Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ege ve Akdeniz kıyılarında toplanan yaklaşık 3.5 milyon yazlığı turizm sektörüne kazandırmak için harekete geçti. İzmir, Kuşadası, Antalya ve Mersin bölgelerinde yoğunlaşan ve yılın 10 ayında boş kalan ikincil konutlar, 'İspanyol Modeli' ile turizme kazandırılacak. Yazlık sahiplerine uygun şartlarda kredi ve restorasyon desteği verilecek. Yazlıkçılar evlerini turizmcilere kiralayabilecek, isteyenler işletmeci olabilecek. İspanya'yı 1970'li yıllardan itibaren dünyanın en önemli turizm ülkelerinden biri haline getiren modelin Türkiye'de de uygulanması için hukuki altyapı çalışmalarına başlandı.
Destek gelecek
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, "Atıl kalan yazlıkların gönüllü bir işbirliğinin oluşabileceği bir yapıya dönüşmesi gerekiyor. Turizmin geri kalmasının altındaki temel nedenlerden birisi olarak buna işaret etmek gerekiyor. Bu proje üzerinde çalışıyoruz" dedi. Projenin özel hukuk konusu olduğunun altını çizen Günay, "Hepimizin yılın on ayı atıl kalan birer yazlığı var. Önceleri bu tür yazlık alımları turizm olarak algılanıyordu. Ancak şimdi atıl durumdaki yazlıklar turizmin önünde bir engel gibi görünüyor. Mersin'den ve İzmir'den bakınca bunu görmek mümkün" diye konuştu.
Günay, ikincil konutların turizme kazandırılmasıyla ilgili geçen yıl bir yarışma konusu açıldığını ifade ederek, "Türkiye'de ve bölge ülkelerinde işletmecilik yapan bir firmamız geçen yıl ikinci konutların turizme kazandırılmasıyla ilgili bir yarışma konusu açmıştı. Bu konuda bir proje vardı. Bu proje üzerinde arkadaşlarımızla çalışıyoruz. Bunun şu anda hukuku yok, bir özel hukuk konusu. Atıl kalan yazlıkların gönüllü bir işbirliğinin oluşabileceği bir yapıya dönüşmesi gerekiyor" şeklinde konuştu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri ise konuyla ilgili olarak, hukuki altyapı çalışmalarına başlandığını belirterek şöyle konuştu: "Turistik tesise dönüştürülebilecek vasıfta ve konumda olan yazlıkların, gönüllülük esasına göre turizme kazandırılmasını amaçlıyoruz. Bu atıl yazlıklar, başta İzmir ve Mersin olmak üzere birçok yerde turizmin önünde engel olarak duruyor. Bakanlık olarak bu tür yazlık sahibi olan vatandaşları teşvik etmeyi amaçlıyoruz. Hukuki altyapı tamamlandıktan sonra vatandaşlara sunulacak teşvikler netlik kazanacak. İsteyen vatandaşlar buralarda kendileri işletmeci olabilecek. Restorasyon desteği uygun kredilerle sağlanabilecek. Vergi kolaylığı da getirilebilecek. Talep eden turistik tesis işletmecilerine, yazlıklarını kiraya da verebilecekler. Ancak bütün bunların netleşmesi için hukuki altyapının oturması gerekiyor."
13 yıldır gündemde
İkincil konutların turizme kazandırılması 1998 yılından bu yana tartışılıyor. Turizm ve Kültür Bakanlığı'nın 1998 ve 2002 yıllarında düzenlediği Turizm Şuraları'nda ikincil konutların turizm amacıyla değerlendirilmesi ve turizme kazandırılması konusunun araştırılması kararları alındı. 2005 yılında "Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte" değişiklik yapılarak ikincil konutların üçüncü kişilere tatil amaçlı kullandırılması konusunda ilk adım atıldı. Ancak 2006 yılında hazırlanan "Türkiye Turizm Stratejisi 2023" ve "2007-2013 Eylem Planı"nda ikincil konutların turizme kazandırılması konusuna yer verilmedi.
İspanyol Modeli nedir?
- Dünyanın en önemli turizm ülkelerinden biri olan İspanya, 1970'li yıllardan itibaren kıyı bölgelerinde yabancılara satılmak üzere milyonlarca ev inşa etti.
- Orta halli Avrupalılar ve dolar zengini Arap şeyhleri için ayrı ayrı projeler geliştirildi.
- İspanya'da bu modele uygun olarak 16 milyon ev inşa edildi.
- 1950'de yılda 1 milyon turistin geldiği ülkeye, 1973 yılında 34 milyon, 1987'de 50.5 milyon, 2008 yılında ise 57 milyon turist geldi. Bu rakam 2009 yılında kriz nedeniyle 52 milyona geriledi.
- Turizm amaçlı konut inşaatı ile inşaat sektörü canlandı. Ülkede çalışanların yüzde 12'si inşaat sektöründe istihdam edildi. İşsizlik azaldı.
- Bu model ile İspanya GSMH'sinin yüzde 11'ini turizmden elde eden bir turizm ülkesi oldu.
- İspanya'nın yıllık turizm geliri yaklaşık 50 milyar euro.