Ankara’da her geçen gün sayıları artan baz istasyonları özellikle son bir yıl içerisinde oyun parkları, okullar, alışveriş merkezleri gibi insanların yoğunlukla bulunduğu alanlara dahi kurulurken, bazı baz istasyonları ise “reklam panosu” ya da “apartman bacası” görünümünde gizleniyor. Ankara’nın hemen hemen bütün caddelerindeki aydınlatma direklerinde kutu şeklinde baz istasyonları yer alıyor.
Ankara’daki baz istasyonu sayısı hızla artıyor. Kentte özellikle insanların yoğun olarak bulunduğu bölgelerde birden fazla baz istasyonu bulunuyor. 3G teknolojisinin Türkiye’de kullanılmaya başlamasıyla birlikte var olan baz istasyonlarının kuvvetlendirilmesi için artırılan sinyal güçleri ile özellikle yaşam alanlarına kurulan baz istasyonları insan sağlığını tehlikeye atıyor. Kentin ana caddelerinde en az 3-4 adet baz istasyonlarına rastlamak mümkün. Dikmen, Ziya Gökalp, Hoşdere ve Meşrutiyet caddeleri gibi araç trafiğinin ve insan yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde bazı aydınlatma direklerinin üzerinde iki tane baz istasyonunun bulunduğu bile gözleniyor. Özellikle konutların yoğun olduğu alanlar ile kent merkezine yerleştirilen baz istasyonları bölgedeki en yüksek apartman ya da tepeye kurulması gerekirken, genellikle uzunlukları 7-8 metre olan direklere montajlanıyor. Bu durum da konut bölgelerinde insanların doğrudan elektromanyetik sinyallere uzun süre mağruz kalmasına yol açıyor. Ziya Gökalp Caddesi’nin Kolej ile Kurtuluş arasında kalan yaklaşık 100 metre mesafelik bölgesinde aydınlatma direklerinin üzerinde 4 tane baz istasyonu bulunuyor. Caddenin hemen başında ise Kurtuluş Lisesi yer alıyor. Dikmen Caddesi üzerinde de çok sayıda baz istasyonu bulunuyor. Direklerin üzerlerine montajlananların yanı sıra bazı apartmanların çatılarında da baz istasyonu yer alıyor.
Okul yanına baz istasyonu!
50 bin kişinin yaşadığı Batıkent Kardelen Mahallesi’ndeki Refika Aksoy İlköğretim Okulu’nun bahçesinin hemen yanındaki aydınlatma direğinin üzerine geçen eğitim öğretim yılında kurulan baz istasyonu yeni öğretim yılında da yapılan başvurulara karşın hâlâ duruyor. Veliler yaklaşık bin 300 öğrencinin eğitim aldığı okulun bahçe sınırında yer alan baz istasyonuna tepki gösteriyor. Yapılan başvuru üzerine Telekomünikasyon Kurulu’nun, elektro manyetik sinyalin belirlenen limit değerlerin üzerinde olmadığı yönündeki yanıtı üzerine baz istasyonu kaldırılamıyor.
Reklam panosu gibi gizlenmiş!
Kardelen Mahallesi’nde bulunan Celal Yardımcı Lisesi’nin önünde ise gizlenmiş bir baz istasyonu yer alıyor. İlk bakışta kimsenin anlayamayacağı bir şekilde gizlenen baz istasyonu bir reklam panosu görünümünde. Kent Koop Mahallesi’nde ise sokak ve caddeler ortasında yer alan aydınlatma direklerinin üzerindeki baz istasyonlarının iki oyun parkının arasında kalması tepki çekiyor. Harp-İş Sitesi’nin önünde bulunan yolun ortasına geçen haftalarda kurulan baz istasyonu çocuklar için yapılan oyun parklarına yaklaşık 10 metre uzaklıkta yer alıyor.
‘İnsan dokusunda tahribat yaratıyor’
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkan Yardımcısı Tarık Özden, 3G’nin hayatımıza girdiği 30 Temmuz 2009’dan itibaren baz istasyonu saysının gittikçe arttığını kaydetti. Yeni kurulan baz istasyonlarının yanı sıra mevcut baz istasyonlarına da yeni alıcı ve verici üniteleri kurulduğunu anlatan Özden, “Bu ilaveler yapıldığında mevcut elektromanyetik kirliliği bir ölçüde artmaktadır. Bu yaşadığımız ortamı elektromanyetik anlamında daha çok kirliliği mağruz bırakmakta, insan sağlığını daha fazla tehdit etmektedir” dedi. Baz istasyonlarının insan sağlığına olumsuz etkilerine ilişkin olarak Uluslararası İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyondan Koruma Komitesi’nin çalışmalarına da işaret eden Özden, komitenin verilerine göre baz istasyonlarının insan dokusunda birtakım tahribatlar yarattığının tespit edildiğini kaydetti.
‘Yaşam alanlarına kurulanlar tehlikeli’
Yurttaşların baz istasyonları konusunda çok tedirgin olduğunu belirten Özden, insanların bu tereddütlerinin giderilmesi gerektiğini ifade etti. Yerleşim birimlerinin yoğun olduğu bölgelere baz istasyonu kurulduğunda elektromanyetik sinyallerin direkt olarak karşı balkonu ya da karşı pencereyi hedef aldığını dile getiren Özden, şunları kaydetti:
“Yaşam mekanlarındaki insanlar direkt olarak elektromanyetik radyasyonla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu durum insanları hem psikolojik olarak etkilemektedir, hem de ileride olabilecek hastalıklar anlamında sıkıntılı bir durumdur. Baz istasyonlarının yoğun yerleşim alanlarının dışında tesis edilmesi gerekir. Baz istasyonlarının insanların yoğun yaşadığı bölgelerden uzaklaştırılması gerekir. Binaların üzerine kurulması zorunluysa eğer, en yüksek bina seçilerek ve bu binanın üzerine ilave bir platform yapılarak antenlerin yüksek ve diğer alanları etkilemeyecek tarzda yerleştirilmesi lazım. Elektrik direklerine, parklara bahçelere konan baz istasyonları yaşam alanlarımızı gerçekten tehdit ediyor.”
‘Güvenlik sertifikası asılmalı’
Özden, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından çıkarılan sistem kurulumuna ilişkin yönetmelikte bu konudaki pek çok kriterin yer almadığını belirtti. Avrupa’daki birçok ülkede baz istasyonlarının dış çevrelerinde “Yanında durmayın” ve “İyonize olmayan radyasyon vardır” gibi uyarı levhaları bulunduğunu anlatan Özden, Türkiye’de ise uyarı lehvası yerine, pek çok baz istasyonunun gizli bir şekilde kurulduğuna işaret etti. Reklam panosu ve apartman bacası şeklinde gizlenen istasyonların yasal olmadığını vurgulayan Özden, kurulan baz istasyonunun üzerinde herkesin görebileceği şekilde güvenlik sertifakasının asılması gerektiğini belirtti.
‘Belediye caddelere de izin vermeye başladı’
Kent Koop Mahallesi Muhtarı Şükran Ayaz
Daha önce yalnızca cami ve sitelerin çatılarına para karşılığı baz istasyonu kurulduğunu ifade eden Ayaz, “Şimdi anlaşmışlar. Bütün caddelerde adım başı baz istasyonu bulunuyor” dedi. Kent Koop Mahallesi’ndeki çocuk parkının bulunduğu alana baz istasyonu kurulduğunu anlatan Ayaz, şöyle devam etti:
“Emniyet’ten polisler eşliğinde gelip baz istasyonu kurdular. Mahkemeye verdik. Harb-İş 28 Sitesi’nin yönetimi yeni kurulan baz istasyonunun kaldırılması için dava açtı. Valiliğe, kaymakamlığa gittik. Kimse bizimle ilgilenmedi, bu konuda muhatap bulamadık. Baz istasyonları nedeniyle insanlar sokaklarda dolaşamaz hale geldi. Özellikle Harb-İş 28 Sitesi’nde oturanlar arasında ‘Evimizi satıp gideceğiz. Biz burada yaşamak istemiyoruz’ diyenler var. Yaşlılar psikolojik olarak çok etkileniyor. En ufak bir hastalıkta ‘Burada baz istasyonu var, biz ondan etkileniyoruz’ diye şikâyet ediyorlar.”
‘3 baz istasyonunu mahkemeye verdik’
Kardelen Mahallesi Muhtarı Ali Coşkunyürek
Kardelen Mahallesi Muhtarı Ali Coşkunyürek, mahallede yaşayan yurttaşların baz istasyonlarından sürekli olarak şikâyet ettiğini belirtti. Coşkunyürek, Batıkent’te son zamanlarda çok sayıda baz istasyonunun kurulmasının halkı tedirgin ettiğine dikkat çekerek, şunları dile getirdi:
“Daha önce Uğurlu Camisi’nin üzerindeki baz istasyonunu mahkeme kararıyla kaldırtmıştık. Geçen hafta tüketici hakları derneklerinin başkanlarıyla birlikte genişletilmiş bir toplantı yaptık. Toplantıda site yönetimlerinin katkısıyla dava açma kararı alındı. Biz de site yönetimlerinden mahkeme masraflarını karşılamak üzere para toplayarak 3 tane baz istasyonunun kaldırılması istemiyle mahkemeye verdik. Mahallemizde 10’un üzerinde baz istasyonu var ilk aşamada 3’ünü kaldırtabilirsek diğerleri için de benzer girişimlerde bulunacağız.”
Kardelen Mahallesi’nde üç tane ilköğretim okulu, bir tane de lise bulunduğunu belirten Coşkunyürek, bütün okullara yakın noktalarda baz istasyonlarının yer aldığına işaret etti. Abay ve Kardelen İlköğretim okullarına çok yakın mesafade baz istasyonları bulunduğunu kaydeden Coşkunyürek, Celal Yardımcı Lisesi’nin önünde ise gizlenmiş bir baz istasyonunun yer aldığını ifade etti.
‘İnsanların sağlığıyla oynuyorlar’
İnönü Mahallesi Muhtarı Nurettin Arslan
İnönü Mahallesi Muhtarı Nurettin Arslan ise, sitelerin çatılarına, camilerin minarelerine kurulan baz istasyonlarından tüm mahalle sakinlerinin şikâyet ettiğini belirtti. Baz istasyonlarının insanların sağlığıyla oynadığına dikkat çeken Arslan, baz istasyonlarının kaldırılması için pek çok yere başvurduklarını anlattı. Mahallede 15’in üzerinde baz istasyonu bulunduğunu kaydeden Arslan, 3 ay içinde mahalleye 2 tane daha baz istasyonu kurulduğunu belirtti. Özellikle Özen Evler ve Örnek Evler sitelerinde yaşayanların bas istasyonları nedeniyle mağdur olduğunu ifade eden Arslan, “Pazaryerine, okullara, camilere yakın yerlere baz istasyonu kurulması insanlara saygısızlıktır. Orada yaşayan herkesin sağlığıyla oynanıyor” dedi.