“AKM’nin Seramikleri ve Türkiye’de Mimari Yapılarda Seramik”



"SALT, Modernin İcrası: ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ, 1946-1977" sergisi kapsamında seramik sanatçıları Sadi Diren ve Beril Anılanmert’in konuşmacı olarak yer alacağı bir panel düzenliyor.

27 Kasım Salı günü, saat 18.30’da SALT Galata’da gerçekleştirilecek “AKM’nin Seramikleri ve Türkiye’de Mimari Yapılarda Seramik” panelinde, Belma ve Sadi Diren’in AKM için yaptığı duvar panellerinden hareketle 1960’lar ve 1970’lerden çeşitli örnekler ele alınacak. Serginin küratörlerinden Gökhan Karakuş ’un moderatörlüğünde yapılacak panelde ayrıca, bir dönem Türkiye’de seramiğin mimari yapılarda çok popüler olması ve 1980’ler itibariyle kullanımının gitgide azalmasının nedenleri incelenecek.

1960’lardan itibaren Türkiye’de mimari yapılar için tasarladıkları seramik panolarla tanınan Direnler, teknik bilgilerini modern ve geleneksel Türk formlarını harmanlayan bir estetikle birleştirerek üretim yaptılar. Özgün duvar panoları ve çinileri, 1960’larda Türkiye’de yeni yeni ortaya çıkmaya başlayan oteller, şirketler, apartmanlar ve kültür mekânları gibi modern yapılara büyük katkılarda bulundu. Sadi Diren, kısmen Anadolu el sanatlarının dekoratif geometrisini temel alan formlar yaratmaya odaklanırken Belma Diren , yüzey sırlaması ve renklere yoğunlaştı.

Direnler’in AKM’nin iç ve dış mekânları için tasarladıkları modüler seramikler, Türkiye topraklarında mimari yapılarda seramik kullanımının Selçuklu dönemine uzanan köklü geçmişine önemli modernist katkılar sundu. 1950’lerin sonları ve 1960’ların başlarında bu alanda önemli başarılar kazandılar. Aynı dönemde Füreya Koral, Jale Yılmabaşar, Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Hamiye Çolakoğlu gibi önemli sanatçılar da modern yapılar için duvar panoları ve modüler sistemler üretiyorlardı. Direnler’in çalışmaları, 1960’ların sonlarından 1980’lere kadar Beril Anılanmert gibi öğrencileri ile Atilla Galatalı ve Mustafa Tunçalp gibi sanatçılar tarafından sürdürüldü.


Sadi Diren
1953 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Seramik Bölümü’nden mezun oldu. 1955’te bir davet üzerine Almanya’ya yerleşti ve Höhr-Grenzhausen’daki seramik fabrikasında çalışmaya başladı. 1964’te Türkiye’ye kesin dönüş yaptı ve Eczacıbaşı Seramik Fabrikaları’nın süs ve mutfak eşyası bölümüne müdür ve sanatçı olarak girdi. Aynı yıl, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde eğitim vermeye başladı. 1982’de Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı oldu; 1988 ve 1991 yıllarında aynı göreve tekrar seçildi. 1991’de “Devlet Sanatçısı” unvanını aldı. 1994’te emekli oldu. Seramik çalışmaları yaptığı mimari yapılar arasında İstanbul Manifaturacılar Çarşısı (1963), Atatürk Kültür Merkezi (1967) ve Tarabya Oteli (1972) vardır.

Beril Anılanmert
Çeşitli tekniklerle formları yeniden yapılandırıp tanımladığı işleriyle tanınan seramik sanatçısı Beril Anılanmert, 1968 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nden mezun oldu. 2005’e dek aynı kurumda ders verdi. 15 kişisel sergi düzenledi ve 100’ü aşkın ulusal ve uluslararası sergi, atölye ve sempozyuma katıldı. Ulusal ve uluslararası yarışmalarda jüri üyeliği yaptı. Anılanmert’in işleri Everson Art Museum (ABD), Tajimi Arts Center (Japonya) ve Ariana Museum (İsviçre) gibi daimi müze koleksiyonlarında bulunmaktadır. Anılanmert hâlen FMV Işık Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Endüstriyel Tasarım Bölümü Başkanı’dır.