ABD'de Rüzgâr Çin Usulü Esiyor



20 katlı bina yüksekliğindeki merdiveni çıkıp rüzgâr türbininin kulesinin tepesine çıkan Scott Rowland manzaraya baktı. Çiftliklerle dolu bölgede düzinelerce rüzgâr türbini görülüyordu. Bulunduğu kule ve en yakındaki iki rüzgâr türbini Goldwind USA tarafından inşa edilmişti. Rowland firmanın mühendislik bölümünün başında. "Bunlar çok sofistike aletler" diyordu. ABD'de faaliyet gösteren Çin yapımı türbinler bu üçünden ibaret. Goldwind ve diğer Çin firmalarının Amerikan rüzgâr gücü pazarındaki etkisini arttırmasıyla birlikte bu durum yakın bir zamanda değişebilir. Bazıları Çin'in ABD'nin rüzgâr enerjisi sektörüne girmesinin yeşil sektördeki işleri arttıracağını ve sürdürülebilir enerjiye uyum sağlamasını hızlandıracağını düşünüyor. Ancak herkes aynı fikirde değil. Bazıları da henüz emekleme aşamasında olan az kâr yapan ABD rüzgâr enerjisi sektörünün bu baskıya karşı gelemeyeceğini ve istihdam açısından büyük tehdit yaratacağını söylüyor.

ABD'de 41 gigawattlık rüzgâr enerjisi üretiliyor; bu da 10 milyon evin enerji ihtiyacına denk geliyor. Sadece Çin, 43 gigawattla daha fazla rüzgâr enerjisi üretiyor. Ancak yine de rüzgârdan üretilen enerji, ABD'nin elektrik tüketiminin sadece yüzde 2'sini karşılıyor. İspanya'da bu oran yüzde 14. Kriz sonrası durgunluğunu henüz üzerinden atamayan ABD ekonomisi, doğal gaz fiyatlarının düşük düzeylerde seyretmesi ve federal hükümetin rüzgâr enerjisi politikası konusundaki belirsizliği sektörün bocalamasına neden oluyor. Sektörde şu anda sadece 85 bin kişi çalışıyor. Çinli şirketlerin böyle bir pazara girmeyi istemesinin arkasında uzun dönemli planlar var. Başlarda büyük kâr beklentileri olmayacak ancak Çin hükümetinden düşük faizli krediler gibi destek alan bu şirketler son derece sabırlı olabilir. Zaten mevcut ABD rüzgâr enerjisi sektörünün yerel olduğunu söylemek zor. Pazar lideri General Electric. Ancak ardından Danimarkalı Vestas, Alman Siemens, Japon Mitsubishi ve Hint Suzlon geliyor. Bu şirketlerin hiçbirinin hükümetlerinden Çin kadar rekabeti engelleyecek oranda destek aldığı düşünülmüyor.

Goldwind, bir Çin kamu firması Xinjiang Goldwind Bilim ve Teknoloji'nin son derece zayıf olan ABD branşı. Xinjiang Goldwind, rüzgâr türbini sektöründe dünya beşincisi. Çin yapımı rüzgâr türbinleri megawatt başına 600 bin dolara mal oluyor. Çin malı parçalarla Batı'da yapılan türbinler için ise 800 bin dolar isteniyor. Batı'da üretilen parçalarla yapılanlar daha da maliyetli. Çin hamlesini destekleyenler, ucuz türbinlerin ABD rüzgâr enerjisi sektörünü yeniden büyüme yoluna sokabileceğini düşünüyor. E.On Climate and Renewables adlı büyük bir rüzgâr enerjisi üreticisinin Kuzey Amerika branşının başında olan Steve Trenholm, türbin alımlarında genelde ABD'de fabrikalar açmış olan Batılı uluslararası şirketleri tercih ettiklerini söylüyor. "Özellikle de federal destek varsa, bu parayı ABD üretimi ürünlere harcamak konusunda güçlü bir eğilim oluyor" diyor. Goldwind'in yeni atanan CEO'su Tim Rosenzweig, Çin şirketlerine karşı yapılan yorumları, 1980'lerde Japon otomotiv firmalarına karşı yapılanlara benzetiyor. "İşletme analizi olarak incelerseniz, durum benzer. Japon örneğinde, firmaların üretimlerini ABD'ye kaydırması sorunun bir kısmı çözülmüştü" diyor. Rosenzweig, şirketin üretiminin bir kısmını ABD'ye kaydırmayı planladığını söylüyor.

Merkezi Brandon, Güney Dakota'da bulunan Renew Energy Maintenance adında küçük bir firma türbinlerin bakımı için Goldwind'le anlaştı. Renew Energy Maintenance'ın Başkanı James P. Mikel, ABD rüzgâr enerjisine yatırım yapanların Çinli firmalar olduğunu söylüyor. Mikel, "İlk başta endişelenmiştim. Ancak burada yaşıyorum ve bu türbinler daha fazla istihdam anlamına geliyor. Bundan beş yıl sonra geriye dönüp bakacağız ve neden bu kadar endişe ettiğimize hayret edeceğiz" diyor.

TOM ZELLER Jr ve KEITH BRADSHER