YEM Fuarcılık tarafından düzenlenen ve Türkiye’nin de içinde bulunduğu Balkanlar, BDT ülkeleri, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’yı kapsayan bölgenin en büyük yapı malzemeleri fuarı olan Yapı Fuarı – Turkeybuild İstanbul; 100 bin metrekareye çıkan sergileme alanı, 14 salon ve açık alanda bin 250 üretici firmanın binlerce ürün, teknoloji ve hizmetini 111 bin ziyaretçiyle buluşturacak.
Fuarın İş Geliştirme Platformu kapsamında bu yıl 'konuk ülke' olarak belirlenen Kazakistan, özellikle yurtdışı müteahhitlik ve inşaat malzemeleri sanayisi bakımından Türk inşaat sektörü için en önemli pazarlar arasında yer alıyor. YEM Fuarcılık tarafından hazırlatılan Kazakistan raporuna göre; ülkenin inşaat harcamaları 2014 yılında yüzde 8,4 büyürken, aynı yıl inşaat harcamalarının büyüklüğü ise 15,17 milyar dolar olarak gerçekleşti. Raporda Kazakistan’da inşaat harcamalarında büyümenin hızlanacağı, 2020 yılına kadar yıllık ortalama yüzde 13 büyüyeceği ve 2020 yılında 30 milyar dolara ulaşılacağı öngörülüyor.
2015’in konuk ülkesi Kazakistan büyük potansiyel sunuyor
2015 yılında ihracat malzemelerinin ihracatı ile ilgili sınırlayıcı unsurlar bulunduğuna işaret eden YEM Fuarcılık Genel Müdürü Burcu Başer; inşaat harcamaları bu yıl 17 milyar doları aşması beklenen ve yılda yaklaşık 7 milyar dolarlık inşaat malzemesi ithalatı gerçekleştiren Kazakistan'ın yurtdışı müteahhitlik sektörü ve inşaat malzemesi sanayisi için sunduğu fırsatlara dikkat çekiyor. Türkiye’nin Kazakistan’ın en önemli ticari ortaklarından biri olduğunu anımsatan ve ülkenin kısa, orta-uzun vadede önemli yatırım ve işbirliği fırsatları sunduğuna dikkat çeken Başer, Türk inşaat sektörü için Kazakistan ile ilgili potansiyel hakkında şu değerlendirmelerde bulunuyor:
“İki ülke arasında 2013 yılında imzalanan 'Yeni Sinerji Ortak Ekonomi Programı' ile ticaret hacminin 10 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor. Kazakistan inşaat sektöründeki gelişme ve inşaat pazarındaki büyümeye bağlı düz cam ve seramik vb. ürünlerden başlayarak inşaat malzemeleri üretmeyi hedefliyor. Kazakistan inşaat malzemeleri alanında ithalattan çok ülkeye yatırım yapılmasını tercih ediyor. Bu da Türk yatırımcısı için potansiyel demektir. Türk müteahhit firmalarının söz konusu bu projelerden büyük pay alacağını, bununla bağlantılı olarak Türk yapı malzemeleri sektörünün de rekabetçi ürünleriyle büyük potansiyeli bulunan bu ülkeye daha fazla ihracat veya yatırım gerçekleştirebileceğini düşünüyoruz”.
'Yurtdışı alım heyetleri ikili görüşmeleri'ne 42 ülke katılacak
Fuar kapsamındaki İş Geliştirme Platformu, çeşitli etkinliklerle bu yıl da katılımcı firmalara, sektöre ve Türkiye ekonomisine katkı sağlayacak. Platform bu yıl faaliyetlerini; 'Konuk Ülke Kazakistan Projesi', 'Türkiye - Kazakistan İnşaat Forumu ve İkili İş Görüşmeleri' ve 'Yurtdışı Alım Heyetleri İkili Görüşmeleri' olarak sürdürüyor olacak.
'İş Geliştirme Platformu' etkinliklerinden biri olan ve Ekonomi Bakanlığı koordinatörlüğünde Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri (OAİB) ile birlikte organize edilen 'Yurtdışı Alım Heyetleri İkili Görüşmeleri', bu yıl 42 ülkenin katılımıyla gerçekleştirilecek. ABD, Afganistan, Almanya, Avusturya, Azerbaycan, BAE, Belçika, Brezilya, Bulgaristan, Cezayir, Çek Cumhuriyeti, Fas, Fransa, Gürcistan, İran, Irak, İtalya, İspanya, İsveç, Kanada, Kazakistan, Kırgızistan, Kolombiya, Kosova, Lübnan, Makedonya, Meksika, Mısır, Özbekistan, Peru, Polonya, Rusya, Romanya, Suudi Arabistan, Sudan, Sırbistan, Şili, Tunus, Türkmenistan, Ukrayna, Ürdün ve Yunanistan’dan katılacak firma yetkilileri, Türk yapı sektörü malzeme üreticileriyle karşılıklı iş görüşmelerinde bir araya getirilecek.Kazakistan'a dair kısa bir değerlendirme
Kazakistan 2014 yılında 15.17 milyar dolarlık inşaat harcaması gerçekleştirdi. Bunun 6,9 milyar dolarlık kısmını inşaat malzemeleri ithalatı oluşturuyor. Türkiye’nin Kazakistan’a inşaat malzemeleri ihracatı ise 206,6 milyon dolarda kalıyor. Türkiye, Kazakistan’ın inşaat malzemesi ithalatı içinde yüzde 3,0 ile oldukça sınırlı bir pay alıyor. Kazakistan inşaat malzemesi pazarı; 2014 yılında 10,62 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2020 yılına konan hedef ise 22,4 milyar dolar olarak hesaplanıyor.
Kazakistan, 'Nurlu Yol' adlı yeni bir ekonomi politikası izliyor. 'Hazar Koridoru Projesi', bu yeni ekonomi politikasının önemli bir ayağını içeriyor. 2050 yılı vizyonu ile dünyanın en büyük ekonomisine sahip 30. ülke olmayı hedefleyen Kazakistan, ilk aşamada 50. büyük ekonomi olma hedefine 2013'te ulaştı. Kazakistan, 2010 yılı 'Endüstriyel Yenilikçi Kalkınma Programı' ile imalat sanayisinde yeni yatırımlar ve hiç üretilmeyen 265 üründe üretim hedefliyor. Bu hedefler doğrultusunda sanayi binaları ve kompleksleri inşaatları öne çıkacak. Program 7 milyar dolar tutarında 800 projeyi kapsıyor.
'Ulaştırma Altyapısı Entegrasyon ve Geliştirme Programı' kapsamında 2020 yılına kadar 25 milyar dolarlık ulaştırma projesi tamamlanacak. Ağırlıklı olarak kara ve demir yolları projeleri yer alıyor. Kazakistan 2015 yılında 13,5 milyar dolarlık yeni proje paketi açıklayacak. Pakette konut ve sosyal donatılar, karayolları enerji iletimi, yenilenebilir enerji yatırım projeleri yer alacak. EXPO 2017, 2,4 milyar dolar tutarında en önemli prestij projesi.
Kazakistan 2011 -2020 yılları arasında uygulanacak olan 'Konut ve Donanımları Modernizasyon ve Yenileme Programı' ile de kamu mevcut konutları iyileştirmeyi ve yeni sosyal konutlar üretmeyi hedefliyor. Bu program kapsamında 2015-2020 yılları arasında her yıl 1,5 milyon metrekare konut üretilmesi için kamu tarafından 5,6 milyar dolarlık kaynak ayrıldı. Konut inşaat harcamaları Kazakistan’daki toplam inşaat harcamalarının yaklaşık yüzde 23’ünü oluşturuyor ve 2014 yılında 3,4 milyar dolara ulaştı. Konut dışı bina yatırımları ise inşaat sektöründe yaklaşık yüzde 35 pay alıyor ve 2014 yılında 4,0 milyar dolarak olarak gerçekleşti.
İnşaat sektöründe sürükleyici olan ve yüzde 42 ile en geniş payı alan harcamalar altyapı yatırım harcamalarıdır. Altyapı yatırım harcamaları tutarı 2014 yılında 6,37 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.