Deloitte Türkiye Yönetici Ortağı Hüseyin Gürer, Türkiye’de 700 bin dolayında limited şirket, 95 bin civarında da anonim şirket olduğunu hatırlatarak, “Yeni Ticaret Kanunu yürürlüğe girmeden bu şirketlerden uyuyan, hiç bir fonksiyonu olmayanlar kapanacak. Bizim beklentimiz bu 700 bin limited şirketin 300-350 binlere inmesi. Şirketler kendini ya feshedecek ya da birleşecekler. Geriye dönüş yok, ileriye dönük hareket etmek zorundalar. Anonim şirket sayısı ise 70-75 binlere kadar düşebilir. Türkiye’de vergi avantajı sağlamak için 2-3 küçük esnafın bir araya gelerek kurduğu binlerce şirket var. Yeni kanunla birlikte manavla kasabın bir araya gelerek kurduğu şirketlerin denetçi tutması bir lüks haline gelecek. Mevcut şirket sayısının yarıya inmesi beklediğimiz doğal bir sonuç” dedi.
Bu bir devrim
Sunum yaptıkları şirketlere yeni kanunun yürürlüğe girmesine kaç gün kaldığını belirten bir geri sayımla söze başladıklarını belirten Gürer, şöyle konuştu: “Çünkü kanun yürürlüğe girdikten sonra sistem herşeyi ile değişmiş olacak. Bu çok önemli bir dönemeç. Bundan geri dönüş yok. Şirketlerin yeni kanuna göre denetlenmeleri ise 1 Ocak 2013’te başlıyor. 1 Ocak 2013 sabahı muhasebecilerin çok farklı bir kafa ile uyanmaları gerekiyor. Şu ana kadar tüm defterler Vergi Usul Kanununa göre tutuluyordu. Yeni kanunla bu kayıtlar Türkiye Muhasebe Standartları’na göre yapılacak. Bu bir devrim. Muhasebecilerimiz şu anda buna hazırlanıyorlar. Türkiye Sesbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) tarafından bu konuda ciddi anlamda eğitimler veriliyor. Eğitim alanların sayısı 10 binleri buldu.”
Teşkilatlanma belgesiKanunun yürürlüğe girmesinden 6 ay sonra 1 ocak 2013’den itibaren de yeni kanuna göre tutulan kayıtların denetiminin başlayacağını vurgulayan Gürer, yeni kanunla birlikte gelecek değişiklikleri şöyle özetledi:, “Şirketin denemitimin dışında işlem denetçisi devreye girecek. İşlem denetçisi şirketin denetiminden farklı olacak ona da ayrı bir ücret ödeyeceksiniz. Birleşirken ayrılırken işlem denetçisine ayrı bir ücret ödeyeceksiniz. Türk Ticaret siciline kayıt yaparken şirketin organizasyon şemasına ilişkin teşkilatlanma belgesi vereceksiniz. Ve bu belgeye göre şirketin yönetimini üstlenenler yapılan işlemlerden sorumlu olacak.”
Kayıtdışı ile mücadele
Yabancı sermaye açısından da Yeni Ticaret Kanunu’nun olumlu katkıyan sağlayacağını dile getiren Gürer, şunları söyledi: “Yeni kanunla kayıt dışı ile mücadelede de mesafe almak mümkün. Merdiven altı firmaların işleri oldukça zorlaşacak. Malı alıp satmaları çok zor olacak. Özellikle uluslararası kuruluşlara tedarikçi olarak çalışan şirketlere de bu yeni kanun yarayacak. Çünkü uluslararası şirketler, kimden ne aldıklarına önem veriyorlar. 1 Temmuz 2013’e kadar her şirketin web sitesi olmak zorunda. Her şirket kim olduğunu, ne olduğunu, ne kadar büyüklükte bir şirket olduğunu web sitesinde anlatacak.”
Farklı iş alanları için ortam yaratacak
Hüseyin Gürer, şöyle konuştu: “Yeni kanun bazı yeni iş alanları da yaratacak. Örneğin şirketlerin defterlerini saklamak için arşiv şirketleri kurulacak. Şirketlerin defterlerinin yanmaz, ıslanmaz şekilde saklamalaları gerekiyor. Bu alanda uzmanlaşmış arşiv şirketleri yaygınlaşacak. Elektronik arşivleme önem kazanacak. Şirketlerin sürekli hukukçularının olması gerekecek. Danışman ve denetçi de olacak. Bu üçlü sistem için hukukçu, danışman ve denetçilerin bir araya geldiği şirketler de artabilir.”
Denetçiler 320 saat eğitim almak zorundalar
Denetçilere 320 saat eğitim almış olmaları şartının da geldiğini söyleyen Hüseyin Gürer, “Türkiye’de odalara kayıtlı 85 bin serbest muhasebeci var. 4-5 bini denetçi ve bunların bir gün içinde defterleri Türkiye Muhasebe Stantdartlarına göre tutmaları gerekecek. 1 Ocak 2013’te muhasebe kayıtları bu standartlara göre düzeltilmiş olarak açılacak” dedi.
Bakanlar Kurulu’nun yapısı değişti, kanunun sahibi kim
Hüseyin Gürer, yeni Türk Ticaret Kanunu’na hazırlık sürecinde üzerinde durulması gereken zayıf alanları şöyle özetledi:
Bu kanun zaman Sanayi ve Ticaret Bakanlığı çatısı altında hazırlandı. Ancak şimdi yeni Bakanlar Kurulu’nda Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak iki farklı bakanlık yer aldı. Şimdi bu kanunun sahibinin kim olduğu önemli. Bunun da netleşmesi önemli.
Mali tabloları hazırlayacak olan serbest muhasebeciler ile bu tabloları denetleyecek olan meslek grupularının tam olarak hazır olması lazım.
Şirketler kanun yürürlüğe girmeden önce acilen getirilen yeni uygulamaları karşılayacak şekilde kurumsallaşma yoluna gitmeliler.
Denetçileri denetleyen bir mekanizmanın kurulması lazım.
Meslek örgütü iyi hazırlanmalı
Yeni kanunun sorunsuz bir şekilde hayata geçirilip işlemesi için çok iyi bir hazırlık yapılması gerektiğine dikkat çeken Hüseyin Gürer, “Bu alanda faaliyet gösteren tüm meslek gruplarının defter tutan muhasebeciler dahil tüm kesimleri 3 alanda yatırım yapması gerekiyor, insan, teknoloji ve eğitim” dedi.
Kanun eğer sulandırılmazsa not artışına kapıyı açar
Yeni Ticaret Kanunu’nun Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin uygulamalarından bile önde olduğunu söyleyen Hüseyin Gürer, şöyle konuştu: “Eğer kanun sulandırılmazsa Türkiye’ye not artışı getirir. Türkiye’nin yatırım notunun yükseltilmemesi için hiç bir neden yok. Dünyada para var Avrupa’ya para yatırmak şu anda riskli. Ancak bu para gidecek yer arıyor. Türkiye’nin gelişmekte olan ülkeden yatırım yapılabilir ülke seviyesine yükselmesi büyük avantaj sağlar. Yeni Ticaret Kanu’nun tam çımktığı gibi yürürlüge gireceği görülürse not artışı gelir ama bunu sürdürmek hepsinden daha önemli. Bu yıl için ise, Eylül-ekimden önce not artışı gelmesi mümkün değil.”