Şener Şen’in ‘Namuslu’ adlı filminin çarpıcı final sahnesinde, ‘Gırgıriye’de Şenlik Var’ın birçok bölümünde, hatta günümüz dizilerinde hep o var. 1955’te inşa edilen ve 1997’ye kadar Türkiye’nin en prestijli kruvaziyerlerinden (büyük gezinti gemisi) biri olarak İspanya, İtalya, İskandinav limanlarına demir atan Akdeniz gemisi, şimdi parlak günlerinden uzak. Akdeniz, Tuzla’daki Denizcilik Fakültesi’nin limanında 14 yıldır demirli; kaptan adayı öğrencilere laboratuvar olarak hizmet veriyor. Dönemin başbakanları Süleyman Demirel ve Turgut Özal’ın konakladığı oda ve salonlarda şimdi öğrenciler kalıyor, ders yapıyor. 3-4 milyon doları bulan yenileme çalışmaları nedeniyle hareket edemeyen geminin umudu, İstanbul’un yüzer deprem hastanesi olabilmek.
1997’de demir attı
Yıllarca turist taşıyan 55 yaşındaki Akdeniz, emeklilik dönemini, eğitime adamış durumda... 1997’de hurdaya çıkarılarak İTÜ’ye (İstanbul Teknik Üniversitesi) bağışlanan gemi o günden bu yana hareket etmiyor. Üniversitenin sınırlı sayıdaki personeli ve öğrencileri, motoru hâlâ çalışan ama eksiklikleri nedeniyle seyahat edemeyen gemiyi yok olmadan muhafaza etmek için büyük çaba sarf ediyor. Geminin kaptanı ve fakültenin öğretim görevlilerinden Mustafa Can, Akdeniz’in yeniden sefere çıkabilmesi için 3-4 milyon dolara ihtiyacı bulunduğunu belirterek, üniversitenin gücünü aşan bu maliyet için şu öneriyi dile getiriyor:
“200 kamarası olan Akdeniz’i İstanbul’un deprem gemisi yapabiliriz. Büyükşehir Belediyesi veya Valilik tarafından gerçekleştirilebilecek bir proje. Gerekli plan hazırlandıktan sonra doktorlar Sahil Güvenlik botlarıyla kısa sürede yüzer hastanede toplanır ve Marmara’daki en uzak noktaya 8 saat içinde ulaşabiliriz. Bu bölge için çok iyi bir süre. Bunun için 3-4 milyon dolarlık bir bütçe lazım. Geminin havuzlanması, bakımları ve hastane haline getirilmesi şart. Yeni bir gemi almaya kalkışsanız maliyeti 150 milyon dolar. Hem gemi yeniden hareket eder hem İstanbul için önemli bir imkân yaratılır.”
Müze gibi okul
Türkiye’nin en iyi denizcilik eğitimi verilen üniversitelerinden biri olan İTÜ Denizcilik Fakültesi için Akdeniz müze niteliğinde bir laboratuvar... Geleceğin kaptanı ve mühendisleri olan yaklaşık 1200 öğrenci, hâlâ görkemini koruyan bir kruvaziyerde eğitim almanın keyfini yaşıyor. Üstelik gemi okul olmakla kalmayıp 150 öğrenciye yurt vazifesi de görüyor. Bazı öğrenciler geminin kamaralarında kalıyor. 1970’lerde dönemin Başbakanı Süleyman Demirel gibi isimlerin ağırlandığı lüks odalar ise gemide ders veren öğretim görevlilerini ağırlıyor. Uzun gezilerde eğlencelerin düzenlendiği salonlar ise dershaneye dönüşmüş durumda.
Bremen’de inşa edildi
Akdeniz gemisi Türkiye Denizcilik İşletmeleri tarafından, Bremen’de inşa ettirildi ve 1955’te servise kondu. Çift uskurla, 144 metre boyundaki gemi, her biri 3 bin 620 buhar beygir gücünde iki dizel makineye sahip.