1994-2005 yılları arasında Pittsburgh Belediye Başkanlığı görevini yürüten Tom Murphy, kent politikaları ve yerel yönetimler alanındaki deneyimlerini paylaşmak üzere, 25 Şubat Salı günü Yapı-Endüstri Merkezi (YEM)'e konuk oldu.
ULI Türkiye tarafından YEM'in mekân sponsorluğunda düzenlenen etkinliğin açılış konuşmasını, ULI Türkiye Koordinatörü Abdurrahman Arıman yaptı. Organizasyonun Avrupa'daki en büyük ikinci ayağı olmayı hedeflediklerini belirten Arıman daha sonra sözü, Pittsburgh'ü atıl sanayi kentinden girişimcilik merkezine dönüştüren eski başkan Tom Murphy'e bıraktı.
"Yaşanabilirlik-Fırsat dengesini iyi kurmalısınız"
'Kentlerin Gelişiminde Belediyelerin Öncü Rolü: Yerel Ekonomik Büyümenin Tetikleyicileri Olarak Üniversiteler, Hastaneler ve Kamu Kuruluşları' başlıklı sunuma; "Günümüz kentlerini tehdit eden ortak unsurlar var. Önemli olan, yaşanabilirlik ve fırsatlar arasında doğru dengeyi kurabilmek" sözleriyle başlayan Murphy, günümüz kentleri için şu 5 etkene dikkat çekti:
- Küreselleşme
- İklim değişikliği
- Teknolojik yenilik
- Altyapı ihtiyaçları
- Demografi
"Geleceğin ekonomisi, eğitim"
ABD'de 1990-2013 yılları arasındaki işgücü dağılımına bakıldığında, imalat işlerinde çalışanlarda ciddi bir düşüş gözlenirken, mesleki/ticari hizmetler ile eğitim/sağlık hizmetlerinde çalışanların sayısının yükselişte olduğuna dikkat çeken Murphy; akıllı işgücünün kentsel rekabette ciddi avantaj sağladığını ekledi ve "geleceğin ekonomisi, eğitim" dedi.
Önümüzdeki dönemde insanların yaşamak istedikleri ortam konusunda kökten bir değişiklik yaşanacağını söyleyen Murphy, 21. yüzyıl kentlerinin;
- iyi yönetilen
- canlı
- girişimci
- eğitimli
- işbirliklerine açık ortamlar olması gerektiğinin altını çizdi. Bu özelliklere sahip olabilmek içinse, "özel sektör ve kamu arasında nasıl işbirliği kurulabileceğinin anlaşılması önemli" dedi.
"Türkiye Ar-Ge'ye en çok yatırım yapan ülkelerden"
ABD'de teknolojik yenilikler ve Ar-Ge faaliyetleri ile öne çıkan Silikon Vadisi, Boston, Pittsburgh gibi yerleşimlerin, eğitim hizmetlerini odağına aldığını belirten Tom Murphy, "Türkiye de Ar-Ge'ye en fazla yatırım yapan ilk 20 ülke arasında yer alıyor. Şu anda 3 milyonun üzerinde üniversite öğrencisine sahipsiniz. Son dönemde ülkenizde, 50 devlet üniversitesi, 36 vakıf üniversitesi açıldı." diyerek bizdeki tabloya da değinmiş oldu.
Konuşmasının devamında, başkanlık yaptığı Pittsburgh ve diğer ABD kentlerinden örnekler sunan Murphy, sağlık ve eğitim yapılarının kenti dönüştürmedeki rolünü aktardı.
Çelik endüstrisi ve fabrikalar nedeniyle kirliliğin had safhada bir kent olan Pittsburgh, bugün Amerika'nın en yaşanabilir kentleri arasında sıralanıyor. Carnegie Mellon İnovasyon Merkezi ve Google Ofisleri gibi teknoloji üslerini barındıran Pittsburgh, Shenley Plaza gibi nitelikli yeşil alanları ve büyük spor tesisleri ile de dikkat çekiyor.
Tom Murphy, elde ettikleri başarıyı şu ilkeler ile özetledi:
- Liderlik
- Strateji
- Kurumsal kapasite
- Finansal altyapı
- Eğitim
- Tasarım mükemmelliği
"Girişimcilik DNA'nızda var!"
İstanbul'un etkileyici bir tasarım mirasına sahip olduğunu ifade eden Tom Murphy, "Bu mirası geleceğe nasıl taşıyacağınıza karar vermelisiniz. Bu noktada mimarlara büyük görev düşüyor. Geleceğe odaklanmayı bırakmayın." dedi.
Toplum olarak neyi istediğinize karar vermenin önemli olduğunu belirten Murphy, Pittsburgh'de üniversitenin ekonomi için bir lokomotif olabileceğine karar verip, bu yönde hareket ettiklerini ekledi. Bu sayede girişimci bir ortam yarattıklarını söyleyen Tom Murphy konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Aslında girişimcilik Türkiye'nin DNA'sında var. Amerikan kentleri Türkiye'dekilere göre çok yeni, sizse müthiş bir mirasa sahipsiniz. Bugün kentlerdeki koşturmaca, bazen yaşanabilirliği unutmamıza neden oluyor. Oysa trafik, nüfus yoğunluğu, açık alanların bakımı hep üzerine düşünmemiz gereken konular. Tabii bu süreçte halkı dinlemek çok önemli. Pittsburgh'da 100 hektarlık bir alanın dönüşümü için 100 tane toplantı yaptık. Kamunun asıl görevi, katalizörlük."