Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği
(AYD) Başkanı Hakan Kodal, düzenlenen basın
toplantısında 2011 yılını değerlendirdi, 2012'ye ilişkin beklentilerini
paylaştı. AYD ile Akademetre Research tarafından oluşturulan
AVM Endeksinin Aralık ayı sonuçlarına değinen Kodal, ciro
endeksinin 2011 yılında 2010'a göre yüzde 14 artış gösterdiğini, yılbaşının
etkisiyle 143 puana ulaşan endeks ile AVM'lerde son yılların en yüksek ciro
seviyesinin elde edildiğini kaydetti. Geçen yılın genelinde tüm kategorilerin
cirolarında artış görüldüğünü, 2010 yılı ortalamasında 412 TL/metrekare olan
ciroların, 2011'de yüzde 14'lük artışla 468 TL/metrekareye ulaştığını belirten
Kodal, ziyaretçi endeksinin de önceki yıla göre yüzde 5 artış gösterdiğini,
geçen yıl AVM'lere 1,3 milyar ziyaret gerçekleştiğini söyledi.
Özellikle son çeyreğin, rekorların kırıldığı
bir dönem olduğunu anlatan Kodal, şunları söyledi:
''Kriz söylentilerinin çok konuşulduğu ve insanların frene bastığı bir
dönemde Türkiye'nin ayrıştığı ve potansiyelinin daha farklı olduğu algısı
yerleştiği için tüketiciler tekrar normal harcamalarına döndü. Özellikle son
çeyrekte son iki yılın en yüksek ciro rakamlarını yakaladık. Kategori bazında
bakarsak, özellikle ayakkabı, çanta, giyim, aksesuar en çok artışın yaşandığı
kategoriler oldu. Temel ihtiyaçlarda artış yok denecek kadar az. Bu da
tüketicinin kriz psikolojisinde olmadığını ve sosyal yaşama önem verdiğini
gösteriyor. Temel ihtiyaçta bütçelerin kısıldığı bir dönemdeyiz.''
Bu yıl 4-5 milyar dolarlık yatırım
Türkiye'de alışveriş merkezlerine
yapılan yatırım tutarının 35 milyar doları bulduğunu belirten Kodal, bu rakamın
12 milyar dolarlık kısmının yabancı sermayeden geldiğini söyledi. 2011 yılında
açılan 32 AVM ile sektöre toplam 1,1 milyon metrekare eklendiğini ve toplam
kiralanabilir alanın 7,5 milyon metrekareye ulaştığını bildiren Kodal, sektörün
istihdamının ise 350 bine çıktığını kaydetti. Kodal, İstanbul'da 102, İstanbul
dışında 193 AVM bulunduğunu, 32 ilde AVM olmadığını belirterek, şunları anlattı:
''Toplam kiralanabilir alan açısından
bakıldığında bin kişi başına 104 metrekare AVM alanı düşüyor. Diğer taraftan da
özellikle İstanbul, Ankara başta olmak üzere büyük kentlerde bir yoğunlaşma söz
konusu. İstanbul ve Ankara yarışıyor diyebiliriz. Özellikle Doğu Anadolu'da çok
fazla AVM yok, ancak projelendirilmiş ya da inşaatı devam eden AVM'ler söz
konusu. Bu konuda İstanbul doğal olarak 102 tane AVM ile başı çekiyor. Toplam
295 AVM'nin sadece 116'sı büyük AVM'ler. Biz 20 bin metrekarenin üzerindekilere
'büyük' diyoruz. Böyle bakarsanız çoğunluk 20 bin metrekarenin altında küçük
AVM'ler. ''
Bu yıl 45 yeni AVM açılmasının
beklendiğini bildiren Kodal, sektöre eklenecek kiralanabilir alanın 1,5 milyon
metrekare olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Kodal, ''2012 sonu itibariyle
340 AVM ile 9 milyon metrekare kiralanabilir alana ulaşılmasını bekliyoruz''
dedi. Kodal, yeni AVM'ler için yaklaşık 4-5 milyar dolar civarında yatırım
gerektiğini, 60-65 bin dolayında istihdamdan bahsedilebileceğini bildirdi.
AVM cirolarında bu yılki beklenti 50
milyar lira
Bu yıl AVM cirolarının
yüzde 6 artarak 50 milyar liraya çıkmasını beklendiğini belirten Kodal,
Anadolu'nun payında artış görüleceğini kaydetti. Kodal, AVM ziyaretçi sayısının
da 1,5 milyarı bulmasını öngördüklerini ifade etti. Önümüzdeki bir iki yılın
sektör açısından kolay olmayacağını altını çizen Kodal, büyüme açısından
dikkatli olunması gereken bir dönem yaşanacağını anlattı.
Yatırım trendlerine bakıldığında Avrupa ve ABD tarafındaki durguluğu
anımsatan Kodal, Orta Doğu'nun Türkiye ilgisi bulunduğunu ancak bu ilginin
yatırıma dönüşmesinin zaman alabileceğini anlattı. Kodal, bu taraftan
gelebilecek yatırımların genellikle mevcut AVM'lerin satın alınması şeklinde
olabileceğini söyledi.