Mersin Akkuyu’da kurulması planlanan nükleer santralin Çevresel Etki Değerlendirmesi Raponu’na Çevre ve Şehircilik Bakanlığı onay vermedi.
Bakanlık, santrali kurması planlanan Rosatom Şirketi’nin hazırladığı Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunda “şekil ve içerik” yönünden eksiklikler tespit etti.
Greenpeace Türkiye kararın bilim insanlarının yaptığı itirazların ve Greenpeace’in açtığı davanın haklılığını ortaya koyduğunu açıkladı. Bianet'in haberine göre, Greenpeace Akdeniz İklim ve Enerji Kampanyası Sorumlusu Cenk Levi kararı çok önemli bir gelişme olarak değerlendirdi. Levi, “Halkın karar verme mekanizmalarına katılımının ve bu süreçlerin daha şeffaf, demokratik ve kapsayıcı olması gerekliliğinin öneminin anlaşıldığı bu günlerde bakanlığın, sunulan dosyadaki eksik ve hataları görmesi çok olumlu bir gelişme" dedi.
Nükleer santrallerin dünyanın her yerinde kırılgan ve büyük tehditler içeren projeler olduğunu anlatan Levi, Akkuyu projesinin de nükleerin genel risklerinin yanında, doğa tahribatına yol açacak pek çok unsur barındırdığına dikkat çekti. Levi, “Örneğin, santral soğutma suyu için denizden alınacak soğutma suyu, bölgede yaşayan Caretta Caretta gibi pek çok canlının neslini tehlikeye atacak, deniz suyu sıcaklığı ve dolayısıyla bölgedeki deniz ekosistemi değişecek" dedi.
Levi ÇED raporunun iptal edilmesi gerektiğini de vurguladı: “Şimdi dosya şirkete geri gönderildi ve geliştirilmesi isteniyor. Oysa bu rapor ne kadar geliştirilirse geliştirilsin, bölgenin deprem bölgesi olması, deniz suyu sıcaklığının değişecek olması gibi gerçekler değişmeyecek. Bu nedenle bu proje ertelenmemeli, tamamen iptal edilmelidir.”
Greenpeace’in soruları
Greenpeace raporda yer almayan, ancak yanıt bulunması gereken soruları da hatırlattı.
* Radyasyondan korunma ve nükleer güvenlik nasıl sağlanacak?
* Nükleer santral için bir acil durum planı var mı?
*Radyolojik izleme planı var mı? Ölçüm nasıl yapılacak?
* Tesisin radyoaktif yakıt yönetimi nasıl olacak? Atıklar nasıl ve nereye taşınacak, nasıl depolanacak ve nasıl bertaraf edilecek?
* Bölge halkı radyasyona ne şekilde maruz kalacak?
* Bu tesiste kaza olmaması için ne gibi önlemler alındı?
* Akkuyu’daki “en büyük” kazada ortaya çıkan senaryo nedir?
* Tesis işletmeden nasıl çıkarılacak? (Bir nükleer santralin ömrü 40 yıldır. Kurulması kadar kapatılması da ciddi bir iştir.)
* Projenin alternatifleri nedir?
Ne olmuştu?
Greenpeace, Mart 2012’de, hazırlanan ÇED raporunun bakanlığın kendi yönetmeliğine uygun olmadığı, hukuka aykırı olduğunu söyleyerek konuyla ilgili dava açmıştı.
Aynı dönemde prosedür gereği Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ÇED raporuna dair ilgili kurum ve uzmanların görüşlerine başvurmuş, uzmanlar farklı nedenlerle projeye karşı çıkmıştı.