Ermenek'teki maden faciasının meydana geldiği Has Şekerler’e ait madenin ruhsat sahibi olan Uyar Ailesi’nin sicili kabarık. Hürriyet'ten Hacer Boyacıoğlu'nun haberine göre, 124 işçinin değişik zamanlarda Çalışma Bakanlığı’nı adeta şikayet yağmuruna tutmuş ama bir çare bulunamamış. Söz konusu aileye ait şirketlerin İzmir Kınık’ta 2 arama ruhsatı, Konya’da 1 arama 1 de işletme ruhsatı var.
İşveren, şikayetler üzerine başlatılan denetimlerde kendisinden istenilen hiçbir belge ve kaydı vermedi. Bu nedenle de denetim tamamlanamadı. İş akdi feshedilen 21 işçi de kıdem tazminatları için şikayetçi olmuş, ancak bundan da bir sonuç alınamadı. Enerji Bakanlığı’nın çalışanların alacaklarının verilmesi için ne yaptığı sorusuna ise, Çalışma Bakanı Faruk Çelik “İşçilerin ödenmemiş kıdem tazminatlarının ödenmesine ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca yürütülen bir çalışma bulunmamaktadır” yanıtını verdi.
Tek madende 1120 kaza
Söz konusu yanıtlar, MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın konuyla ilgili soru önergeleri üzerine verildi. Akçay’ın Uyar Ailesi’nin madencilik faaliyetleriyle ilgili sorularını yazılı olarak yanıtlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, bu ailenin işlettiği Darkale Maden İşletmesi’ne ilişkin detaylı bilgi verdi. Buna göre, Uyar Darkale Maden İşletmesi için işçiler tarafından değişik zamanlarda verilen şikayet dilekçeleri verildi ve bundan sonraki süreç şöyle işledi:
450 işçi hâlâ alacaklı
MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay, Uyar Ailesi’nin işlettiği Darkale Maden Ocağı’nda 2013 yılında bir iş kazası olduğunu, 2014 yılı başında ise söz konusu maden için yapılan sözleşmenin süresinin bittiğini ve yenilenmediğini söyledi. Bu tarihten itibaren de işçilerin çıkarıldığını belirten Akçay, “Şikayetlerin büyük bir bölümü son 1 yıllık süreci kapsıyor. Halen 450 işçi alacağını alamamış durumda, bu işçiler hakları için mücadele ediyor” dedi. Soma’da Darkale Maden Ocağı’nı işleten şirketle Ermenek’teki madeni işleten firma arasındaki bağlantıyı da açıklayan Akçay, “Aynı aile, farklı farklı şirketler altında faaliyet gösteriyor. Darkale’deki maden kapanınca aile Ermenek’e ağırlık verdi, sonuç ortada. Bu firmanın SGK’dan Elektrik İdaresi’ne kadar birçok yere borcu var ve bunlar dahi alınamıyor. Ailenin kurduğu şirketler sürekli isim değiştiriyor ama sonuç değişmiyor” açıklamasını yaptı.
Belge istendi, verilmedi
“İşçilerin şikayetlerinin ardından Çalışma Bakanlığı iki müfettişi görevlendirdi. İşverenlikten denetimle ilişkin kayıt ve belgelerin verilmesi istendi, ancak bu belgeler verilmediği için denetim tamamlanamadı. Bunun üzerine konunun yargıya intikal ettirilmesi uygun görüldü. Uyar ailesine bağlı işletmelerde çalışan 21 işçinin bireysel alacakları için de işveren masaya davet edildi, ancak işveren yine davete icabet etmedi. Bunun üzerine işletmeye Manisa Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü tarafından idari para cezası uygulandı ve işçiler bilgilendirildi. Çalışma Bakanlığı kayıtlarına göre Uyar Ailesi’nin işlettiği Darkale Kömür İşletmesi’nde sadece 5 yıl içinde 1120 kaza oldu. 2009 yılında 129, 2010 yılında 179, 2011 yılında 276, 2012 yılında 254, 2013 yılınd ada 282 kaza oldu. Bu kazalarda toplam 6 kişi hayatını kaybetti.”