İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından ve Koç Holding’in sponsorluğunda 17 Eylül – 13 Kasım 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan 12. İstanbul Bienali’nin başlığı, yapısı ve çalışma süreci, 12. İstanbul Bienali küratörleri Adriano Pedrosa ve Jens Hoffmann tarafından 20 Ekim Çarşamba günü Pera Palas Oteli’nde düzenlenen bir basın toplantısıyla açıklandı. Başlığı “İsimsiz (12. İstanbul Bienali), 2011” olarak belirlenen bienal kapsamında, “İstanbul’u Hatırlamak” adlı bir konferans ve eğitim programı da gerçekleştirilecek.
12. İstanbul Bienali başlığının basın ile paylaşıldığı ve bienal öncesindeki sürece ilişkin detayların aktarıldığı toplantıda bienal küratörleri Adriano Pedrosa ve Jens Hoffmann’ın yanı sıra İstanbul Bienali Direktörü Bige Örer de hazır bulundu. Pedrosa ile Hoffmann’ın dünya çapında düzenlenen bienallerin ve İstanbul Bienali’nin bugünkü durumunu değerlendirdiği bir sohbet ve tartışmaya sahne olan basın toplantısında, 12. İstanbul Bienali başlığının “İsimsiz (12. İstanbul Bienali), 2011” olarak belirlendiği küratörler tarafından açıklandı.
Pedrosa ve Hoffmann, karşıt görünen iki bakış açısı olan, yalnızca biçimsel ve estetik kaygılarla yapılan sanat ile varoluşunun temeli toplumsal meselelere dayanan, siyasi duruşu ağır basan sanat arasında bir uzlaşma zemini sağlamaya çalışacaklarını belirttiler.
Güncel sanat çevresi ve basından davetli konukların katılımıyla gerçekleştirilen basın toplantısının ardından küratörler Pedrosa ve Jens Hoffmann ile bienal direktörü Örer, basın mensuplarının sorularını yanıtladılar.
Basın toplantısı katılımcılarına, uluslararası güncel sanat çevreleri tarafından kullanılan iletişim listesi e-flux’ta son iki yıl boyunca yayımlanan bienal duyurularını içeren bir poster dağıtıldı. 12. İstanbul Bienali için özel olarak hazırlanan bu poster, dünyanın dört bir yanında düzenlenen bienallerin sayısının git gide artması ve bu bienallerin sanatsal, teorik, politik ve diğer amaçları ile ilgili tartışmalar açmayı hedefliyor.
“İsimsiz” Kübalı-Amerikalı sanatçı Gonzalez-Torres’ten Esinleniyor
12. İstanbul Bienali’nin başlığı ve görsel kimliği, minimalist ve kavramsal yapıtlarıyla 20. yüzyıl güncel sanatının en önemli isimleri arasında sayılan Kübalı-Amerikalı sanatçı Felix Gonzalez-Torres’e göndermeler içeriyor. İşleri uluslararası arenada pek çok kişisel ve karma sergide yer alan Gonzalez-Torres, aynı zamanda küratörlüğünü Rosa Martinez’in üstlendiği 5. İstanbul Bienali’ne de katılmıştı. Torres’in, siyasi konuları ele alırken biçimsel yenilikçiliği kullanarak oluşturduğu sanat dili, 12. İstanbul Bienali için yürütülen araştırmalara esin kaynaklığı ediyor.
Gonzalez-Torres’in varlığı, bienal başlığında da görüldüğü gibi, kendini birçok yerde belli belirsiz hissettirecek. “İsimsiz (12. İstanbul Bienali), 2011” başlığı, Gonzalez-Torres’in kendi yapıtlarını adlandırmakta kullandığı bir geleneği tekrarlarken, aynı zamanda “İsimsiz” başlığını takip eden parantez içindeki yer ve zaman belirteçleriyle bilinçli bir şekilde dil, temsil, isim ve başlıkların soyut ve şiirsel biçimlerde işlendiği bir iletişim düzeyine dikkat çekecek.
Gonzalez-Torres, yapıtlarında siyasi açıdan en başarılı olan hareketlerin “siyasi” görünmeyenler, kişiselin siyasi, siyasinin de kişisel olduğunu gösteriyordu. Torres’in en iyi bilinen yapıtları arasında bulunan, takvim, yapboz, kâğıt yığınları, şeker kümeleri, tele dizilmiş ampuller, dilbilimsel portreler ve fotoğraflardan oluşan serilerinin tümü biçimsel özellikleriyle öne çıkıyor; ancak sanatçının tüm işlerinde estetik biçim ile açık uçlu içerik arasında sağlam bir denge bulunuyor.