2 Bin 300 Yıllık Köprü Suya Gömüldü



İzmir'in Bergama ilçesinde, Yortanlı Barajı'nın suları altında kalacak Allianoi Antik Kenti'nin kille kaplanıp kuma gömülürken, Muğla'daki 2 bin 300 yıllık İnce Kemer Köprüsü da Allianoi ile aynı kaderi paylaştı. 10 Ekim'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açılışını yaptığı Çine Adnan Menderes Barajı'nın su tutma alanı içindeki Roma dönemine ait tarihi köprü tamamen baraj suları altında kaldı.

Çine Barajı'nın 9.4 kilometrelik göl sahası içinde kalan İnce Kemer Köprüsü ile ilgili Kültür Bakanlığı İzmir 2 Nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 21.02.2001 tarih ve 9835 sayılı kararında "İnce Kemer Köprüsü"nün taşınması konusunda yer tespiti yapılarak belirlenen bölgeye nakledilmesi kurulca kararlaştırılmıştır" denildi. Barajın Aydın sınırları içinde, İnce Kemer Köprüsü'nün de Muğla sınırları içinde kalması nedeniyle nihai kararı Muğla'daki koruma kurulu verdi.

Kurul denetiminde

Kurul 23.08.2002 tarih ve 1709 sayılı kararında, "2000 yılı aşkın bir geçmişi bulunan tarihi mirasın su altında kalmasının, taşıma gerekçesi olamayacağına, su içinde bozulma ve yıpranmasını önleyici teknik ve bilimsel önlemlerin kurulumuza da bilgi verilerek alınmasına, bu işlem yerine getirilmeden söz konusu anıtsal yapıyı su altında bırakacak uygulamaya geçilememesine" hükmetti.

Halk arasında Gelin Geçmez Köprüsü olarak bilinen tarihi İnce Kemer Köprüsü'ne toprak ve kaya parçalarıyla dolgu yapıldı. Bu işlem Muğla Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu denetiminde gerçekleşti. Olası bir tahribatı engellemek için çalışmalar sırasında bir kurul yetkilisi sürekli bölgede bulunduruldu. Tarihi köprü son yağışların ardından tamamen sular altında kaldı.

Yatağan Belediye Başkan Vekili, araştırmacı-yazar Tarcan Oğuz, aynı işlevi gören iki kurumun farklı kararlar vermesini eleştirdi. Oğuz, "Karia döneminin önemli eserlerinden İnce Kemer Köprüsü sular altında kaldı. Böylece bir medeniyet yok oldu. Yatırım yapılırken tarihi de gözetmekte fayda var. Çine ve Yatağan yöresinde herkesin zaman zaman görmek için geldiği İnce Kemer Köprüsü şimdi tamamen sular altında kaldı. Girişimlerimiz sonuç vermedi. Barajın 50-60 yıl sonra ömrünü tamamlayarak suların çekileceği iddia ediliyor. Bugüne kadar ömrünü tamamlayarak suların çekildiği bir baraj görmedik" dedi.

"Yerinde bırakıldı"

Muğla Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı ve Karya Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Adnan Diler ise, köprünün uygun bir yere taşınmasının gündeme geldiğini ancak bu gibi tarihi değerlerin yerinde kalmasının çok önemli olduğunu belirterek, "Köprünün taşınması anlamsızdı. Bu nedenle yerinde bırakıldı" diye konuştu.