2 Asırlık Camiyi Yıktılar, 'Tarihi Eser' Denilen 34 Yıllık Minare Kaldı



Sivas'ta Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun verdiği karar şaşkınlık uyandırdı. Köylülerin isteği üzerine 220 yıllık Sarıyar Camii'nin yıkılmasına onay veren Kurul, minarenin tarihî eser niteliği taşıdığını belirterek korunması gerektiğine hükmetti.
 
Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Yıldızeli ilçesine bağlı Sarıyar köyünde ilginç bir karara imza attı. Osmanlı'nın son döneminde yapılmış 220 yıllık Sarıyar Camii'nin yıkılmasına izin veren Kurul, 34 yıllık minaresinin korunmasına karar verdi. Yapının yerine daha büyük betonarme bir cami inşa etmeyi isteyen köylüler karara yapılacak itiraz süresini beklemeden tarihî camiyi yerle bir etti. Yıkım kararını valilik bir üst kurula götürürken köy halkı yeni caminin yapımına başladı bile.

Sarıyar sakinleri, köylerindeki 220 yıllık tarihî camiyi yıkarak yerine daha büyük bir cami yapmak için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'na başvurdu. Köylülerin yazılı talebi üzerine caminin tarihî özellikleri araştırıldı. Sivas Müzeler Müdürü Yusuf Altın, köye giderek caminin fotoğraflarını çekti ve arşivlerde camiyle ilgili belgeleri inceledi. Aynı zamanda Osmanlı dönemi mimarisi ve sanat tarihi uzmanı olan Altın, caminin ahşap kitabesi bulunduğu, son Osmanlı dönemi mimari özelliklerini taşıdığı ve tarihî eser olarak tescil edilmesi gerektiği yönünde rapor hazırladı. Altın, camiyle ilgili Başbakanlık Osmanlı arşivlerinde de belge olduğunu raporuna ekledi.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nda köylülerin camiyi yıkma talebi ve Altın'ın hazırladığı rapor görüşüldü. Görüşmeler sonucunda 1790 yılında yapılan tarihî caminin yıkılmasına, 1976 yılında caminin yanına sonradan ilave edilen minarenin ise korunmasına karar verildi. Bu karara, camiyi yerinde görüp tarihî eser olduğu yönünde rapor hazırlayan Müzeler Müdürü Yusuf Altın, muhalefet şerhi koydu. Kültür ve Turizm Müdürlüğü, oyçokluğuyla alınan yıkım kararının iptali için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'na itiraz ederek kararın düzeltilmesini istedi. Bu arada Yüksek Kurul'un 6 aylık itirazı değerlendirme süresi beklenmeden tarihî eser köylüler tarafından yıkıldı. Şu anda köylüler imece usulüyle betonarme yeni caminin yapılması için hummalı bir çalışma yapıyor. Bin 870 nüfuslu köyde 400 kişilik başka bir caminin inşaatı da devam ediyor.

Mevcut caminin yetersiz olduğu için yıkılmasını istediklerini belirten Sarıyar Köyü Muhtarı Yahya Acar, izin alarak 100 yılı aşkın süredir hizmet veren caminin yerine daha geniş bir cami yapmaya başladıklarını söyledi. Acar, yıkılan caminin tarihî bir özelliğinin bulunmadığını, içinde sadece bazı tarihî ahşapların olduğunu savundu. Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Müdürü Musa Törnük de yıkılan caminin tarihi bir özelliğinin bulunmadığını ileri sürdü. Kurulun bu nedenle böyle bir karar aldığını ifade eden Törnük, "Cami zaman içinde sürekli yenilenmiş ve genişletilmiş. Bu çalışmalar sırasında eski caminin de bazı malzemeleri kullanılmış. Sarıyar Camii, 1956 yılında bugünkü halini almış." dedi. Yeni cami inşaatının başlayabilmesi için kuruldan izin alınması gerektiğini de aktaran Törnük, köylülerin inşaatı başlatarak yanlış yaptıklarını kaydetti.