2013 yılı Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü / Europa Nostra Ödülleri'nin kazananları, 26 Mart Salı günü Brüksel'de düzenlenen toplantıda, Avrupa Komisyonu ve Europa Nostra yetkileleri tarafından açıklandı.
Dünyanın farklı ülkelerinden programa başvurarak finale kalan 200 proje arasında yapılan değerlendirme sonucunda; Koruma, Araştırma, Özel Hizmet ve Öğretim, Mesleki Eğitim ve Bilinçlendirme kategorileri altında toplam 30 proje ödüle değer bulundu.
Geçtiğimiz yıllarda Sarıca Kilise, Yeni Cami Hünkar Kasrı, İlyasbey Külliyesi, Allianoi Girişimi gibi projelerle ödüle değer görülen Türkiye'nin ismi bu sene listede yer almıyor.
Ödüle değer görülen projeler kategorilerine göre şöyle sıralanıyor:
Kategori 1 – Koruma
- Seaplane Limanı, Tallinn, ESTONYA
- Peenemünde Elekrik Santrali, Usedom, ALMANYA
- Taut Evi, Berlin, ALMANYA
- Propylaea Merkez Binası, Akropolis, Atina, YUNANİSTAN
- Festetich Kalesi, Alsóbogát, MACARİSTAN
- Saint Francis Ormanı, Assisi, İTALYA
- Langstraat'taki Demiryolu Köprüleri, Drunen, HOLLANDA
- Passos Manuel Lisesi, Lizbon, PORTEKİZ
- Kontes Edla Şalesi, Sintra, PORTEKİZ
- Northern Romanesque, Kastilya ve Leon, İSPANYA
- Lions Çeşmesi, Granada, İSPANYA
- Medellin Antik Roma Tiyatrosu, İSPANYA
- Abadia Retuerta LeDomaine Manastırı, Sardón de Duero, Valladolid, İSPANYA
- King’s Cross Garı, Londra, BİRLEŞİK KRALLIK
- Strawberry Hill, Twickenham, BİRLEŞİK KRALLIK
Kategori 2 – Araştırma
- Wielemans-Ceuppens Bira Fabrikası'ndaki Miras Niteliği Taşıyan Makinelerin Restorasyonu (Restoration of the Exceptional Machines of Wielemans-Ceuppens Brewery), Brüksel, BELÇİKA
- Avrupa Tekstil Endüstrisinin Şirket Kasabaları 1771-1914 (Company Towns in European Textile Industry 1771-1914), Lodz, POLONYA
- Stilts'teki Tahıl Ambarları: Doğa ile Uyum İçinde İnşa Sanatı (Granaries on Stilts: the Ancient Art of Building with Nature), Castropol, İSPANYA
- Lignon Konut Yerleşimi: Mimari İnceleme ve Müdahale Stratejileri (The housing complex of Lignon: architectural study and intervention strategies), Cenevre, İSVİÇRE
Kategori 3 – Özel hizmet
- Fondation du Patrimoine (Tarihi Miras Vakfı), Paris, FRANSA
- Association for the Promotion of Art and Culture in the Eastern Part of Germany | VKF (Doğu Almanya'da Sanatı ve Kültürü Teşvik Etme Derneği), Berlin, ALMANYA
- Committee for the Conservation of the Acropolis Monuments | ESMA (Akropolis'teki Anıtları Koruma Kurulu), Atina, YUNANİSTAN
- Foundation Ricardo do Espírito Santo Silva | FRESS, Lizbon, PORTEKİZ
- Martin Drury, Londra, BİRLEŞİK KRALLIK
Kategori 4 – Öğretim, mesleki eğitim ve bilinçlendirme
- İtalya'da Sevdiğim Mekânlar (Italian Places I Love), Milano, İTALYA
- İrlanda Kale Kentler Eğitim Programı (Irish Walled Towns Network Educational Programme), Kilkenny, İRLANDA
- Kuldiga Tarihi Kentindeki Ahşap Evler (Wooden housing in Kuldiga old town), LETONYA
- SOS Azulejo Project, Loures, PORTEKİZ
- Yaşayan Cabanyal Arşivi (The Living Cabanyal Archive), Valencia, İSPANYA
- South Pennines Havzası (South Pennines Watershed Landscape), Bradford, BİRLEŞİK KRALLIK
Ödüller Atina'da sahiplerine teslim edilecek
Europa Nostra Ödül Töreni, Yunanistan Cumhurbaşkanı Karolos Papoulias, Avrupa Komisyonu Üyesi Androulla Vassiliou ve Europa Nostra Başkanı Plácido Domingo'nun katılımıyla 16 Haziran 2013 tarihinde Atina'daki Herodes Odeonu'nda yapılacak.
Europa Nostra'nın yıllık Avrupa Mirası Kongresi kapsamında düzenlenen törende, ödüle değer görülen otuz projeden altısı, 'Grand Prix' (Büyük Ödül) ile taçlandırılacak. Büyük ödüle değer görülen projeler ayrıca internet üzerinden oylamaya sunularak, Halkın Seçimi Ödülü için yarışacaklar.
Gelecek sene Viyana'da gerçekleştirilecek Europa Nostra ödül programına başvurmak için son gün, 9 Eylül 2013.
Europa Nostra Hakkında:
Europa Nostra, Avrupa çapında faaliyet gösteren ve kültürel mirasın sesi olan bir sivil toplum kuruluşudur. Elliyi aşkın Avrupa ülkesinden 250 sivil toplum örgütünü ve kar amacı gütmeyen kuruluşu bir araya getirip temsil eden kuruluşun toplam üye sayısı en az 5 milyon vatandaşa ulaşmıştır. Ayrıca kuruluş, 150’yi aşkın ilişkili kamu kuruluşu ve kurumdan ve 1500’den fazla bireysel üyeden destek almaktadır. Büyük bir ağ oluşturan profesyonelleri ve gönüllüleriyle kuruluş, Avrupa'nın kültürel mirasını bugünkü ve gelecekteki nesiller için korumayı görev edinmiştir.
Kültürel miras, istihdam yaratma ve büyüme alanında önemli ancak genellikle hak ettiği değeri görmeyen katkılarda bulunuyor. Kültürel ve yaratıcı sektörlerin önemli bir parçası olan bu sektör AB'de 8.5 milyon kişiye istihdam sağlarken, Avrupa GSYİH'sına katkısı da %4.5'a kadar çıkıyor. Kamu ve özel kuruluşlar tarafından kültürel mirasın korunması için her yıl tahmini €5 milyar Euro harcanıyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yayınlanan rakamlara göre, dünya turizminin %40'ının kültürel bir boyutu bulunuyor. Kültürel miras, sürdürülebilir kalkınma ve sosyal kaynaşmanın da en önemli kaynaklarından biri.
Ödüller, 2007’den bu yana kültürel mirasla ilgili projelerin finansmanına yardımcı olmak amacıyla yaklaşık 30 milyon Euro yatırım yapan Avrupa Birliği Kültür Programı tarafından destekleniyor. Etkinliği AB fonu alan başka programlar da destekliyor; Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu 2007-2013 yılları arasında kültürel çalışmalara 6 milyar Euro ayırdı. Bu rakamın 3 milyar Euro'su kültürel mirasın korunmasına, 2,2 milyar Euro'su kültürel altyapının geliştirilmesine ve 775 milyon Euro'su da mesleki eğitim, sanat ve kültürel miras eğitimi vb. gibi kültürel hizmetlerin ek finansmanına tahsis edildi. Ayrıca Araştırma ve Teknolojik Gelişim için AB Çerçeve Programları aracılığıyla da 1998’den bu yana 150 milyon Euro'luk bir fon kullandırıldı.