TMMOB Maden Mühendisleri Odası ile Eskişehir Osmangazi Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenen sempozyumun sonuç bildirisinde, patlayıcı sektörünün gelişme eğiliminin hızla artarak devam ettiği belirtilerek, yapısal ve mevzuat yönünden yaşanan ve ileride yaşanacak sorunların çözümüne yönelik Maden Mühendisleri Odası'nın temel saptama ve önerilerinin bulunduğu kaydedildi.
Sektörde gelişmiş patlayıcılar sonucu devasa işlerin yapıldığı vurgulanan bildiride, şu ifadelere yer verildi:
"Gelişen patlayıcı teknolojilerinin kullanılmasıyla sektörde son yıllarda üretim miktarları önemli ölçüde artmış ve verimlilik sağlanmıştır. Günümüzde maden üretimlerinin, altyapı yatırımlarının ve inşaat sektörünün büyüklüğü göz önüne alındığında, sektörde kullanılan patlayıcı maddelerin hacmi ve önemi daha iyi anlaşılabilmektedir. Ülkemizin altyapı çalışmalarının ihtiyaçlarını karşılayan agrega ve kırma taş sektörü, son yıllardaki çalışmalara paralel olarak çok hızlı bir gelişme göstermiştir. Agrega sektöründe yıllık üretim, yaklaşık 350 milyon tona ulaşarak toplam maden üretimimizin yaklaşık yüzde 65'ine karşılık gelmektedir. Ülkemizde yaklaşık 200 bin ton civarında patlayıcı madde kullanımı sektörün büyüklüğünü göstermesi açısından önemlidir."
Patlayıcı madde depoları yapım ve kullanım izinleri alımında sorun
Bildiride, patlayıcı madde sektörünün gelişme eğiliminin hızla artarak devam ettiği dikkate alındığında, yapısal ve mevzuat yönünden sorunlar yaşamasının da beklenen bir durum olduğuna değinilerek, uzun yıllardır bazı maddelerinin değiştirilerek uygulanan tüzüğün, sektördeki gelişmelere ve günün koşullarına yanıt verememesi sonucu yeni bir mevzuatın oluşturulmasının kaçınılmaz olduğunu bildirildi.
Mühendislik bilim ve tekniği ışığında, AB mevzuatı ve normlarını da dikkate alan bir kanunun hazırlanmasının ve yürürlüğe girmesinin tüm sektörün ve Türkiye'nin yararına olacağı açıklanan bildiride, şu görüşlere yer verildi:
"Bu anlamda başlatılan mevzuat çalışmalarının olumlu sonuçlanacağına, ülkemizin ve sektörümüzün ihtiyaçlarına yanıt vereceğine inanıyoruz. Sorunların başında iş kazaları, işçi sağlığı ve iş güvenliği, genel güvenlik, toz, gürültü, titreşim, verimlilik ve çevresel sorunlar gelmektedir. Patlayıcı madde imalatı, taşınması, depolanması ve kullanımı sırasında pek çok çalışanın ölümüne neden olan iş kazalarının önlenmesi de önemli bir görev olarak karşımızda durmaktadır. Sektörün, patlayıcı madde depoları yapım ve kullanım izinleri alımında yaşanan ve çözüm bekleyen ciddi sorunları bulunmaktadır.
Tekel dışı bırakılan patlayıcı maddelerle av malzemesi ve benzerlerinin üretimi, ithali, taşınması, saklanması, depolanması, satışı, kullanılması, yok edilmesi, denetlenmesi usul ve esaslarına ilişkin tüzük, günün koşullarına göre yeniden düzenlenmelidir. Patlatma işlemlerinin yapıldığı baraj, tünel, metro, yol yapımı gibi tüm iş yerlerinde maden mühendisi çalıştırma zorunluluğu getirilmelidir. Patlayıcı madde kullanım projeleri, teknik uygunluk açısından Maden Mühendisleri Odası'nın denetiminden geçirilmelidir. Patlayıcı madde kapasite raporunun, aldığı eğitim gereği maden mühendislerince hazırlanması zorunluluğunun yer alması sağlanmalıdır."
Ateşleyici yetki belgesi için eğitime katılma zorunluluğu
Sonuç bildirisinde, her tür patlatma işlemlerinin mutlaka maden mühendisi denetiminde yapılması gerektiği belirtilerek, "Patlatma işlemlerinin her aşamasında mühendislik bilim ve tekniğinin uygulanması yaşanacak sorunların çözümünü kolaylaştıracaktır. Ateşleyici yetki belgesi sınavına girecek kişiler için Maden Mühendisleri Odası tarafından düzenlenecek eğitime katılma zorunluluğunun mevzuata konulması ve 'Ateşleyici Yetki Belgesi' sınavlarının bir protokol çerçevesinde ya da mevzuat değişikliğiyle Odamız ile birlikte yapılması uygun olacaktır. Patlayıcı madde depolarının denetimlerinde, işçi sağlığı ve iş güvenliği koşullarının sağlanması için mutlaka maden mühendisinin bulundurulması mevzuatta yer almalıdır. Her işletmede, iş güvenliği mühendisi olarak konusunda uzman maden mühendislerinin çalıştırılması özellikle iş kazalarının önlenmesi açısından çok önemlidir" ifade edildi.