40 Milyar Dolarlık Nükleer Santral İhalesi, 15 Sektörü İhya Edecek
Türkiye, maliyeti 40 milyar doları bulması beklenen iki nükleer
santral projesini nihayet hayata geçiriyor. İlk santrali
Mersin-Akkuyu'da Rusların inşa etmesi
kesinleşirken Sinop'ta kurulacak ikinci santral için
Güney Korelilerle görüşmeler devam ediyor. Enerji
Bakanlığı, her iki ülkeye santrallerin inşaatı sürecinde azami derecede
yerli sanayi ve malzemeden yararlanma şartı getirdi. Şartı
kabul eden Rusya ve Güney Kore şirketleri, bakanlıktan sanayi
envanteri istedi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı envanteri temin için
ilgili bakanlık ve kurumlarla görüşmeye başlarken santral inşaatında yer alacak
sektörler de belirlendi. Büyük hareketlilik gelmesi beklenen sektörler "çimento,
profil, elektrik, elektronik, çelik, teçhizat, boya, boru, pompa, inşaat demiri,
vana, kablo, enstrümantasyon, tesis, makine" olarak belirlendi.
Rusya ile yapılan ilk nükleer santral kurma ve işbirliği anlaşması, TBMM'nin
onayından sonra yürürlüğe girecek. Enerji çevreleri, Rusya'nın inşa edeceği 4
ünite için 15-20 milyar dolar civarı bir maliyet tahmini yaparken, Sinop'ta
Korelilerin yapması muhtemel santralin de yaklaşık aynı civarda bir maliyeti
olacağına dikkat çekiyor. Rusya ve Güney Kore, 40 milyar doları bulacak
yatırımlar için öncelikle Türk sanayii ve malzemesinden faydalanacak. Bunun için
de her iki ülke, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'ndan bazı sektörlerin
sanayi envanterini istedi. Enerji yönetimi, bunun için ilk olarak Türkiye Odalar
ve Borsalar Birliği'nden (TOBB) liste aldı. Ancak, bazı şirketlerin TOBB
listesinde yer almadığı tespiti üzerine Sanayi Bakanlığı envanterini almak için
çalışma başlatıldı. Aranan kriterlere uygun mevcut bir envanterin
tamamlanmasıyla liste, santral kurmayı planlayan iki şirkete verilecek.
Rus ve Koreliler istedi ama ortada envanter yok
Nükleer santral için anlaşılan Rusya ve anlaşılması beklenen Güney Kore'ye,
inşaat sürecinde azami derecede yerli sanayi ve malzemeden yararlanma şartı
getirildi. Şartı kabul eden iki ülke şirketleri ise bakanlıktan sanayi envanteri
istedi. Enerji Bakanlığı, inşaatta yer alacak yerli şirketlerin belirlenmesi
için yoğun çaba sarf ediyor, kamu ve özel sektörle görüşüyor. Enerji ve Sanayi
Bakanlığı kaynaklarından alınan bilgilere göre ayrıntılı sanayi envanterinin
olmayışı işi zorlaştırıyor. Bir kaynak, Girişimci Bilgi Sistemi, sicil kayıtları
vb. sistemlerin olduğunu ancak tam olarak sanayi envanteri şeklinde bir
çalışmanın bulunmadığı bilgisini verdi. Aynı kaynağa göre en önemli kaynaklardan
biri de Maliye'nin kayıtları. Hangi işletmenin nerede faaliyet gösterdiği, ne iş
yaptığı, faaliyette olup olmadığı vb. bilgilere Maliye kayıtlarından ulaşmak
mümkün. Ancak bu da yeterli değil. Çünkü, Maliye kayıtlarından işletmelerin
kapasiteleri, üretimleri vb. bilgilere sağlıklı bir şekilde ulaşılamıyor.
Envanter listesi tamamlanınca nükleer santrali kurmak isteyen firmalara
verilecek.