İçinde bulunulan 5 yıllık dönemde Türkiye’de 3.4 milyon yeni konut yapımı gerektiğini saptayan GYODER raporuna göre, 2015’e kadar konut kredilerinin toplam büyüklüğü de 124 milyar TL’yi bulacak.
GAYRİMENKUL Yatırım Ortaklığı Derneği’nin (GYODER) Dr. Can Fuat Gürlesel’e hazırlattığı “Küresel Kriz Sonrası Gayrimenkul Sektörü ve Türkiye İçin Öngörüler 2015” raporuna göre, Türkiye’de 2010-2015 arasında 3.4 milyon konut yapılması gerekecek. Rapora göre, Türkiye ekonomisi yıllık ortalama yüzde 4.5 büyürse, konut kredilerinin toplam büyüklüğü 124 milyar TL’ye çıkacak. Bu yıl 10’uncusu düzenlenen Gayrimenkul Zirvesi ve ikincisi düzenlenen İstanbul REstate Gayrimenkul Fuarı kapsamında bu raporu açıklayan Dr. Can Fuat Gürlesel, şu sonuçları paylaştı:
Kişi başına 75 bin TL kredi
Ekonominin yıllık yüzde 4.5 büyümesi ve konut ihtiyacının 3.4 milyona çıkması halinde, 2010 yılında 17.4 milyar TL olan kullandırılan krediler, 2015 yılında 36,9 milyar TL’ye çıkacak. 2015 yılında, 75 biner TL büyüklüğünde toplam 492 bin adet konut kredisi kullandırılabilecek.”
Milli gelirin yüzde 7.5’i
Hane halkı artışı, yenileme ve kentsel dönüşüm kaynaklı konut ihtiyacı 5 yıl için 3.4 milyon adet olacak. 2010-2015 arasında yıllık ortalama yüzde 4.5 ekonomik büyüme varsayımına bağlı olarak konut kredilerinin 2015 yılında 124 milyar TL ile milli gelirin (GSMH) yüzde 7.5’ine ulaşacağı öngörülüyor.
Yüzde 0.96 seviyesi yüksek
Kişi başına milli gelirin büyümesine rağmen, ‘en yüksek gelir grubu’ dışındaki ‘yüksek gelir’ ve ‘orta gelir’ seviyesindekiler, ancak aylık kredi faizlerinin yüzde 0.60-0.80 aralığına gelmesi halinde kredi kullanacak. Şu an yüzde 0.96 seviyesi halen yüksek.
Perakendeye 304 milyar dolar
Ticari gayrimenkul pazarında da büyüme devam edecek. 2009’da 207.7 milyar dolar olan perakende harcamalar, yıllık ortalama yüzde 4.5 ekonomik büyüme varsayımıyla 2015 yılında 304 milyar dolara ulaşacak. Organize perakende pazarın, 2009 yılında yüzde 38 olan payı genişlemeye devam edecek. Avrupa Birliği’nde 27 ülkede alışveriş merkezlerinde metrekare başına harcama, 2008’de 4 bin 330 Euro iken, Türkiye’de aynı yıl bu rakam 1532 Euro.
Yabancıların ofis talebi sürer İstanbul dünyada 27’ncilikten yukarı çıkar
GYODER’in 2015 öngörülerine göre, yabancı perakende markaların en çok girmek istedikleri pazarlar içinde 2008 ve 2009 yıllarında ilk sıralarda yer alan Türkiye bu ilgiyi koruyacak. ‘En iyi iş şehirleri’ arasında 27’nci sırada bulunan İstanbul’a ilişkin tespitler şöyle:
İstanbul listenin üst sıralarına çıkmaya devam edecek. Orta vadede, özellikle yabancıların ofis talebi canlanacak.
Yeni rakip Balkanlar
İstanbul otel başta olmak üzere Avrupalı gayrimenkul yatırımcıları için en cazip şehir konumuna geldi. İstanbul’da oda fiyatları ve oda gelirleri olgun pazarların seviyelerine yaklaşıyor. İstanbul’da ve Türkiye genelinde şehir oteli ağırlıklı yatırımlar devam edecek.
İstanbul gayrimenkul piyasasında getiriler 2015’e kadar olgun Avrupa pazarlarının üzerinde kalacak ancak Rusya dışında Romanya, Hırvatistan, Sırbistan, Bulgaristan gibi ülkeler, İstanbul’un yeni rakipler olacak.
Abu Dabi’de korkunç fırsat var Dubai’deki gibi geç kalmayalım
GAYRİMENKUL Zirvesi kapsamındaki ‘Çevre Ülkeler ve Gayrimenkul Yatırımları’ konulu oturumda konuşan ‘yarı resmi’ (Birleşik Arap Emirlikleri’nin ortaklığı var) Aabar Real Estate’in CEO’su İbrahim Eskiocak, Birleşik Emirlikler’in başkenti Abu Dabi’ye 2030’a kadar yapılacak yatırımların büyüklüğünün yüzlerce milyar dolar olduğunu bildirdi ve “Sadece 55 otel için, 32 milyar dolar ayrıldı. 2030 yılına kadar yapılacak otel yatırımlarına 250 milyar dolar bütçe ayrılması gündemde” dedi. Dubai’de geç kalan Türk inşaatçıları ve yatırımcıların, Abu Dabi için geç kalmadığını söyleyen Eskiocak, şunları kaydetti: “Emirliklerde Abi Dabi’nin, kültür ve eğlence merkezi haline gelmesi hedeflendi. Korkunç iş potansiyeli var. Abu Dabi’deki ada projelerinden biri için 40 milyar dolar, bir diğeri için 28 milyar dolar ayrıldı. 40 milyar dolarlık adanın yarısı için harcamalar yapıldı. 28 milyar dolarlık adaya ise yeni başlanıyor. Abu Dabi, yapacağı konut ve otel yatırımları ile, 1.7 milyon olan turist sayısını, 8 milyona çıkarmayı hedefliyor.”
Birleşik Arap Emirlikleri’nin petrol gelirlerinin de, 179 milyar dolardan 2015’te 300 milyar dolara çıkarılmasının hedeflendiğini bildiren İbrahim Eskiocak, Emirlikler’in yabancı ülkelerdeki finansal yatırımlarının büyüklüğünün 1 trilyon dolar olduğunu ifade etti. Eskiocak, “Emirliklerde ciddi kaynak var. Bu kaynaklar kullanılarak yapılacak yatırımlar için 500 milyar doların üzerinde rakamlar konuşuluyor. Bu projelerden birinin hayata geçirileceği El Rim adasında 250 bin kişi yaşayacak. Bu adanın yüzde 15’ine yatırım yapıldı. Abu Dabi’yi gözden kaçırmayın. Her Türk firmasına bu tavsiyeyi yapıyorum. Burada ilginç bir proje de, Ferrari World. Bu projede, Ferrari markası, 200 dönüm araziye oturuyor. 80 bin metrekare de kapalı alan var.”
Eczacıbaşı çevreci inovasyon merkezi kuruyor
İSTANBUL REstate Gayrimenkul Fuarı kapsamında konuk konuşmacı olarak bir konferans veren Eczacıbaşı Grubu CEO’su Erdal Karamercan, geliştirdikleri yapı ürünlerinde daha az su, daha fazla hijyen, daha fazla doğal kaynak kullanımını teşvik eden ürünleri desteklemek için ‘inovasyon merkezi’ kurduklarını bildirdi. Karamercan, “Eczacıbaşı İnovasyon Merkezi, bu yılın son çeyreğinde devreye alınacak. İnşaatı da tamamlanmak üzere. Son dönemlerde özellikle binalarda ‘eko verimlilik’ konusu öne çıktı” dedi.