2009 Mies van der Rohe Ödülü Snøhetta'nın Oslo Operası'na
Avrupa Komisyonu ve İspanya merkezli Mies van der Rohe Vakfı
tarafından ortaklaşa verilen Avrupa Birliği Çağdaş Mimarlık Ödülü, daha
popüler adı ile Mies van der Rohe Ödülü’nün bu yılki sahibi, Norveç
Oslo’daki Norveç Ulusal Opera ve Bale Binası ile Snøhettaoldu.
60 bin Euro’luk para ödülü ile Avrupa’nın en yüksek
meblağlı mimarlık ödülleri programı olma özelliğini taşıyan Mies ve der Rohe
Ödülü, aynı zamanda dünyanın da en prestijli mimarlık ödüllerinden biri. Her
iki yılda bir dağıtılan ve geçmiş iki sene içerisinde gerçekleştirilen
mimarlık üretimlerinin değerlendirildiği program kapsamında, bir de Yeni
Nesil Mimar Ödülü verildi. Bu ödülün sahibi ise Hırvatistan
Koprivnica’da konumlanan 46° 09’ N / 16° 50’ E Gymnasium projesi ile
Lea Pelivan ve Toma Plejic
yönetimindeki STUDIO UP oldu.
2002 yılında gerçekleştirdikleri
İskenderiye Kütüphanesi tasarımı ile geniş bir tanınırlık kazanan Snøhetta’nın
Oslo Operası, Norveç’te geçtiğimiz 700 içinde inşa edilmiş en büyük ölçekli
kültür merkezi olarak gösteriliyor.
Yapının 36 bin adet taş
parçasından meydana gelen eğimli çatısı,fiyorttan yükselerek kamunun, çevre
sakinlerinin ve opera ziyaretçilerinin bina üzerinde yürümelerine olanak
tanıyor; yapıyı kamusal bir strüktür olarak çevresine bir kez daha entegre
ediyor. Bin odadan oluşan bina programı, iç mekanda Norveçli tekne
ustalarının geleneksel teknikleri ile oluşturulmuş ahşap işçiliğini
sergiliyor. Aynı zamanda bir dizi oda, çeşitli sanatçıların yapının strüktürel
dokusuna eklemlenen iç mekan işleri olarak karşımıza çıkıyor. Bunlardan biri,
2007 Serpentine Galerisi’ne katkıda bulunan Olafur Eliasson. Eliasson,
vestiyere hayat vermiş.
Avrupa Eğitim, Gelişim ve Kültür
Komisyonu’ndan Ján Figel, mimarlığın yaratıcılık ve yenilikçiliği bir araya
getiren bir disiplin olduğunu belirterek, 2009 ödülünün sahibin işin, Avrupalı
mimarlık yeteneklerine yatırım ve destekte bulunmanın ortaya koyduğu kazanca
işaret ettiğini belirtti.
Ödül programının jüri başkanı Francis
Rambert ise, Norveç Opera ve Balesi’nin “yalnızca bir bina” olmaktan öte
olduğunu vurguladı. “Yapı kentsel bir mekan, şehir için bir hediye. Kentsel
dokunun yenilenmesini sembolize eden bu yapı, kentin tüm enerjilerinin
katalizörü olarak görülebilir.”
Projenin mimarlarından Tarald
Lundevall ise şunları ekledi: “Snøhetta, Mies van der Rohe Ödülü’nü
Avrupa’nın en prestijli mimarlık referansı olarak görüyor. Norveç Opera ve
Balesi ile böyle bir ödüle layık görülmekten büyük onur duyuyoruz.”
Mies
van der Rohe Ödülü’nün teslim töreni, 28 Mayıs’ta Mies’in Barselona
Pavyonu’nda gerçekleştirilecek. Gezici bir sergi Eylül ayında
görücüye çıkarken, jüri tarafından seçilen işler –ödül sahibi proje, özel
mansiyon, finalistler ve seçilmiş diğer işler- bir katalogda
toplanacak.
Mies van der Rohe Ödülü için açıklanan 2009 yılı
finalistleri arasında İspanyol RCR Aranda Pigem Vilalta Arquitectes’in
Barselona’daki “Kütüphane, Yaşlılar Merkezi ve Şehir Bloğu Merkez Bölgesi”
projesi, Massimiliano Fuksas’a ait Strasburg Zenith Müzik Merkezi,
Atelier Marc Barani’nin Nice Tramvayı ve 2008 WAF Ödülü’nün sahibi
Grafton Architects’in Luigi Bocconi Üniversitesi ek
yapısı yer alıyordu.