Geçen yıl inşaat sektöründe yüzde 18’lik daralma yaşanırken, Ege’de kağıt üstünde 60 bin konut el değiştirdi. İnşaatçılar, satışların büyük kısmının para dönmeyen, sanal satışlar olduğunu açıkladı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) konut satış rakamları Ege Bölgesi için pembe bir tablo ortaya çıkarsa da, inşaat sektörü aynı fikirde değil. Ege Bölgesi’nde 2008 yılında 49 bin 159 konut satışla el değiştirirken, krizin en ağır hissedildiği 2009’da rakam 60 bin 779’a yükseldi. İnşaat piyasasının bölgedeki kalbi İzmir’de ise 2008’de 26 bin 627 konut satışı 2009’da 33 bin 811’i buldu. Özellikle 2009’un ilk çeyreğinde 6 bin 974 satış yapılırken, ikinci çeyreğinde 12 bin 37 ev satılarak kriz ortamında rekor denebilecek bir seviyeye ulaşıldı.
Durağan bir piyasa var
İzmir Ticaret Odası (İTO) İnşaat Sektör Kurulu Başkanı ve Bina Yapım Grubu Meclis Üyesi Necip Nasır, 2009’daki yükselmenin reel değil, sanal olduğunu belirtti. Aynı yıl içinde sektörün yüzde 18’le Cumhuriyet tarihinin en büyük küçülme oranını yaşadığına dikkat çeken Nasır, “Tapu satış harçlarının geçici dönem için yüzde 3’lerden 1’lere düşürülmesi sonucu birçok vatandaş anne-babasının üstündeki gayrimenkullerin devrini gerçekleştirdi. Yani ortada para dönmeden sadece gayrimenkul el değiştirdi. Bu da sektöre reel anlamda kazanç getirmedi” diye konuştu. İzmir’deki inşaatçıların da en kötü dönemlerini yaşadığını anlatan Nasır, “Hafif bir kıpırdanma varmış gibi görünse de tamamen durağan bir piyasa hakim. Banka kredileri bile hareketlilik yaratamadı” dedi.
İkinci El Durgun
İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu, “İkinci el emlak piyasasında inanılmaz bir durgunluk var. Biz de bu durgunluktan büyük zarar gördük” diyerek satışların reel olarak piyasaya yansımadığını ifade etti. Güleroğlu, konut kredilerinin projelendirilmiş kısımlarının artış dönemlerine denk geldiğine dikkat çekerek, 2008’de satışı yapılan gayrimenkullerin 2009’da tapu tahsislerinin gerçekleştiğini hatırlattı. Miraslı mallardaki el değiştirmelerin de kendilerine kazanç sağlamadığına işaret eden Güleroğlu, 2010’dan umutlu olduklarını dile getirdi.
Bankalar Etkiledi
İTO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Akın Kazançoğlu, sektörün ne kadar canlı olduğunun bilinmesi için öncelikle yapı ruhsatlarına bakılması gerektiğini anlatarak, 2009’da yapı ruhsatlarında önemli ölçüde düşüşler yaşandığına dikkat çekti. Hükümetin uyguladığı vergi indirimlerinin de canlılık yarattığını kaydeden Kazançoğlu, yeni indirimlerin sektörün önünü açacağını belirtti.