ya şimdi? Dövizin artması sektörü de zora soktu. Vatandaş, pazarlığını sürdürdüğü konut fiyatının bir anda yüzde 20 oranında artması karşısında şaşkına döndü. Müteahhit ile alıcı arasında kalan emlakçılar da zor günler yaşadı, yaşıyor da. Dövizdeki artış maliyetlere de yansıdı. Hazır beton fiyatları pek etkilenmedi ama özellikle demircilerin kafası, 3 kuruşa sattıklarını 5 kuruşa yerine koyamadıkları için karıştı. Bunun üzerine demirciler çareyi satışı durdurmakta buldular. Müteahhitler, demirciye gitti. Ellerinde demir olduğunu gördüler ama alamadılar. Gerekçe, “Yok arkadaş, demirimi satmam. Her gün fiyatı artıyor. Bugün sattığım fiyata, yarın yenisini alamıyorum” denildi. Elde beton var ama demir olmadan inşaat yapılır mı? Yapılmaz.
Müteahhit, çareyi Antalya Sanayi ve Ticaret Odası’na (ATSO) başvurmakta buldu. 2 bin 500 müteahhit adına inşaatları durdurma kararı alındı. Hoş, demir olmayınca zaten inşaatlar durmuştu. Neyse, bu kararlılık üzerine uzun süren toplantılar yapıldı. Sonuç olarak durdurma eylemi çıktı. Antalya İnşaat Müteahhitleri Derneği Başkanı ve ATSO İnşaatçılar Grubu Meclis Üyesi Bayram Ateş, müteahhit desteğini yüzde 70 olarak açıkladı. Bu karar, tüm müteahhitlere yazılı olarak gönderildi.
Bu olayı çok yakından izleyen ATSO Başkanı Kemal Özgen’e, “Kararı destekliyor musunuz” diye sordum. İş bırakma eyleminin doğru olmayacağını söyledi. Çünkü, Özgen’e göre bu piyasa koşulları sadece Antalya’nın değil, Türkiye’nin sorunu. Özgen, “Demirci demiri satmıyor; çünkü, piyasa çok oynak. Satmayarak en azından zarar etmekten kurtuluyor. Eski fiyattan almayı bırakın, yeni fiyattan demir alamayan müteahhit ise işini yapamıyor” diyor. Yaşanan, tam bir kısırdöngü. Bu sorunun tek çaresi, döviz piyasasının durulması veya demircilerin oynak piyasaya ayak uydurmaları. Yoksa, Antalya’da temeli atılmış ama yarım kalmış çok inşaatla karşılaşacağız. Bankaların piyasa koşullarında konut kredisini artırmasının yarattığı etki zaten talebi bıçak gibi kesti. Müteahhitler, yaptıklarını satamaz hale geldi.