Ankara-İstanbul hızlı tren hattının Eskişehir-İstanbul kısmı için açılan ihalenin Kamu İhale Kurumu'nca (KİK) kısmen iptali, Ankara-Konya hızlı tren hattının birinci etabının altyapı ihalesinin de tamamen iptal edilmesi nedeniyle hızlı trenin faaliyete geçeceği 2007 yılı konusunda rötar tehlikesi doğdu.
KİK'in kararı, Eskişehir-İstanbul hattı ihalesinde Japonlarla ortak teklif veren CHP'li Ersin Arıoğlu'nun şirketi Yapı Merkezi'ni avantajlı konuma getirdi. Ancak bu kararın da iptal riskiyle karşı karşıya olduğu ileri sürülüyor. Hükümet, en geç gelecek yıl sonbaharda yapılacak seçim öncesi prestij için Ankara-Eskişehir arasını 64 dakikaya indirecek hızlı treni 29 Ekim 2006'dan itibaren sefere başlatmak istiyor.
Eskişehir-İstanbul hattını, Çinli CRCC-CMC ile Cengiz İnş.-IC İçtaş İnşaat'ın oluşturduğu konsorsiyumu iki ayrı etap için 1 milyar 270 milyon dolar vererek kazandı. Ancak, CHP'li Arıoğlu'na ait Yapı Merkezi 18 Ekim 2005'te KİK'e başvurarak itiraz etti. KİK, verilen tekliflerin sıralanmasında esas alınan 'net bugünkü değere indirgeme metodunun' uygulanmasında hata yapıldığını, kredi faizinin de dikkate alınmasını kararlaştırdı. Bu kararla, Çin-Türk konsorsiyumunun kazandığına ilişkin ihale komisyonu kararı geçersiz kaldı ve ihaleye verilen tekliflerin yeniden değerlendirmeye alınması zorunluluğu oluştu.
Öte yandan, Ankara-Konya arasını 1 saat 15 dakikaya indirecek olan hattın ikinci etabı 84.3 milyon YTL'ye Mustafa Özcan-Öztaş İnşaat'ta kalırken, ilk etap için en uygun teklifi veren Genç İnşaat'ın fiyatını sonradan revize etmesi iptal getirdi. Altyapı ihalesinde 54.1 milyon YTL ile en uygun teklifi veren Genç İnşaat, kendi teklifinin diğerlerinin çok altında kaldığını görünce, fiyatı ikinci en iyi teklifi veren Durmaz-Hiper ortaklığının 68.1 milyon YTL'lik rakamına yaklaştırdı. Bunun üzerine ihale iptal edildi.
Yapı Merkezi avantajlı
Eskişehir-İstanbul hattındaki kısmi iptal üzerine, Köseköy-Vezirhan için 491.4 milyon avro, Vezirhan-İnönü kısmı için de 481.1 milyon avro ile en iyi fiyat açısından iki etapta da ikinci sıradaki Yapı Merkezi-Japon ortaklığı öne çıktı. Tüm konsorsiyumlar krediyi Avrupa Yatırım Bankası'ndan (AYB); Çinli konsorsiyum ise toplam bedelin yüzde 57'sini (720 milyon dolar) Çin Eximbank'ından, kalanı da AYB'den sağlama taahhüdünde bulundu. Çin Eximbank kredisi ilk dört yılı ödemesiz 20 yıl, yıllık yüzde 2.50 sabit faizli. Dolar cinsi kredinin kalanı altı aylık libor artı 0.25. Japonlarla teklif veren Yapı Merkezi ise, AYB'den Japon Yeni kredi kullanacak. Beş yılı ödemesiz 20 yıl vadeli kredi faizi altı aylık JPY libor artı 0.25. Çinlilerin kredisinin altı aylık faizi yüzde 4.25'e, Yapı Merkezi'ninki yüzde 0.32'ye geliyor.
İşler daha da karışabilir
Ulaştırma Bakanlığı yetkilileri, KİK'in kararı sekiz üyeyle aldığını, dört üyenin tekliflerin yeniden değerlendirilmesi, bir üyenin ihalenin tamamen iptali, üç üyenin de ihalenin yerinde olduğu yönünde oy kullandığına dikkat çekti. Yetkililer, bu durumda tekliflerin yeniden değerlendirilmesi yönündeki KİK kararının hukuken tartışmalı hale geldiğini, yeniden değerlendirme sonrası Çinli konsorsiyum ihaleyi kaybederse, kararın iptalini talep edebileceğini, bunun da işleri oldukça geciktireceğini ifade etti. Bu arada, TCDD yönetimi Konya-Ankara hızlı tren hattının 100 kilometrelik bölümü için bu hafta yeniden ihaleye çıkacak.