Hürriyet'ten Erdinç Çelikkan'ın haberine göre, İstanbul'’a yapılacak 3. havalimanı için hazırlanan bin 350 sayfalık yeni ÇED Raporu’nda dikkat çeken tespitlere yer verildi. “Proje alanı 76 milyon 500 bin metrekare olup bu alanın 61 milyon 720 bin metrekaresi orman alanıdır” denilen raporda, projenin gerçekleşmesi durumunda alanda floristik açıdan büyük bir habitat ve biyomas kaybı yaşanacağı belirtildi. Raporda C ve D çağındaki karaçam ve kızılçam gibi ağaç türlerinin kesilerek piyasaya arz edilmesinin daha ekonomik olduğuna dikkat çekildi.
Cengiz-Limak-Kolin konsorsiyumu tarafından yapılacak 3. havalimanı’nın yeni ÇED Raporu geçtiğimiz hafta Çevre Bakanlığı’na sunuldu. Rapora göre proje kapsamındaki mezarlık, okul, cami, orman ve yapıların kamulaştırmayla izin işlemleri Ulaştırma Bakanlığı’nca yürütülecek. Rapora göre kuş uçak çarpışmalarıyla ilgili risk analizleri projenin inşaat ve işletme aşamasındaki kuş sayımlarıyla birlikte hazırlanabilecek.
Alanın kuş göç yolları, kuş-uçak çarpmaları açısından değerlendirilmesi, tedbir önerilerinin geliştirilebilmesi için göç döneminde türler iki yıl süreyle izlenerek, göç yolları ve uçuş rotaları belirlenecek. Kuş-uçak çarpışmaları konusunda riskler belirlenerek kuş sayımlarının tamamlanmasıyla da risk analizi hazırlanacak. Kuşların uzaklaştırılması için gerekirse “sesli ve görüntülü korkutma” yöntemleri uygulanacak. Raporda bu yöntemler, “LPG’li toplar, silah patlatma, kuş kaçırıcı ultrasonik sesler, alarm sesleri, maketler, ışıklar” olarak sıralandı.
Kesilecek ağaca dahil edilmedi
Projenin gerçekleşmesi durumunda alanda floristik açıdan büyük bir habitat ve biyomas kaybı yaşanacak. Havalimanın kurulması planlanan alanın önemli bir kısmında Arnavutköy Kuzey Ormanları yer alır. İçerisinde iğde yapraklı, geniş yapraklı ve karışık ağaçların bulunduğu çok katmalı bir orman koridorunun da parçasıdır. Ayrıca İstanbul’a yerleşim karakterini veren kuzey rejiminin de önemli bir bileşenidir. Faaliyet alanının büyük çoğunluğu ağaçlandırma sahasıdır. Maritima çamı, fıstıkçamı, meşe ve yalancı akasya ağaçlandırması çoğunluktadır. Fertler genellikle 8 santimetrenin altında genç fidanlarda oluşmaktadır. 8 santimetrenin altındaki fertler envanter dışı olduğundan kesilecek ağaç adedi ve servet hesaplanmasına dahil edilmemiştir.
Piyasa arzları daha uygunmuş
A çağında olan (0-8 cm) meşcerelerden sürgünden gelen meşe ve gürgen gençliklerinin başka alanlara nakli ekonomik ve peyzaj değeri taşımayacağı için uygun değildir. Hızlı gelişen türlerden maritima çamı, sahil çamı, radiata çamı gibi türler Türkiye piyasasında değerlendirmesi zor ve peyzaj değerleri taşımadığından her çağdaki meşçerelerinin orman idaresince kesilerek piyasaya arz edilmesinin uygun olacağı, C çağındaki (20-35,9 cm)çapındaki karaçam ve kızılçam meşçerelerinin de aynı şekilde uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Çevre mühendisleri dava hazırlığında
İstanbul’da yapılması planlanan 3. havalimanı projesinin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu için verilen olumlu karar, İstanbul 4. İdare Mahkemesi tarafından yetersiz bulunmuştu. Mahkeme bilirkişi keşfi yapılana kadar inşaat faaliyetlerini durdurmuştu. Ancak ihaleyi alan konsorsiyum Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yeni bir ÇED raporu sundu. Hürriyet'in haberine göre, yeni raporu hukuksuz olarak tanımlayan Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baran Bozoğlu, “Biz artık Çevre Bakanı’nın çevre bakanı gibi konuşmasını istiyoruz” dedi. 6 Mart 2014’te bakanlığın onayına sunulan yeni ÇED raporu ilkinin yaklaşık 4 katı uzunluğunda.
İlk itiraz mühendislerden
Raporla ilgili yürütmeyi durdurma davası açacaklarını söyleyen Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baran Bozoğlu, yeni raporla ilgili şunları söyledi: “Yeni ÇED raporu apar topar hazırlanmış bir rapordur. Öyle ki, raporda Atıksu Arıtma/Derin Deniz Deşarjı Genelgesi eski tarihli olarak ele alınmış, 2012 tarihli genelgeye atıf yapılmıştır, halbuki genelge 2014’de değiştirilmiştir. Çevre sorunlarına dair ifadelerde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Yeni hazırlanan ÇED Raporu hukuken geçersizdir. Bu raporu esas kabul eden tüm bürokratlar suç işlemektedir. İstanbul Çevre Mühendisleri Odası çalışmasında havalimanının küresel ısınmayı hızlandıracak ısı adası, elektromanyetik kirlik oluşturacağı, su havzalarını ve yer altı sularını kurutacağını ve kuşların göç yollarını etkileyeceğini tespit etmişti. Yeni ÇED raporunda bu detaylar da yer aldı.