Birgün Gazetesi'nden Olgu Kundakçı'nın haberine göre, Sinop iline bağlı 8 köyün tamamını sular altında bırakan Boyabat Barajı ve HES projesinde Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun barajın yapımına ilişkin verdiği karara uyulmadığı ortaya çıktı. Koruma Kurulu, 1996’da verdiği kararda baraj ve HES projesinin yapımı için sular altında kalacak yerleşimlerin rölevelerinin çıkarılarak benzer dokuda yeniden inşasını şart koştu. Ancak baraj inşaatı tamamlanarak 8 köy 2011 yılında sular altında kalırken köylerin yeniden inşasına yönelik herhangi bir adım ise atılmadı.
Boyabat Barajı ve HES projesinin lisansını alan, Doğuş Holding, Doğan Holding ve Unit Investment’ın ortaklığında kurulan Boyabat Elektrik’in yönetim kurulu üyelerinin 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 65. maddesinden iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla yargılandığı davada Boyabat Asliye Ceza Mahkemesi’nden dün beraat kararı çıktı.
Doğan Holding CEO’su Yahya Üzdiyen, Boyabat Elektrik Genel Müdürü Ömer Faruk Acuner, Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Üyesi Süleyman Sözen, Unit Investment CEO’su Cem Şirin, Unit Investment Kurumsal Finans Başkanı Erhan Özil, Doğuş Holding Enerji Üretim ve Yatırım A.Ş. CEO’su Kutsal Atıl, Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Melih Özaydın’ın Koruma Kurulu kararını uygulamamaktan yargılandığı davada mahkeme sanıkların beraatine karar verdi.
‘Köylerin taşınması kaydıyla’
Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, 19.07.1996 tarihinde Boyabat Baraj Gölü altında kalacak Aşağı bükü, Aşağı zeytin, Pelitcik, Aşağı darıçay, Yukarı darıçay, Yaylacık, Susuz köy ve Fakılı yerleşimlerinin rölevelerinin çıkarılarak benzer dokuda yeniden inşa edilmesi gerektiği yönünde karar verdi. Kurul kararında yerleşimlerin “fiziki ve sosyal kimliklerini belirlemek amacıyla bir araştırma yapılması, geleneksel yöre evlerinin, sokakların ve meydanların son durumlarının rölevelerinin çıkarılması ve benzer bir araziye taşınarak benzer bir dokuda bu yerleşim karakterlerinin yeniden canlandırılması kaydıyla baraj ve HES projesinin gerçekleştirilebileceğine” karar verdi.
“AİHM’e kadar gideceğiz"
Avukat Metin Gökçe’nin suç duyrusuyla şirket yetkilileri hakkında 2012 yılında dava açıldı. Gökçe’nin DSİ, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Sinop İl Genel Meclisi yetkilileri hakkında yaptığı suç duyurusunda ise soruşturmaya izin verilmedi.
Koruma Kurulu kararının hâlâ geçerliliğini koruduğunu söyleyen Avukat Metin Gökçe, “Köylerin inşa edilmesi Kurul kararıyla şart olarak ortaya konmuş olmasına rağmen ne devlet kurumları ne de şirket yetkilileri bu kararın gereğini yerine getirdi. 1996’daki ÇED raporunda da belirtildiği gibi buradaki köyler ahşap, kültürel miras niteliğinde mimari özellikler taşıyan yüzlerce yıllık köyler. Koruma Kurulu kararı olmasa dahi insanlar bir yerleşkeden uzaklaştırılıyorsa tedbir alınması gerekir. Bu baraj için ne kamu kurumları ne de şirket yetkilileri herhangi bir hassasiyet göstermedi. Kararı temyiz edeceğiz. AİHM’e kadar gideceğiz”diye konuştu.
***
Yok pahasına kamulaştırma
Boyabat Barajı ve HES projesi 8 köyün tamamı olmak üzere toplam 28 köyün arazilerini 2011’de sular altında bıraktı. Kızılırmak vadisinin 1. sınıf sulu tarım arazileri, metrekaresi 4 TL’den kamulaştırıldı. Tamamı sular altında kalan Yukarı Darıçay köyü’nden Abit Tekin, “30 dönümlük arazimizden yıllık 35-40 bin lira gelirimiz vardı. Benim çocuklarıma bırakacağım tapulu mirasım resmen gasp edildi” dedi. Baraj Gölü altında kalan Susuz köy Dernek Başkanı Ali Kurnaz ise “Köyümüzün yeniden inşasını talep ediyoruz” dedi.