ABD'de bu hafta nisan ayına ilişkin dayanıklı mal ve ev satışı verileri açıklanacak. Uzmanlar bu iki alanda da artış yaşandığını tahmin ediyor. Verilerin beklentiler doğrultusunda çıkması halinde krizin artık gücünü yitirmeye başladığı yorumları güçlenecek. Uzmanların tahminlerine göre ev satışları nisan ayında yıllık bazda 5 milyon 20 bine yükseldi. Bu rakam mart ayında 4 milyon 930 bindi. Yapılan tahminlere göre, ABD'de emlak pazarının yüzde 90'ını oluşturan yeni olmayan ev satışları nisan ayında yıllık bazda yüzde 2 artarak 4 milyon 660 bine ulaştı. Mart ayında satılan ev sayısı 4 milyon 570 bindi. Bu konuda kesin rakamlar çarşamba günü açıklanacak. Perşembe günü Ticaret Bakanlığı'nın da yeni ev satışlarının yıllık bazda yüzde 1,1 artarak 360 bine ulaştığını bildireceği tahmin ediliyor. Bugün yayımlanacak bir başka raporda ise ev fiyatlarındaki düşüşün yavaşladığına ilişkin verilerin açıklanacağı öngörülüyor. Dayanıklı tüketim ürünlerinde de mart ayında yaşanan yüzde 0,8'lik düşüş sonrasında artış meydana geldiğinin açıklanması bekleniyor.
Toparlanma işaretleri artıyor
ABD'de kriz sürecinde büyük daralmalar yaşayan emlak ve imalat sektörlerinin istikrar kazanması ekonomideki gerilemenin yavaşlamasına yardımcı olacak. Bankaların kredi verme konusunda hâlâ isteksiz davranması ve işsizlikteki tırmanış ise ekonominin istikrar kazanmasını güçleştirecek faktörler olarak gösteriliyor. New York merkezli Nomura Securities International kuruluşunun baş ekonomisti David Resler, dün Bloomberg haber sitesinde yayımlanan açıklamasında, "16 aylık resesyon döneminin sona ermekte olduğunu gösteren bulgular çoğalıyor. Ev satışları ve inşaat faaliyetlerinin istikrar kazanmaya başladığı görülüyor. İmalatla ilgili araştırmalar ise üretim ve işgücü kesintilerinin azalmaya başladığına işaret ediyor" dedi.
ABD'nin en büyük lüks konut inşaat şirketi Toll Brothers, geçen hafta yaptığı açıklamada en kötü dönemin geride kaldığını gösteren işaretlerin ortaya çıktığını duyurdu. ABD'li havacılık ve savunma devi Boeing ile jet motoru ve klima üreticisi United Technologies, aldıkları siparişlerin istikrar kazanmaya başladığını bildirdiler. Otomotiv sektörü ise sorunlar yaşamaya devam ediyor. İflastan korunma başvurusu yapan ve İtalyan otomotiv devi Fiat'la ortaklık anlaşması imzalayan Chrysler bu ay ABD'deki 22 fabrikasında faaliyetlerini durdurdu. İflas tehlikesi yaşayan bir diğer otomotiv devi General Motors da üretim kesintisine yönelik çalışmalarını yoğunlaştırdı. ABD Hazinesi perşembe günü yaptığı açıklamada otomobil kredisi şirketi GMAC'e 7.5 milyar dolarlık daha kredi sağlayacağını duyurmuştu. Bu kredi General Motors ve Chrysler'e rahat bir nefes aldırabilir.
Borsaların yeniden toparlanması ve konut sektöründeki gerilemenin yavaşlaması Amerikalıların kötümserliğinin azalmasına yardımcı oluyor. ABD Ticaret Bakanlığı ilk çeyrekle ilgili revize edilmiş verileri cuma günü açıklayacak. Yeni veriler doğrultusunda ABD ekonomisinin önceki tahminlerden daha az daraldığının ortaya çıkabileceği de belirtiliyor.
FED çok iyimser değil
Öte yandan ABD Merkez Bankası FED, geçen hafta ekonomiye ilişkin yeni beklentilerini açıklarken pek de iyimser olmadığını gösterdi. FED'in yeni tahminlerine göre, ABD ekonomisi bu yıl, yüzde 0,5-1,3 yerine, yüzde 1,3-2 aralığında bir küçülme yaşayacak. ABD'nin nominal gayri safi yurtiçi hasılasının ilk çeyrekte yıllık bazda 14.1 trilyon dolara gerilemesi bekleniyor. Bu rakam 2008'in üçüncü çeyreğinde 14.4 trilyon dolar, dördüncü çeyreğinde ise 14.2 trilyon dolardı.
FED'in yeni tahminlerine göre, işsizlik oranı, daha önceki yüzde 8,8 düzeyini de aşıp yüzde 9,6'ya yükselecek. Analistler ise, bu yıl işsizliğin yüzde 10'a ulaşabileceğini vurguluyor. Eski FED Başkanı Alan Greenspan da, ABD ekonomisinin ve mali piyasaların toparlanmaya başladığını, ancak bankaların sermaye yetersizliği riskiyle karşı karşıya bulunduğunu, bunun da ekonomik toparlanmayı yeniden kötüleştirebileceği uyarısında bulundu.
FED'den ekonomiye 1 trilyon dolar
FED Yönetim Kurulu Başkan yardımcısı Donald Kohn FED'in hükümet ve mortgage borçlarını satın almasıyla ekonomiye gelecek yıllarda 1 trilyon dolarlık katkı yapacağını söyledi. Kohn önceki gün Princeton Üniversitesi'ndeki bir panelde yaptığı konuşmada, ABD'de son 50 yıldır yaşanan en kötü kriz karşısında FED'in aldığı önlemleri savunurken, "Ön bulgular programımızın işlemekte olduğunu gösteriyor" dedi. FED'in halen 300 milyar dolarlık hazine kağıdı alma süreci devam ediyor. Mortgage destekli kıymetli kağıtlara ise bu yıl 1.25 trilyon dolarlık destek verdiği belirtiliyor. Kohn'a göre verilen tüm bu destekler gelecek bir kaç yıl içinde ABD ekonomisine 1 trilyon dolarlık katkı sağlayacak.