Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), son 5 yıldır yürürlükte olan serbest piyasa mantığının elektrikte çöktüğünü iddia etti. EMO’dan yapılan açıklamada, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan yapılan “Elektrik kesintileri olmayacak” yönündeki açıklamaların gerçeği yansıtmadığı öne sürüldü. Açıklamada, özellikle Akdeniz ve Ege Bölgeleri’nde plansız ve programsız şekilde kesintiler yapıldığı ifade edilerek, “Klimaların kullanımı puant talepte yükselmelere yol açıyor, puant yük saatlerini de kaydırıyor. Dengeleme ve uzlaştırma sistemi çerçevesinde Milli Yük Tevzi Merkezi’nin dün (30 Temmuz) için öngördüğü en yüksek elektrik çekişini gösteren puant yük 28 bin 600 megavattır. Ancak öngörüler puant talebin daha da yükseleceği yolundadır. Bu yıl puant yük çekişinin 30 bin megavatlara ulaşması beklenmektedir” denildi.
Kuraklık bahane değil
Elektrik üretiminde yaşanılan sıkıntının “kuraklık ve sıcak hava koşulları” ile açıklanamayacağı dile getirilen açıklamada, sorunun kaynağının enerji alanının son 5 yıldır serbest piyasaya bırakılması olduğu ifade edildi. Açıklamada, elektriğin kamu hizmeti olarak güvenli, sürekli ve ucuz şekilde sağlanması gerektiği vurgulanarak, bu amaçların yok sayıldığı ve enerji alanının özel sektörün kâr inisiyatifine bırakıldığı savunuldu. Açıklamada şöyle denildi:
“4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun çıkarılmasının ardından kamuda yeni yatırımlar dururken, özel sektör aradan geçen 5 yıllık sürede gerekli yatırımları yapmadı. Bakanlığın yüzde 6.3’lük düşük senaryodaki talep artışı tahminine göre her yıl en az 2 bin ila 2 bin 500 megavatlık yeni yatırım yapılması gerekirken, özel sektörün yaptığı yatırımlar yıllık 700 megavat düzeyinde kaldı. Bu durum ülkenin enerjide yedek kapasitesinin giderek kaybolmasına ve enerjide bıçak sırtı bir dengenin gözetilir hale gelmesine yol açtı. Son 20 yıldır yürütülen enerjide liberalleşme ve özelleştirme politikaları sonucunda gelinen nokta karanlıktır.”
TEİAŞ’ın elektrikte kriz senaryosu Elektrik tüketimindeki olası gelişme tahmini
GWh Artış (%)
2007 190.700 -
2008 206.400 8,2
2009 223.500 8,3
2010 242.020 8,3
2011 262.000 8,3
2012 283.500 8,2
2013 306.100 8,0
2014 330.300 7,9
2015 356.200 7,8
(Not: 2007 yılı için elektrik üretimimizin yaklaşık 185 milyar kwh düzeyinde olacağı tahmin ediliyor. Kaynak: TEİAŞ resmi verileri)
Kim ne kadar elektrik tüketiyor?
Miktar (GWh) Oran(%)
Resmi Daire 5.323 4
Sanayi 55.670 142.2
Ticarethane 18.851 14.3
Meskenler 33.200 25.2
Tarımsal Sulama 3.000 2.3
Şantiyeler 2.300 1.7
Sokak Aydınlatması 3.700 7.8
Diğer+EÜAŞ direkt satış 9.900 7.5
TOPLAM 132.000 100
KAYIP KAÇAK 35.000
Dış Satım 2.236
TOPLAM 169.236
(Not: 2006 rakamları.Virgülden sonra yuvarlama yapılmıştır. 1 GWh=1 milyon kwh)
Standart dışı klimalar enerji kaybı yaratıyor
Elektrik Mühendisleri Odası son dönemde sıcaklıklara bağlı olarak klima satışlarında önemli artış olduğunu ancak tüketicilerin fiyatı ucuz olan ithal kalitesiz ürünlere yöneldiğini vurguladı. Bu ürünlerin aşırı elektrik tüketimine neden olduğuna dikkat çeken EMO, standart dışı klimaların Türkiye’ye girişinin yasaklanması gerektiğini vurguladı. EMO elektrik sıkıntısı yaşanmaması için kamu santrallarının acil bakım ve rehabilitasyon çalışmalarının yapılması gerektiğinin de altını çizdi.
Filyos Irmağı kurudu
Zonguldak’taki Filyos Irmağı’nda su seviyesi önemli oranda düşerken, ırmak yatağında derin toprak yarıkları oluştu. Daha önce göçmen kuşların göç güzergahında bulunduğu için kuş cenneti olarak bilinen ırmakta şimdi büyükbaş hayvanlar otluyor.
TEMA Zonguldak İl Temsilcisi Berran Aydan, Filyos Vadisi’nin önemli tarım alanı olduğunu belirterek, “Filyos Irmağı da burası için sulama açısından hayati önem taşıyor. Filyos Irmağı’nın su seviyesinin düşmesi üzücü ve düşündürücüdür. Bu yöremizde kuraklığın somut göstergesidir” dedi.