Türkiye'nin 1970'den beri gördüğü en düşük enflasyon seviyesine ulaşıldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayında Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 0.64 artarken, Üretici Fiyatları Endeksi'nin (ÜFE) yüzde 0.05 gerilediğini açıkladı. Yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 5,24 artarken, ÜFE'de yüzde 2,46 geriledi.
Geçen yılın aynı ayında yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 10,74, ÜFE'de yüzde 16,53 olmuştu. Böylece, mayıs ayı itibarıyla yıllık enflasyon, geçen yılın aynı ayının, TÜFE'de 5,5 puan, ÜFE'de 18,99 puan altında gerçekleşti. Yılın 5 ayında, TÜFE yüzde 1,71, ÜFE yüzde 2,3 oranında artış gösterdi.
Mayıs ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 9,49, üretici fiyatlarında yüzde 8,96 düzeyinde gerçekleşti. Mayıs ayı itibarıyla aylık enflasyon TÜFE'de yüzde 0,64 artarken, ÜFE'de yüzde 0,05 geriledi. 2008 Mayıs ayındaki artış ise TÜFE yüzde 1,49, ÜFE'de yüzde 2,12 olmuştu. Buna göre aylık bazda enflasyon, geçen yıl mayıs ayına göre TÜFE'de 0,85 puan, ÜFE'de ise 2,17 puan düşüş gösterdi.
Öte yandan TÜFE'de nisan ayında endekste yer alan 449 maddeden 84 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 231 maddenin ortalama fiyatında artış, 134 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş gerçekleşti. ÜFE'de ise nisan ayında endekste bulunan toplam 768 maddeden 216 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 255 maddenin ortalama fiyatında artış, 297 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş oldu.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Mayıs ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,04 azalırken, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 0,69 arttı.
Fiyatlar, enerji hariç yüzde 1,13, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 1,29 arttı. Fiyatlar, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 1,19, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç enflasyonda da yüzde 1,39 yükseldi.
Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1,66, işlenmemiş gıda ürünleri, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 1,39, enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda yüzde 1,79 yükseliş meydana geldi.
Tarımda artış
Türkiye'de bu yılın Mayıs ayında fiyatlar, tarımda yüzde 3,70 arttı, sanayi sektöründe yüzde 0,89 geriledi.
Sanayide fiyatlar, Mayıs ayında aylık bazda yüzde 0,89, yıllık bazda yüzde 2,61 düştü. Endeks, 2008 Aralık ayına göre yüzde 0,79, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 10,25 artış gösterdi.
Mayıs ayında aylık bazda fiyatlar, tarımda yüzde 3,70 arttı. İki alt sektörden "tarım, avcılık, ormancılıkta" fiyatlar yüzde 3,12, "balıkçılıkta" ise yüzde 27,93 oranında artış meydana geldi. Tarımda fiyatlar, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 9,30 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,62 düşüş, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 3,71 artış gerçekleşti. Sanayinin üç sektöründe fiyatlar, aylık bazda madencilik ve taşocakçılığında yüzde 0,37 oranında arttı, imalat sanayinde yüzde 0,07 ve elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 10,10 oranında düştü.
En yüksek artış giyim imalatında
Sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 4,09 ile giyim eşyası imalatında gerçekleşti.
Bunu takiben bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler yüzde 3,56 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı, yüzde 2,59 ile ham petrol ve doğal gaz çıkarımı, yüzde 1 ile mobilya imalatı, yüzde 0,93 ile gıda ürünleri ve içecek imalatı izledi.
Buna karşılık, endekslerin en fazla gerilediği alt sektörleri elektrik gaz üretimi ve dağıtımı (yüzde 11,51), elektrikli makine ve cihazları imalatı (yüzde 4,89), metal eşya sanayi (yüzde 4,42), iletişim teçhizatı (yüzde 4,27), büro makineleri imalatı (yüzde 2,84), metal cevheri (yüzde 1,75), ana metal sanayi (yüzde 1,70) oluşturdu.
Tüketici fiyatları
Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 11,46 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti.
Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 0,79, eğitimde yüzde 0,70, lokanta ve otellerde yüzde 0,40, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,35, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,19, sağlıkta yüzde 0,17, haberleşmede yüzde 0,17, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,04 artış oldu. Ev eşyasında yüzde 0,19, eğlence ve kültürde yüzde 0,28, konutta yüzde 1,91 düşüş meydana geldi.
Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE'de en yüksek artış yüzde 11,79 ile konut grubunda görüldü. Çeşitli mal ve hizmetler yüzde 10,79, lokanta ve oteller yüzde 9,23, eğlence ve kültür yüzde 7,64, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 7,63 ile artışın yüksek olduğu diğer harcama grupları arasında yer aldı.
Öte yandan, 26 bölge içinde TÜFE'nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 1,84 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli oldu. Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 4,13 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt, geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 8,63 ile yine Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt bölgesinde görüldü, 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 12,05 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde gerçekleşti.
Zam şampiyonu patates
Mayıs ayının zam şampiyonu patates oldu. Fiyatı en fazla düşen ürünlerin başında ise yüzde 60,41 ile sivri biber yer aldı. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) açıkladığı Tüketici Fiyatları Endeksine (TÜFE) göre, bir önceki aya göre Mayıs'ta, patatesin fiyatı yüzde 27,56, elmanın yüzde 25,91, kuru soğanın yüzde 10,63 arttı.
Bunu, yüzde 9,74 fiyat artışıyla taze balık, yüzde 8,93 ile kabak çekirdeği, yüzde 8,48 ile etek, yüzde 5,86 ile kahve, yüzde 5,85 ile çocuk pantolonu, yüzde 5,84 ile pantalon-ceket takım (kadın), yüzde 5,77 ile erkek tişörtü, yüzde 5,50 ile takım elbise (erkek), yüzde 5,35 ile erkek ayakkabısı izledi.
Geçen ay ayrıca seyahat malzemelerinin fiyatı yüzde 4,29, bisikletin yüzde 3,98, tavuk etinin yüzde 3,25, benzinin yüzde 3,23, yurt içi haftasonu turlarının yüzde 2,22, sabunun yüzde 1,91, pirincin yüzde 1,26, meyveli gazozun yüzde 1,09 artış gösterdi.
TÜİK verilerine göre, geçen ay, fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 60,41 ile sivri biber oldu. Sivri biberi, salatalık (yüzde 28,10), patlıcan (yüzde 22,19), doğalgaz (yüzde 21,85), domates (yüzde 9,10) takip etti.
Mayıs ayında, yumurtanın yüzde 6,65, yemek odası takımının yüzde 4,34, kömürün yüzde 3,63, salçanın yüzde 3,37, sütün yüzde 2,94, mercimeğin yüzde 2,84, LPG dolum ücretinin yüzde 2,12, tüpgazın yüzde 1,70, elektrikli süpürgenin yüzde 1,51, bulgurun yüzde 1,22 fiyatı geriledi.