İstanbul'da iki yakayı Boğaz'da tüp geçişle birleştirecek olan Marmaray uygulamaya geçiyor. Ulaştırma Bakanı Yıldırım: 3. köprü tartışmalarının gündemden kalkması gündeme gelebilir.
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Marmaray Boğaztüp Geçişi Projesi'nin ihale aşamasına geldiğini, eylüle kadar temelinin atılabileceğini açıkladı. 12 köprüye eşdeğer trafik yoğunluğunu karşılayacak Marmaray ile birlikte, üçüncü köprü projesinin gündemden kalkması bekleniyor. Yıldırım da, "Üçüncü köprü tartışmasının gündemden kalkması gündeme gelebilir. Denizi güçlendirmeye devam edeceğiz" dedi.
İstanbul'da yıllardır yaşanan Boğaz Köprüsü çilesini sona erdirmek için Bayındırlık Bakanlığı' nın üçüncü köprü, Ulaştırma Bakanlığı'nın raylı tüp geçit (Marmaray) ve belediyenin raylı, otoyollu tüp geçit projeleri tartışılıyordu, ama ihale aşamasına gelen proje 'Marmaray' oldu.
Marmaray, boğaztüp geçişi ile Halkalı-Gebze demiryolu hattının modernizasyonundan oluşuyor. Ulaştırma Bakanı Yıldırım, projeyle ilgili şu bilgileri verdi:
Üçüncü köprü: Tüp geçiş, İstanbul Boğaz geçişinde büyük rahatlama yaratacak. Tabii üçüncü köprü tartışmalarının gündemden kalkması gündeme gelebilir. Deniz geçişini güçlendirmezsek, bu nüfus yoğunluğuyla
İstanbul'da ileride üçüncü köprü ya da ikinci bir tüp geçit tartışmasına ihtiyaç duyulabilir.
Deniz ulaşımını güçlendirmeye devam edeceğiz. Gerçekleşmeye en yakın proje, tüp geçit ve Marmaray. Şubat başında tamamlanacak yüzey etütleri öncesinde ihaleye çıkabilir, 2003 Eylül ayı öncesinde de temel atabiliriz.
Karayolu: Türkiye ulaşım ana planı oluşturulması için çalışmalara başlandı. Ülke genelinde 10 ve 20 yıllık ulaştırma planları yapılacak. Karayollarına aşırı yüklenildi. Kazalarda çok insan kaybettik, 50-60 bin insanımız sakat kaldı, 6 katrilyonluk maddi zarar meydana geldi.
Ama 1950' den beri bakıyoruz, demiryolları ve denizyollarının toplu taşıma içindeki payı gittikçe azalmış. Denizyolları yük taşımacılığında yüzde 4, yolcu taşımacılığında binde 4 oranında. Deniz ve raylı sistemin geliştirilmesi, üzerinde herkesin anlaştığı bir konu. Bunu yaparken, hava ve kara taşımacağını ihmal edecek değiliz. Deniz ve demiryolu taşımacılığına entegresyonu sağlayacak şekilde kara ve hava taşımacılığı planmasına devam etmek gerekiyor.
Hedef, demirden İpekyolu: Türkiye genelinde demiryolu ağını genişletmeyi hedefliyoruz. Demiryolunun yük veya yolcu toplu taşımacılığında da çok daha etkin kullanılır hale gelmesi yönünde çalışmalarımız var. İstanbul Marmaray, İstanbul-Ankara demiryolu modernizasyonu, Kars-Tiflis demiryolu projesi var. Bu şekilde Avrupa'dan gelip Türkiye üzerinden Gürcistan ve Azerbeycan'a, oradan Orta Asya'ya kadar gidecek demiryolu ile İpekyolu yeniden hayata geçmiş olacak. Bu işler zamana yayılır, 50 yılın boşluğu var, günübirlik kapanmaz ama, bu yönde çalışmalara hızla başladık.
Uzayda güçlüyüz: Türkiye'nin önceliklerini belirledik. İhtiyaçlar sıralamasında, uzaya Türk astronotu göndermek, fanteziden öteye gitmez. Ama uydu haberleşmesinde dünyanın en iyilerindeniz. Üç tane uydumuz var ve bunlar dünyanın dörte üçünü kapsayan askeri ve sivil iletişim amaçlı kullanılabilen çok büyük bir güç.
THY: THY'nin, Özelleştirme İdaresi'nden alınıp Ulaştırma Bakanlığı'na bağlanması yönünde bir düşünce var. Özelleştirme modeli gözden geçirilmeli.
--------------------------------------------------------------------------------
12 köprüye bedel
Marmaray, tek yönde saatte 75 bin, günde 1 milyon yolcu taşıyacak. Taşıdığı insan sayısı ile mevcut köprülerden geçen taşıtlardaki insan sayısı oranına göre, 12 Boğaz köprüsüne eşdeğer bir trafik yoğunluğunu karşılayacağı hesaplanan Marmaray, bu sayede karayollarında ve Boğaz köprülerinde önemli bir rahatlama sağlayacak. İstanbul'u bir uçtan diğer ucuna kesintisiz kat edecek raylı sistem, İstanbullulara, vakit ve para kaybını önlemenin yanı sıra, konforlu yolculuk da sağlayacak. Marmaray'ın diğer getirileri arasında hava ve gürültü kirliliğini azaltması, tarihi mekân ve sit alanların hasar görmemesi, azalan yoğunlukla kaza oranlarının düşmesi, akaryakıt türketimi ve karayolu bakım maliyetinin azalması bulunuyor.
--------------------------------------------------------------------------------
Maliyeti 2.5 milyar dolar
Projesi 1984-87 yılları arasında hazırlanan, 1998'de gözden geçirilen
'Marmaray'da finansman sorunu Japon kredisiyle aşıldı ve yüzey etüt çalışmaları son aşamaya geldi. Dört konsorsuyumun katılma yeterliliği kazandığı projenin ihalesine şubat ayına kadar çıkılacak ve Ağustos-Eylül 2003'te temeli atılacak. Dört yılda tamamlanması planlan 'Marmaray'ın vagonlarla birlikte toplam maliyeti 2.5 milyar dolar (4.74 katrilyon lira). Yüzeyin 58 metre altından geçecek ve 'batırma tüp' modeliyle yapılacak Marmaray'da motorlu taşıt bulunmayacak, iki yönde raylı sistem yer alacak. İlk etabı Yedikule-Söğütlüçeşme arasında 1.8 km. batırma tüp (deniz altından geçen bölümü) ve 11.2 km. yaklaşım olmak üzere toplam 13 km. tünelden ve dört istasyondan oluşacak. İkinci etabındaysa, Halkalı-Sirkeci ve Haydarpaşa-Gebze hatları modernize edilecek ve Halkalı-Gebze arasında toplam 76.6 km. kesintisiz raylı sistem kurulacak. 1999 depreminden sonra zemin etütleri gözden geçirilen 'Marmaray', 9.3 şiddetinde depreme dayanacak şekilde inşa edilecek ve 8.0 şiddetinde bir depremde dahi işletilmeye devam edecek.