Kamu İhale Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Ön Çalışma Tamamlandı

Ulaştırma Bakanlığı'nın Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik yapılmasına ilişkin ön çalışmasında, KİT'lerin kanun kapsamından çıkarılması, ilan ve ihale sürelerinin kısatılması öngörülüyor. 40 günlük ilan serisi 24'e ve şikayet ile inceleme süreleri de 105'den 35 güne indirilecek.

Edinilen bilgiye göre, yüksek tutarlarda ve fazla ihale yaptığı için Kamu İhale Kanunu'yla doğrudan ilişkide bulunan kuruluşlar arasında yer alan Ulaştırma Bakanlığı, İhale mevzuatıyla ilgili sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin bir çalışma hazırladı. Diğer bakanlıklardan da Kamu İhale Kanunu'nun işleyişiyle ilgili görüş isteyen Ulaştırma Bakanlığı, bu bilgileri ve AB tarama süreci sonrasında ortaya çıkan tabloyu değerlendirerek, bir yasa taslağı hazırlayacak.

Ulaştırma Bakanlığı'nın, Bakanlar Kurulu'na sunacağı taslağın zeminini oluşturacak "Kamu İhale ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunlarındaki Mevcut Durum ve Değişiklik Önerileri" başlıklı ön çalışmada, yeni ihale mevzuatının 3 yıla yaklaşan uygulama döneminde, arada yapılan değişikliklere rağmen sistemin iyi işlemediği ifade edildi. Hazırlanan çalışmada, "KİT'ler dahil olmak üzere ticari ve sınai faaliyet gösteren kuruluşların doğrudan üretime veya ana faaliyetlerine yönelik mal ve hizmet alımları, kanun kapsamı dışına çıkarılması" öngörülüyor.

Bakanlığın çalışmasında ihale sürelerine ilişkin olarak da şu düzenlemeler yer aldı:

- Süre tasarrufu sağlayabilmek için 40 günlük ilan süresi 24'e, şikayet başvuru ve inceleme süreleri de 105 günden 35 güne indirilecek. Böylece toplam 86 gün kazanılacak.

- İdarelerin sürekli ihtiyaç duyduğu planlanamayan nitelikteki yedek parça, aşı, ilaç, tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri gibi mal alımları ile sistem, makine, araç ve gereçlerin bakım ve onarımları gibi hizmet alımlarının süresi 3 yılı kapsayan çerçeve anlaşmalarla temin edilebilecek.

- Süreklilik arz eden temizlik, güvenlik, yemek servisi, personel taşıma gibi hizmet alımları ile akaryakıt, gıda gibi mal alımlarının toplam süresi 2 yılı geçmeyecek biçimde yıllara sari ihale edilebilecek."

Düşük teklifler
Yapım işleri ihalelerinde, kanunda öngörülen aşırı düşük teklif değerlendirmesinin, uygulamada beklenen etkinliği gösteremediği vurgulanan çalışmada, yapım işlerinde aşırı düşük tekliflerin tespitine ve değerlendirmesine yönelik ihale komisyonunun `takdir kullanımı'nı ortadan kaldıran yeni bir uygulamaya yer verildi. Buna göre, sunulan tekliflerin aritmetik ortalaması alınarak, yaklaşık maliyetle yapılacak hesaplama sonucu "sınır değer" belirlenecek. "Sınır değer" esas alınarak tespit edilen "en avantajlı teklif" kabul edilecek.

Teminat zorunluluğu
Ulaştırma Bakanlığı'nın ön çalışmasında, şikayet sürelerinin uzunluğu da eleştirildi. Öngörülen düzenlemeyle, bu sorunun önüne geçilebilmesi için "itirazen şikayet başvurusunda bulanacaklara, belli bir teminat yatırma zorunluluğu" getirildi.

Bakanlar Kurulu'na yetki
Kamu İhale Bülteni'nde yayımlanan ilanlar için Kamu İhale Kurumu'nun "fahiş bedeller" uyguladığı da savunulan çalışmada, ilan ücretlerinin, Maliye Bakanlığı'nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca belirlenmesi uygulamasına yer verildi.

İlan masraflarının azaltılması için de yerel gazetelerdeki ilanların kısa ilan biçiminde yapılması ve daha geniş bilgiler için Kamu İhale Bülteni'ne atıf yapılması öngörüldü.

e-ihale yasaya giriyor
Yeni düzenlemeyle, "pazarlık usulü ihalenin kolaylaştırılması" da amaçlanıyor. Buna göre pazarlık usulü ihalelerinde, sözleşme yapma ve kesin teminat alma zorunluluğu kaldırılacak. Aciliyet arz eden ihalelere karşı yapılan başvurularda KİK incelemesi 20 günden, 10 güne düşürülecek.

Bu arada hazırlanacak yeni yasal düzenlemede, ihalelerin, insan faktöründen uzak, tümüyle elektronik ortamda yapılmasını öngören e-ihale uygulamasına da yer verilmesi planlanıyor. Ayrıca "yükleyicilerin tazminat sorumluluğunun sınırlandırılması" konusunun da yasada yer alması düşünülüyor.